ახალი აღმოჩენა აუტიზმის და ეპილეფსიის მკურნალობის მიმართულებით
სტენფორდის უნივერსიტეტის მეცნიერული ჯგუფის მიერ ჩატარებულმა კვლევამ შესაძლოა გზა გაუხსნას აუტიზმის სპექტრის აშლილობისა და ეპილეფსიის მკურნალობის ინოვაციურ მეთოდებს. კვლევა, რომელიც ექსპერიმენტულ პირობებში თაგვებზე ჩატარდა, მიანიშნებს, რომ ტვინის კონკრეტულ უბანში – თალამუსის ბადისებრ ბირთვში – ზედმეტ აქტივობას შეუძლია პირდაპირი გავლენა მოახდინოს აუტისტური ქცევის გამომწვევ პროცესებზე.
რა როლს ასრულებს თალამუსის ბადისებრი ბირთვი?
თალამუსი ცნობილია, როგორც ტვინის სენსორული ინფორმაციის დამმუშავებელი და გადამანაწილებელი ცენტრი. ახალი კვლევა სწორედ ამ სტრუქტურის ერთ-ერთ ნაწილს, ბადისებრ ბირთვს, გამოყოფს, როგორც შესაძლო საკვანძო ელემენტს აუტიზმთან დაკავშირებული სიმპტომების წარმოშობაში.
მეცნიერებმა შენიშნეს, რომ აუტიზმის მსგავსი გენეტიკური ცვლილებების მქონე თაგვებში ამ უბნის ნერვული აქტივობა მკვეთრად მაღალი იყო. განსაკუთრებით მაშინ, როცა ცხოველები შუქს, ჰაერის ნაკადს ან სხვა სტიმულს განიცდიდნენ. შედეგად, თაგვებში გამოვლინდა არა მხოლოდ აუტისტური ქცევები, არამედ კრუნჩხვებიც – რაც ეპილეფსიის ნიშნად მიიჩნევა.
მედიკამენტი Z944 – დრამატული შედეგები ცხოველებზე
- მეცნიერებმა გამოსცადეს ანტიეპილეფსიური პრეპარატი Z944, რომელიც ტვინში ნერვული გადატვირთვის დათრგუნვას ახდენს. აღმოჩნდა, რომ მედიკამენტის ზემოქმედებით თაგვებში საგრძნობლად შემცირდა:
-
აუტიზმის მსგავსი ქცევები
-
სტიმულებზე ჰიპერმგრძნობელობა
-
კრუნჩხვების რაოდენობა
აღსანიშნავია, რომ აუტიზმის მქონე ადამიანებში ეპილეფსია დაახლოებით 20–30%-ში გვხვდება, რაც ნიშანია იმისა, რომ ეს ორი მდგომარეობა შეიძლება საერთო ნეირონულ მექანიზმებს ემყარებოდეს.
რატომ არის ეს აღმოჩენა მნიშვნელოვანი?
მიუხედავად იმისა, რომ კვლევა ჯერ მხოლოდ ცხოველებზეა ჩატარებული, მისი შედეგები დიდი იმედის მომცემია. თუ მომავალი კვლევებიც დაადასტურებს ამ მექანიზმის ეფექტიანობას ადამიანებზე, მაშინ მსგავსი პრეპარატები, როგორებიცაა Z944, შეიძლება ახალი თაობის მკურნალობის სტანდარტად იქცეს აუტიზმისა და ეპილეფსიის შემთხვევაში.
შემაჯამებლად
სტენფორდის უნივერსიტეტის მიერ ჩატარებული კვლევა ადასტურებს, რომ თალამუსის ბადისებრი ბირთვის ჰიპერაქტივობა პირდაპირ კავშირშია აუტისტურ ქცევებთან და ეპილეფსიურ კრუნჩხვებთან. მედიკამენტურმა ჩარევამ, როგორიცაა Z944, წარმატებით შეამცირა ეს სიმპტომები თაგვებში.
მომავალში, ამ აღმოჩენამ შეიძლება სრულიად შეცვალოს ჩვენი დამოკიდებულება აუტიზმის სპექტრის აშლილობის და ეპილეფსიის მკურნალობისადმი. თუმცა, საბოლოო დასკვნების გამოტანამდე საჭიროა კლინიკური გამოცდების ჩატარდება ადამიანებზე.
კვლევა ჟურნალ Science Advances-ში გამოქვეყნდა.
iPhone: https://apps.apple.com/fr/app/sheni/id6746877342?l=en-GB
Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi