მთაწმინდა — თბილისის გული და სული, ის ადგილი, სადაც ისტორია, რელიგია, კულტურა და ბუნება ერთმანეთს ერწყმის. ეს უმნიშვნელოვანესი ადგილი საუკუნეების განმავლობაში თბილისელების ერთ-ერთი ყველაზე საყვარელი და საპატიო სივრცეა და დღემდე ინარჩუნებს თავის გამორჩეულობას.
მთაწმინდის ისტორია
მთაწმინდა თავისი ისტორიული მნიშვნელობით ჯერ კიდევ VI საუკუნიდან არის ცნობილი.
ისტორიული წყაროების მიხედვით, აქ დასახლდა ერთ-ერთი ასურელი მამა — დავით გარეჯელი, რომელსაც მთის ფერდობზე სენაკი გამოუქვაბავს. მის სახელს უკავშირდება წმინდა დავითის ეკლესია, რომელიც შემდგომ საუკუნეებში რამდენჯერმე განახლდა და გადაკეთდა. დღევანდელი ეკლესიის ძირითადი ნაგებობა 19-ე საუკუნის მეორე ნახევარს განეკუთვნება.
მთაწმინდა საუკუნეების განმავლობაში თბილისელებისთვის იყო სიწმინდის, სიმშვიდისა და პატივისცემის სივრცე. აქ იკრიბებოდნენ მლოცველები, განდეგილები და ის ადამიანები, ვისაც სურდა, ქალაქის ხმაურიანი ცხოვრებისგან თავი შორს დაეჭირა.
XIX საუკუნის დასაწყისამდე მთაწმინდა ტყეებით იყო დაფარული. შემდგომ წლებში ქალაქის ურბანულმა განვითარებამ შეცვალა მთაწმინდის სახე — გაჩნდა დასასვენებელი ზონები, გაშენდა ხელოვნური ტყე და დაიწყო კულტურული ინფრასტრუქტურის ფორმირება.
მთაწმინდის ფუნიკულიორი და პარკი
1905 წელს მთაწმინდაზე დაიწყო ფუნიკულიორის მშენებლობა, რომელიც 1907 წელს საზეიმოდ გაიხსნა. ეს იყო თბილისის ერთ-ერთი პირველი მაღალტექნოლოგიური პროექტი — სამთო-საბაგირო რკინიგზა, რომელიც ქალაქის ცენტრს მთაწმინდასთან აკავშირებდა. ფუნიკულიორის საშუალებით მთაწმინდა გახდა ყველასთვის ხელმისაწვდომი.
ფუნიკულიორის ზედა სადგურთან გაშენდა მთაწმინდის პარკი, რომელიც მალევე იქცა თბილისის ყველაზე პოპულარულ დასასვენებელ სივრცედ. საბჭოთა პერიოდში პარკი გაფართოვდა, დაემატა ატრაქციონები, გასართობი მოედნები და საზოგადოებრივი კვების ობიექტები.
დღესაც მთაწმინდის პარკი ერთ-ერთი ყველაზე აქტიური ადგილია დედაქალაქში: აქ ფუნქციონირებს მრავალფეროვანი ატრაქციონები, რესტორნები, ფუნიკულიორის მიმდებარედ განთავსებულია ცნობილი “ფუნიკულიორის რესტორანი” — ისტორიული ადგილი, რომელიც მრავალი თბილისელის და სტუმრის საყვარელი თავშეყრის ადგილია.
მთაწმინდის პანთეონი
მთაწმინდის აღმოსავლეთ კალთაზე მდებარეობს მთაწმინდის პანთეონი — ადგილი, სადაც დაკრძალულია მრავალი გამოჩენილი ქართველი საზოგადო მოღვაწე, მწერალი, მეცნიერი და ხელოვანი. აქ განისვენებენ ილია ჭავჭავაძე, აკაკი წერეთელი, გალაკტიონ ტაბიძე, ვაჟა-ფშაველადა სხვა ბევრი პატივსაცემი პიროვნება.
მთაწმინდის პანთეონი არა მხოლოდ წმინდა სასაფლაოს ფუნქციას ასრულებს, არამედ ეროვნული სიამაყის და ისტორიული მეხსიერების ადგილად არის ქცეული.
მთაწმინდა დღეს — თანამედროვეობა და განვითარების ტენდენციები
დღეს მთაწმინდა თბილისის ერთ-ერთი ყველაზე პრესტიჟული უბანია. აქ შეხვდებით როგორც ძველ, ავთენტურ სახლებს და ვიწრო ქუჩებს, ისე ახალ, მაღალფასიან საცხოვრებელ სახლებსა და სასტუმროებს. მთაწმინდის ტერიტორია ტურისტულად ძალიან მიმზიდველია:
- აქედან იშლება თბილისის საუკეთესო ხედები;
- მრავლადაა პანორამული კაფეები და რესტორნები;
- აქტიურად ვითარდება მცირე ბიზნესები — გალერეები, სამახსოვრო მაღაზიები და ხელოვნების სივრცეები.
მთაწმინდა დღეს წარმოადგენს კულტურის, რელაქსაციისა და ტურიზმის შერწყმულ სივრცეს. პარკი განახლდა თანამედროვე სტანდარტებით, საბავშვო ზონები და ახალი ატრაქციონები დაემატა, ფუნიკულიორი სრულად რესტავრირებულია და საერთაშორისო სტანდარტებს შეესაბამება.
ასევე მიმდინარეობს მუშაობა მთაწმინდის სატყეო ზონების გაუმჯობესებაზე — იგეგმება ახალი საფეხმავლო ბილიკების მოწყობა, ველობილიკების და პარკის ინფრასტრუქტურის განვითარება, რათა ადგილი კიდევ უფრო მიმზიდველი გახდეს როგორც თბილისელებისთვის, ისე უცხოელი ტურისტებისთვის.
როგორ ავიდეთ მთაწმინდაზე?
- ფუნიკულიორით — ისტორიული სამთო-საბაგირო გზა;
- სატრანსპორტო საშუალებებით — თბილისის ცენტრალურ უბნებიდან მანქანით რამდენიმე წუთში;
- საფეხმავლო ბილიკებით — სალაშქრო მოყვარულებისთვის, მთაწმინდა და კუს ტბა ერთმანეთთან ბილიკებით არის დაკავშირებული.
მთაწმინდა არის თბილისური სულის ანარეკლი — ადგილი, სადაც ისტორია, ბუნება და თანამედროვეობა ერთნაირად თანაარსებობენ. მისი ვიზიტი აერთიანებს სულიერ სიმშვიდეს, კულტურულ სიმდიდრესა და ქალაქის პანორამულ აღტაცებას. მთაწმინდა არის ადგილი, სადაც შეგიძლია იგრძნო თბილისი ყველა ფერში.
#drpkhakadze #გიორგიფხაკაძე #davidiani #sheniambebi #აქხარისხია
