კვლევა – სიმსუქნე და ტვინი – სიმსუქნე შესაძლოა, თავის ტვინის ზომის შემცირებას იწვევდეს

სიმსუქნე და ტვინი: ახალი კვლევები აჩვენებს პირდაპირ კავშირს ჭარბწონიანობასა და ნერვულ სისტემას შორის

თანამედროვე მეცნიერება სულ უფრო მეტ მტკიცებულებას აგროვებს იმის შესახებ, რომ სიმსუქნე არა მხოლოდ ფიზიკურ ჯანმრთელობაზე, არამედ ტვინის ფუნქციონირებასა და სტრუქტურაზეც ახდენს სერიოზულ ზემოქმედებას. ახალი კვლევების შედეგად დადგინდა, რომ ორგანიზმში ცხიმის გადაჭარბებული რაოდენობა პირდაპირ კავშირშია თავის ტვინის რუხი და თეთრი ნივთიერებების შემცირებასთან.

რუხი ნივთიერების მოცულობა და ჭარბი ცხიმი – რა აჩვენა კვლევამ?

გაერთიანებული სამეფოს ბიობანკის მონაცემებზე დაყრდნობით ჩატარებულმა კვლევამ, რომელშიც 12,000-ზე მეტი ადამიანი მონაწილეობდა, გამოავლინა, რომ ცხიმის მაღალი დონე ტვინის სხვადასხვა უბნის სტრუქტურულ ცვლილებებს იწვევს. განსაკუთრებით აღსანიშნავია რუხი ნივთიერების შემცირება, რომელიც ნეირონებით მდიდარი ქერქოვანი სტრუქტურაა და პასუხისმგებელია ისეთ პროცესებზე, როგორებიცაა მეხსიერება, ყურადღება, ემოციები და გადაწყვეტილებების მიღება.

გენდერული განსხვავებები ტვინის ცვლილებებში

კვლევამ ცხადყო, რომ ქალებსა და მამაკაცებში განსხვავებული ტენდენციები შეინიშნება:

• მამაკაცებში სხეულის ცხიმის მაღალი მაჩვენებელი დაკავშირებულია რუხი ნივთიერების შემცირებასთან ისეთი კრიტიკულად მნიშვნელოვანი სტრუქტურების დონეზე, როგორიცაა თალამუსი და ჰიპოკამპუსი – ზონები, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან მეხსიერებასა და ინფორმაციის გადამუშავებაზე.

• ქალებში კი მსგავსი კორელაცია მხოლოდ ერთ კონკრეტულ უბანში დაფიქსირდა – პალეოსტრიატუმში, რაც მოხალისეობრივ ქმედებებსა და მოტივაციასთანაა კავშირში.

თეთრი ნივთიერების ცვლილებები და ნეირონული კავშირები

ცნობილია, რომ თეთრი ნივთიერება ტვინის სტრუქტურაა, რომელიც კოორდინაციას უწევს ინფორმაციის გადაცემას სხვადასხვა უბანს შორის. ამ კომპონენტშიც გამოვლინდა მიკროსკოპული სტრუქტურული ცვლილებები იმ ადამიანებში, რომელთაც ჭარბი ცხიმი აღენიშნებათ. მიუხედავად იმისა, რომ ამ ცვლილებების სრული ფუნქციური ეფექტი ჯერ კიდევ კვლევის საგანია, სავარაუდოა, რომ ისინი უარყოფით გავლენას ახდენს ნეირონულ კავშირებზე და კოგნიტიურ შესაძლებლობებზე.

ტვინის სტრუქტურის ცვლილება – მიზეზი თუ შედეგი?

მკვლევრები ხაზს უსვამენ, რომ მიუხედავად ტვინის ცვლილებების დამადასტურებელი მტკიცებულებებისა, ჯერ ზუსტად დადგენილი არ არის, იწვევს თუ არა სიმსუქნე ამ ცვლილებებს, თუ პირიქით – ტვინის სტრუქტურის თავისებურებები უწყობს ხელს ჭარბ წონას. სავარაუდოა, რომ არსებობს ორმხრივი კავშირი – რუხი ნივთიერების რაოდენობის შემცირება შეიძლება გავლენას ახდენდეს ჭამის ქცევაზე და თავის მხრივ, ჭარბი ჭამა ტვინის სტრუქტურას ცვლის.