ბოთლის წყალი? სინამდვილეში პლასტმასს სვამთ.
Sheniekimi — საქართველოს ოფიციალური სამედიცინო პლატფორმა
www.sheniekimi.ge
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე (MD, MPH, PhD)
თავმჯდომარე — საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტი (PublicHealth.ge)
პროფესორის კომენტარი
„ბოთლის წყალი ჩამოყალიბდა როგორც ერთ-ერთი ყველაზე დიდი კომერციული მანიპულაცია. მომხმარებელს აჯერებენ, რომ რაც უფრო ძვირია ბოთლი, მით უფრო „სუფთაა“ წყალი. თუმცა მონაცემები საპირისპიროს გვიჩვენებს: რიგ „პრემიუმ“ წყლებში იპოვეს არსენიკი, მიკროპლასტმასი და ქიმიური ნარჩენები. Fiji-ს წყალში დაფიქსირდა არსენიკის მაჩვენებელი, ხოლო კლივლენდში ონკანის წყალში — ნულოვანი. ბოთლის წყალი უმეტეს შემთხვევაში არ არის ხარისხი, ეს არის მარკეტინგი. სადაც ონკანის წყალი რეგულირდება, იგი ხშირად უფრო სუფთაა, ვიდრე ბოთლში ჩამოსხმული პროდუქტი.“
ცნობილმა ტესტირებამ რა აჩვენა
Cleveland-ის წყლის სამსახურმა შეადარა Fiji წყალი და ქალაქის ონკანის წყალი. Fiji წყალში დაფიქსირდა არსენიკის 6,31 მიკროგრამი ლიტრზე, კლივლენდში კი — 0.
ეს ადასტურებს, რომ მაღალი ფასი და „მთის წყლის“ ლეგენდები არ უდრის ხარისხს.
ბოთლის წყლის ძირითადი საფრთხეები
ბოთლის წყლის უმეტესობა ინახება პლასტმასში, რომელიც ტემპერატურის ცვლილებისა და ხანგრძლივი შენახვისას გამოყოფს ქიმიურ ნაერთებს.
კვლევებით დადასტურდა:
• ბოთლის წყალში მიკროპლასტმასი 50–100-ჯერ მეტია, ვიდრე ონკანის წყალში
• ზოგიერთ ბრენდში ნანოპლასტმასის რაოდენობა 200 000-ზე მეტია ლიტრში
• მიკრო და ნანოპლასტმასი გვხვდება სისხლში, ტვინში, ფილტვებში, ღვიძლში და პლაცენტაშიც
ეს არის უხილავი, მაგრამ მუდმივი დაბინძურება, რომელსაც ჯანმრთელობის მრავალი გართულება მოჰყვება.
„ბრომატი 0%“ — ნამდვილი სარგებელი თუ უბრალოდ მარკეტინგი
ბრომატი ჩნდება მაშინ, როცა წყალს ოზონირებით ამუშავებენ. ზედმეტი დონე დაკავშირებულია კიბოსა და თირკმლის დაზიანების რისკთან.
დაშვებული ზღვარია 10 მიკროგრამი ლიტრზე.
„ბრომატი 0%“ კარგია, მაგრამ ეს არ არის განსაკუთრებული უპირატესობა — ეს არის ელემენტარული ნორმა, რომელსაც ყველანაირი წყალი უნდა აკმაყოფილებდეს.
კომპანიები ამას იყენებენ ისე, თითქოს რაღაც გამორჩეული სარგებელი ჰქონდეთ, მაშინ როცა რეალური საფრთხეები — მიკროპლასტმასი, ნანოპლასტმასი და ქიმიური ნარჩენები — ყველაზე ნაკლებად არის განხილული.
ყველაზე გავრცელებული მარკეტინგული ტყუილები
ბოთლის წყლის მრავალი ბრენდი იყენებს ჯანმრთელობის სისუსტეებზე შექმნილ მითებს. ყველაზე გავრცელებულია:
„ალკალური წყალი წმენდს და აჯანსაღებს ორგანიზმს“
„ვულკანური ფილტრაცია ქმნის განსაკუთრებულ სისუფთავეს“
„წყალი იძენს ენერგიას“
„სპეციალური სტრუქტურა აუმჯობესებს შეწოვას“
„სილიციუმით გამდიდრებული წყალი აძლიერებს ტვინს“
ამ მტკიცებებს არ აქვს სამეცნიერო საფუძველი.
