ტვინის მოცულობის ზრდა და მისი გავლენა ჯანმრთელობაზე: ახალი კვლევა
ადამიანთა ტვინები წლების განმავლობაში უფრო და უფრო გაიზარდა. ნაშრომის ავტორები ვარაუდობენ, რომ, შესაძლოა, ასაკის მატებისას ამან დემენციის განვითარება შეაფერხოს, თუმცა ამის დაზუსტებით თქმა რთულია. ნაშრომი გამოცემაში JAMA Neurology გამოქვეყნდა.
ტვინის მოცულობა და მისი ცვლილებები ასაკის მატების თანხვედრაში დიდი ყურადღების ცენტრშია. ახალი კვლევის თანახმად, მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ადამიანთა ტვინები წლების განმავლობაში უფრო და უფრო გაიზარდა. ნაშრომი, რომელიც გამოცემაში JAMA Neurology გამოქვეყნდა, გვთავაზობს საინტერესო აღმოჩენებს, რომელთა მიხედვითაც, ტვინის ზომის ზრდამ შეიძლება დაგვიცვას ასაკთან დაკავშირებული დაავადებებისგან, მაგალითად, ალცჰაიმერისგან და დემენციებისგან.
ახალი კვლევის შედეგები
კვლევა მოიცავდა ადამიანებს, რომლებიც 1930-იანი წლებიდან 1970-იან წლამდე იყვნენ დაბადებულები. მეცნიერებმა გამოიყენეს მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია (MRI), რათა შეესწავლათ 3,226 ადამიანის ტვინის გამოსახულებები, რომლებიც ფრემინგემის გულის კვლევის ფარგლებში მოიძიეს. შედეგები აჩვენებს, რომ 1970-იან წლებში დაბადებულ ბავშვებს 15%-ით დიდი ტვინის ზედაპირი ჰქონდათ 1930-იან წლებში დაბადებულებთან შედარებით. ამასთან, მათი ტვინის მოცულობა 6.6%-ით უფრო დიდი იყო.
ტვინის ზომის და ფუნქციის კავშირი
კვლევის მიხედვით, გარდა ტვინის ზედაპირისა და მოცულობის გაზრდისა, მეცნიერებმა შენიშნეს, რომ მეხსიერებასა და დასწავლასთან დაკავშირებული ტვინის ნაწილები ასევე გაიზარდა. ეს შეიძლება იყოს დადებითი ნიშანი ტვინის ფუნქციის გაუმჯობესების და ჯანმრთელობის კუთხით.
ახალი თაობები და ტვინის განვითარება
კვლევა ასევე აჩვენებს, რომ ახალ თაობებს, როგორც მთლიანი ტვინის მოცულობა, ასევე კონკრეტული ტვინის რეგიონების ზომებიც სტაბილურად იზრდება ათწლეულების განმავლობაში. მიუხედავად იმისა, რომ ამ ცვლილებებმა შესაძლოა არ გააჩინოს მნიშვნელოვანი განსხვავებები ინდივიდების დონეზე, მეცნიერების აზრით, ეს ეფექტი პოპულაციის მასშტაბით შეიძლება იყოს მნიშვნელოვანი.
გარდა გაზრდილი ზედაპირისა და მოცულობისა, შენიშნეს ისიც, რომ ზომაში მეხსიერებასა და დასწავლასთან დაკავშირებული ნაწილებიც გაიზარდა.
მეცნიერებმა კვლევა იმავე ასაკის 1 145 ზრდასრულის შემთხვევაშიც გაიმეორეს, რომლებიც 1940-იან და 1950-იან წლებში იყვნენ დაბადებულები.
საერთო ჯამში, ნაშრომის ავტორები ამბობენ, რომ ახალ თაობებს უფრო დიდი მოცულობის ტვინები აქვთ, ანუ ტვინის მოცულობა ათწლეულების განმავლობაში სტაბილურად იზრდება. დიდია როგორც მთლიანი ტვინის მოცულობა, ასევე კონკრეტული რეგიონებისაც. ეს ეფექტი ინდივიდების დონეზე შეიძლება უმნიშვნელო იყოს, თუმცა, მეცნიერების ვარაუდით, პოპულაციის მასშტაბით იგი მნიშვნელოვანი იქნება.
რას ნიშნავს ტვინის მოცულობის გაზრდა?
მეცნიერების თქმით, ტვინის მოცულობის გაზრდა შეიძლება დაკავშირებული იყოს ტვინის ჯანმრთელობასთან. მიუხედავად იმისა, რომ ტვინის ზომის ზრდა პირდაპირ არ ნიშნავს სიჭკვიანეს, არის ვარაუდი, რომ უფრო დიდი ტვინი შესაძლოა მის გაუმჯობესებულ განვითარებასა და ჯანმრთელობაზე მეტყველებდეს. კვლევის მიხედვით, ტვინის უფრო დიდი ზომა შესაძლოა ტვინის რეზერვს ქმნიდეს, რაც, შესაძლოა, დაგვეხმაროს ალცჰაიმერის და სხვა ასაკთან დაკავშირებული დაავადებების გავლენის შემცირებაში.
“ტვინის უფრო დიდი სტრუქტურები, თუნდაც, როგორებიც კვლევის ფარგლებში ვიხილეთ, შესაძლოა, ტვინის გაუმჯობესებულ განვითარებასა და ჯანმრთელობაზე მეტყველებდეს”, — განაცხადაჩარლზ დეკარლიმ, ნევროლოგიის პროფესორმა და კვლევის მთავარმა ავტორმა — “ტვინის უფრო დიდი სტრუქტურა ტვინის უფრო დიდ რეზერვად გვევლინება და, შესაძლოა, ასაკის მატებასთან დაკავშირებული დაავადებების, თუნდაც ალცჰაიმერისა და სხვა დემენციების, გავლენა გაანეიტრალოს”.
დემენცია და ტვინის განვითარება
თუმცა, მკვლევარებმა გაანალიზეს არა მხოლოდ ტვინის ზომა, არამედ დემენციის განვითარების ტენდენციაც. ცნობილია, რომ ალცჰაიმერის შემთხვევები მზარდია, რადგან მოსახლეობის ასაკი იზრდება, მაგრამ ამავდროულად, ახალი შემთხვევების რიცხვი ათწლეულების განმავლობაში შემცირდა. აღნიშნული მიგნებები ასახავს ტვინის ზომის და ასაკის მატების დაკავშირებულ დადებით ეფექტებს.
მასალის გამოყენების პირობები
