ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია, ვირუსული ინფექციის გავრცელებასთან დაკავშირებით, განგაშის უმაღლეს დონეს აცხადებს. ინფექციამ აფრიკაში კონგოს დემოკრატიულ რესპუბლიკაში იფეთქა. “მაიმუნის ყვავილმა” 13 ქვეყანა მოიცვა.
ეპიდემიოლოგების თქმით, საქართველოს მოსახლეობას საგანგაშო და სანერვიულო არაფერი აქვს.
“მაიმუნის ყვავილი ჯერჯერობით არ გაცილებულა აფრიკის ფარგლებს, ამიტომ ჯანმო-ს ეს გადაწყვეტილება, უფრო მეტად, პრევენციულია მსოფლიოს დანარჩენი ქვეყნებისთვის, ვიდრე რეალურ საშიშროებას ასახავს, თუნდაც საქართველოსთვის. ჩვენი ქვეყნისთვის ეს არის უბრალოდ ნიშანი იმისა, რომ მსოფლიოს გარკვეულ რეგიონში ასეთი სერიოზული პრობლემა გამოჩნდა. მაიმუნის ყვავილზე საუბარი 2023 წელსაც იყო, როდესაც პირველად დაფიქსირდა მისი შემთხვევები, მაგრამ დღევანდელი პრობლემა, ეპიდემიოლოგიური თვალსაზრისით, რადიკალურად არ განსხვავდება იმ მდგომარეობისგან, რომელიც იყო 2 წლის წინ. ასე რომ, აქ საგანგაშო და სანერვიულო საქართველოს მოსახლეობას ნამდვილად არაფერი არ აქვს,“ – აცხადებს იაშვილის ბავშვთა ცენტრალური საავადმყოფოს სამედიცინო დირექტორი ივანე ჩხაიძე.
„მაიმუნის ყვავილი (mpox) სწრაფად ვრცელდება მსოფლიოს მასშტაბით.
კანადაში, ტორონტოს ჯანდაცვის სამსახური ურჩევს მოსახლეობას, აიცრან ვირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინით, რადგან შემთხვევები მკვეთრად იზრდება. წელს, აფრიკაში 14,000-ზე მეტი ინფექცია და 524 სიკვდილი დაფიქსირდა. ახალი ფორმის მაიმუნის ყვავილი გენიტალებზე მსუბუქ სიმპტომებს იწვევს, რაც ართულებს მის აღმოჩენას. მართალია, სპეციფიკური ვაქცინა არ არსებობს, მაგრამ JYNNEOS ვაქცინა გამოიყენება მძიმე შემთხვევებისთვის. იზრუნეთ თქვენს ჯანმრთელობაზე!“-ამბობს
გიორგი ფხაკაძე.
მაიმუნის ყვავილის ვირუსი, რომელიც შედის განსაკუთრებით საშიში პათოგენების ნუსხაში. ბოლო პერიოდში მნიშვნელოვნად გავრცელდა მსოფლიოს სხვადასხვა ნაწილში. ვირუსის ორი ძირითადი ვარიანტი არსებობს: ცენტრალური აფრიკის, რომლის სიკვდილიანობა 10.6%-ია და დასავლეთ აფრიკის, რომლის სიკვდილიანობა 1-3.6%-ს აღწევს.
ევროპაში და ამერიკაში დადასტურდა დასავლეთ აფრიკული ვარიანტი.
მიუხედავად იმისა, რომ ვირუსის საწინააღმდეგო სპეციალური ვაქცინა არ არსებობს, ამერიკის შეერთებული შტატების სურსათისა და მედიკამენტების ადმინისტრაციამ (FDA) დაამტკიცა JYNNEOS ვაქცინა (ცნობილია როგორც Imvamune ან Imvanex), რომელიც შემუშავებულია ჩუტყვავილას წინააღმდეგ და გამოიყენება მაიმუნის ყვავილის მძიმე შემთხვევებისთვის 18 წელზე უფროსი ასაკის ადამიანებში. ასევე, ანტივირუსული მედიკამენტი ტეკოვირიმატი (TPOXX), თავდაპირველად შემუშავებული ჩუტყვავილასთვის, ახლა სწავლების პროცესშია მაიმუნის ყვავილის სამკურნალოდ. თუმცა, კონგოში, სადაც ვირუსი ყველაზე მეტი გავრცელებაა, შემთხვევების დაახლოებით 60% მოდის 18 წლამდე პირებზე.
მაიმუნის ყვავილი იშვიათი ვირუსული დაავადებაა, რომელიც გადადის დაავადებული ცხოველებისგან, განსაკუთრებით მაიმუნებისა და მღრღნელებისგან, ასევე შესაძლებელია ადამიანიდან ადამიანზე გადაცემა. ვირუსი იწყება სიმპტომებით, რომლებიც ჰგავს გაციებას, ამავდროულად ჩნდება კუნთების ტკივილი და გამონაყარი. დაავადებით გარდაცვალების რისკი მერყეობს 1%-დან 10%-მდე. მკურნალობისთვის სპეციფიკური კურსი არ არსებობს, ამიტომ აუცილებელია ექიმთან დროული კონსულტაცია.
კანადაში, ტორონტოს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის სამსახური მოუწოდებს მოქალაქეებს, რომლებსაც აქვთ ვაქცინაციის შესაძლებლობა, აიცრან მაიმუნის ყვავილის წინააღმდეგ, რადგან შემთხვევების მკვეთრი ზრდა დაფიქსირდა.
31 ივლისის მონაცემებით, ტორონტოში 93 შემთხვევა დადასტურდა, რაც თითქმის ოთხჯერ მეტია გასული წლის იმავე პერიოდთან შედარებით, როდესაც 21 შემთხვევა დაფიქსირდა. აფრიკაში წელს მაიმუნის ყვავილის შემთხვევების მკვეთრი ზრდა დაფიქსირდა – 14,000 ინფექცია და 524 სიკვდილი, რაც 160%-იანი ზრდაა შარშანდელთან შედარებით, WHO-ს მონაცემებით.
წლევანდელი ახალი ფორმის მაიმუნის ყვავილი, რომელიც აღმოაჩინეს კონგოს ერთ-ერთ მაღას ქალაქში, შესაძლოა, ადამიანებს შორის უფრო ადვილად ვრცელდებოდეს და ახასიათებს განსხვავებული სიმპტომები. მას მოჰყვება უფრო მსუბუქი სიმპტომები და გამონაყარი, რომელიც ძირითადად გენიტალებზე ჩნდება, რაც ართულებს ვირუსის დროულად ამოცნობას და ხელს უწყობს მის გავრცელებას ადამიანებს შორის, რომლებიც შესაძლოა არც იცოდნენ, რომ ინფიცირებულნი არიან.