ბუნებრივი მინერალური წყლის შემთხვევაში მინერალები შეიძლება იყოს სასარგებლო, მაგრამ ბევრი ბრენდი მინერალებს ხელოვნურად ამატებს მხოლოდ გემოსა და მარკეტინგული ეფექტისთვის.
რატომ არის ეს ინდუსტრია 350 მილიარდის ღირებულების
2023 წელს ბოთლის წყლის ბაზარი მსოფლიოში 348,6 მილიარდ დოლარს შეადგენდა.
2030 წლისთვის მიმართულია 520 მილიარდამდე ზრდაზე.
ონკანის წყლის ფასი ლიტრზე პრაქტიკულად ნულია, ბოთლის წყალი კი 2 000–3 000-ჯერ ძვირია.
ეს არის საზოგადოებაზე დაფუძნებული უზარმაზარი კომერციული პროექტი — და არა სისუფთავის ან ჯანმრთელობის გარანტია.
საქართველოს რეალობა
საქართველოში ბოთლის წყლის მოხმარება ბოლო ათწლეულში 70 პროცენტით გაიზარდა.
თბილისის ონკანის წყალი ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის მოთხოვნების 95 პროცენტს აკმაყოფილებს.
რეგიონებში სურათი განსხვავებულია, თუმცა აქაც გამოსავალია არა ბოთლის წყლის მასობრივი მოხმარება, არამედ წყლის სისტემების გაძლიერება.
ბოთლის წყლის მუდმივი მოხმარება ოჯახებისთვის წარმოადგენს ზედმეტ ფინანსურ ტვირთს და ზრდის პლასტმასის ნარჩენების რაოდენობას.
რას ნიშნავს ეს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობისთვის
ბოთლის წყალი ნაკლებად კონტროლდება, ნაკლებად მოწმდება და ბევრ შემთხვევაში მეტად დაბინძურებულია.
იქ, სადაც ონკანის წყალი რეგულირდება, ის ხშირად სუფთა და უსაფრთხოა.
ჯანმრთელობის არჩევანი უნდა ეფუძნებოდეს მონაცემებს და არა რეკლამას.
წყაროები
Shotyk W, et al. Nanoplastic contamination in bottled water. Environ Sci Technol. 2023;57(3):1125–1134.
Cleveland Water Department. Comparative analysis of bottled and tap water. 2022.
Mayo Clinic. Evaluation of alkaline water health claims. 2023.
World Health Organization. Drinking water quality guidelines. WHO Press; 2022.
Harris J. Bottled water global market report. 2024.
ავტორის შესახებ
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე (MD, MPH, PhD) — საერთაშორისო ეპიდემიოლოგი, ჯანმრთელობის პოლიტიკის მკვლევარი და გაეროს, ევროკავშირის და წამყვანი სამეცნიერო ინსტიტუტების მრჩეველი.
თავმჯდომარე — საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტი (PublicHealth.ge).
ინტერესთა შეუთავსებლობა
ავტორს არ აქვს ფინანსური ან კომერციული ინტერესი ბოთლის წყლის ინდუსტრიასთან. ანალიზი ეფუძნება მხოლოდ მეცნიერულ კვლევებსა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ინტერესს.
#drpkhakadze #sheniekimi #ქართველიექიმი #აქხარისხია #გიორგიფხაკაძე #ჯანმრთელობა #sheniambebi #sheniekimi
Sheniekimi — შენი ჯანმრთელობის ოფიციალური პლატფორმა
www.sheniekimi.ge
iPhone: https://apps.apple.com/app/sheniekimi/id6746522706
Android: https://play.google.com/store/apps/details…
Telegram: https://t.me/SheniEkimi
Giorgi Pkhakadze SheniAmbebi.ge • შენი ამბები SheniSilamaze.ge • შენი სილამაზე supplement.ge SheniSupra.ge • შენი სუფრა SheniGanatleba.ge • შენი განათლება SheniTbilisi.ge • შენი თბილისი SheniSofeli.ge • შენი სოფელი SheniEkimi.ge • შენი ექიმი
www.sheniekimi.ge
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე (MD, MPH, PhD)
თავმჯდომარე — საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტი (PublicHealth.ge)
პროფესორის კომენტარი
„ბოთლის წყალი ჩამოყალიბდა როგორც ერთ-ერთი ყველაზე დიდი კომერციული მანიპულაცია. მომხმარებელს აჯერებენ, რომ რაც უფრო ძვირია ბოთლი, მით უფრო „სუფთაა“ წყალი. თუმცა მონაცემები საპირისპიროს გვიჩვენებს: რიგ „პრემიუმ“ წყლებში იპოვეს არსენიკი, მიკროპლასტმასი და ქიმიური ნარჩენები. Fiji-ს წყალში დაფიქსირდა არსენიკის მაჩვენებელი, ხოლო კლივლენდში ონკანის წყალში — ნულოვანი. ბოთლის წყალი უმეტეს შემთხვევაში არ არის ხარისხი, ეს არის მარკეტინგი. სადაც ონკანის წყალი რეგულირდება, იგი ხშირად უფრო სუფთაა, ვიდრე ბოთლში ჩამოსხმული პროდუქტი.“
ცნობილმა ტესტირებამ რა აჩვენა
Cleveland-ის წყლის სამსახურმა შეადარა Fiji წყალი და ქალაქის ონკანის წყალი. Fiji წყალში დაფიქსირდა არსენიკის 6,31 მიკროგრამი ლიტრზე, კლივლენდში კი — 0.
ეს ადასტურებს, რომ მაღალი ფასი და „მთის წყლის“ ლეგენდები არ უდრის ხარისხს.
ბოთლის წყლის ძირითადი საფრთხეები
ბოთლის წყლის უმეტესობა ინახება პლასტმასში, რომელიც ტემპერატურის ცვლილებისა და ხანგრძლივი შენახვისას გამოყოფს ქიმიურ ნაერთებს.
კვლევებით დადასტურდა:
• ბოთლის წყალში მიკროპლასტმასი 50–100-ჯერ მეტია, ვიდრე ონკანის წყალში
• ზოგიერთ ბრენდში ნანოპლასტმასის რაოდენობა 200 000-ზე მეტია ლიტრში
• მიკრო და ნანოპლასტმასი გვხვდება სისხლში, ტვინში, ფილტვებში, ღვიძლში და პლაცენტაშიც
ეს არის უხილავი, მაგრამ მუდმივი დაბინძურება, რომელსაც ჯანმრთელობის მრავალი გართულება მოჰყვება.
„ბრომატი 0%“ — ნამდვილი სარგებელი თუ უბრალოდ მარკეტინგი
ბრომატი ჩნდება მაშინ, როცა წყალს ოზონირებით ამუშავებენ. ზედმეტი დონე დაკავშირებულია კიბოსა და თირკმლის დაზიანების რისკთან.
დაშვებული ზღვარია 10 მიკროგრამი ლიტრზე.
„ბრომატი 0%“ კარგია, მაგრამ ეს არ არის განსაკუთრებული უპირატესობა — ეს არის ელემენტარული ნორმა, რომელსაც ყველანაირი წყალი უნდა აკმაყოფილებდეს.
კომპანიები ამას იყენებენ ისე, თითქოს რაღაც გამორჩეული სარგებელი ჰქონდეთ, მაშინ როცა რეალური საფრთხეები — მიკროპლასტმასი, ნანოპლასტმასი და ქიმიური ნარჩენები — ყველაზე ნაკლებად არის განხილული.
ყველაზე გავრცელებული მარკეტინგული ტყუილები
ბოთლის წყლის მრავალი ბრენდი იყენებს ჯანმრთელობის სისუსტეებზე შექმნილ მითებს. ყველაზე გავრცელებულია:
„ალკალური წყალი წმენდს და აჯანსაღებს ორგანიზმს“
„ვულკანური ფილტრაცია ქმნის განსაკუთრებულ სისუფთავეს“
„წყალი იძენს ენერგიას“
„სპეციალური სტრუქტურა აუმჯობესებს შეწოვას“
„სილიციუმით გამდიდრებული წყალი აძლიერებს ტვინს“
ამ მტკიცებებს არ აქვს სამეცნიერო საფუძველი.
ბუნებრივი მინერალური წყლის შემთხვევაში მინერალები შეიძლება იყოს სასარგებლო, მაგრამ ბევრი ბრენდი მინერალებს ხელოვნურად ამატებს მხოლოდ გემოსა და მარკეტინგული ეფექტისთვის.
რატომ არის ეს ინდუსტრია 350 მილიარდის ღირებულების
2023 წელს ბოთლის წყლის ბაზარი მსოფლიოში 348,6 მილიარდ დოლარს შეადგენდა.
2030 წლისთვის მიმართულია 520 მილიარდამდე ზრდაზე.
ონკანის წყლის ფასი ლიტრზე პრაქტიკულად ნულია, ბოთლის წყალი კი 2 000–3 000-ჯერ ძვირია.
ეს არის საზოგადოებაზე დაფუძნებული უზარმაზარი კომერციული პროექტი — და არა სისუფთავის ან ჯანმრთელობის გარანტია.
საქართველოს რეალობა
საქართველოში ბოთლის წყლის მოხმარება ბოლო ათწლეულში 70 პროცენტით გაიზარდა.
თბილისის ონკანის წყალი ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის მოთხოვნების 95 პროცენტს აკმაყოფილებს.
რეგიონებში სურათი განსხვავებულია, თუმცა აქაც გამოსავალია არა ბოთლის წყლის მასობრივი მოხმარება, არამედ წყლის სისტემების გაძლიერება.
ბოთლის წყლის მუდმივი მოხმარება ოჯახებისთვის წარმოადგენს ზედმეტ ფინანსურ ტვირთს და ზრდის პლასტმასის ნარჩენების რაოდენობას.
რას ნიშნავს ეს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობისთვის
ბოთლის წყალი ნაკლებად კონტროლდება, ნაკლებად მოწმდება და ბევრ შემთხვევაში მეტად დაბინძურებულია.
იქ, სადაც ონკანის წყალი რეგულირდება, ის ხშირად სუფთა და უსაფრთხოა.
ჯანმრთელობის არჩევანი უნდა ეფუძნებოდეს მონაცემებს და არა რეკლამას.
წყაროები
Shotyk W, et al. Nanoplastic contamination in bottled water. Environ Sci Technol. 2023;57(3):1125–1134.
Cleveland Water Department. Comparative analysis of bottled and tap water. 2022.
Mayo Clinic. Evaluation of alkaline water health claims. 2023.
World Health Organization. Drinking water quality guidelines. WHO Press; 2022.
Harris J. Bottled water global market report. 2024.
ავტორის შესახებ
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე (MD, MPH, PhD) — საერთაშორისო ეპიდემიოლოგი, ჯანმრთელობის პოლიტიკის მკვლევარი და გაეროს, ევროკავშირის და წამყვანი სამეცნიერო ინსტიტუტების მრჩეველი.
თავმჯდომარე — საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტი (PublicHealth.ge).
ინტერესთა შეუთავსებლობა
ავტორს არ აქვს ფინანსური ან კომერციული ინტერესი ბოთლის წყლის ინდუსტრიასთან. ანალიზი ეფუძნება მხოლოდ მეცნიერულ კვლევებსა და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ინტერესს.
#drpkhakadze #sheniekimi #ქართველიექიმი #აქხარისხია #გიორგიფხაკაძე #ჯანმრთელობა #sheniambebi #sheniekimi
Sheniekimi — შენი ჯანმრთელობის ოფიციალური პლატფორმა
www.sheniekimi.ge
iPhone: https://apps.apple.com/app/sheniekimi/id6746522706
Android: https://play.google.com/store/apps/details…
Telegram: https://t.me/SheniEkimi
Giorgi Pkhakadze SheniAmbebi.ge • შენი ამბები SheniSilamaze.ge • შენი სილამაზე supplement.ge SheniSupra.ge • შენი სუფრა SheniGanatleba.ge • შენი განათლება SheniTbilisi.ge • შენი თბილისი SheniSofeli.ge • შენი სოფელი SheniEkimi.ge • შენი ექიმი
გადმოწერე აპლიკაცია „შენი ექიმი“ – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!
მიიღე სანდო და აქტუალური ინფორმაცია ჯანმრთელობის შესახებ – საქართველოდან და მთელი მსოფლიოდან.
iPhone: https://apps.apple.com/fr/app/sheni/id6746877342?l=en-GB
Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi
შენი ექიმი – ცოდნა ჯანმრთელობისთვის.
