კვირა, თებერვალი 9, 2025
მთავარიშენი ექიმიახალი იმედი HIV-ის წინააღმდეგ: ვაქცინაციის გარღვევა

ახალი იმედი HIV-ის წინააღმდეგ: ვაქცინაციის გარღვევა

ახალი იმედი HIV-ის წინააღმდეგ: ვაქცინაციის გარღვევა

პროფესორ გიორგი ფხაკაძის, საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ინსტიტუტის თავმჯდომარის ავტორობით,
HIV-ით გამოწვეული გლობალური პანდემია ერთ-ერთი უმთავრესი გამოწვევაა საზოგადოებრივი ჯანმრთელობისთვის. მიუხედავად იმისა, რომ თანამედროვე მედიცინამ მიაღწია პროგრესს დაავადების მართვაში, ინფექციის პრევენციისთვის ეფექტური ვაქცინის შექმნა ჯერ კიდევ ოცნებად რჩება. თუმცა, ამერიკის Duke-ის უნივერსიტეტის მკვლევართა გუნდმა შესაძლოა გარღვევა მოახდინოს და ახლო მომავალში ჩვენ ვაქცინაციის ახალ ეპოქაში შეგვიყვანოს.
რატომ არის HIV-ის ვაქცინა აუცილებელი?
დღეისათვის მსოფლიოს მასშტაბით 38 მილიონზე მეტი ადამიანი ცხოვრობს HIV-ით (1). მიუხედავად იმისა, რომ ანტირეტროვირუსული თერაპია (ART) ეფექტურად ამცირებს ვირუსის გავრცელებას, ის ვერ უზრუნველყოფს ინფექციის სრულ განკურნებას და საჭიროებს მუდმივ, სიცოცხლის ბოლომდე მკურნალობას.
სწორედ აქ იკვეთება ვაქცინის საჭიროება. ეფექტური ვაქცინა შესაძლებლობას მოგვცემს:
• პირადი დაცვის გაუმჯობესება: ვაქცინა უზრუნველყოფს ვირუსის პრევენციას და გვიცავს ინფექციისგან.
• ჯანდაცვის სისტემების განმტკიცება: ვაქცინა ხელს შეუწყობს რესურსების დაზოგვას და სერვისების უფრო თანაბარ განაწილებას.
• გლობალური ეპიდემიის შეჩერება: ვაქცინა ეფექტურად გააჩერებს ახალი შემთხვევების გავრცელებას და ხელს შეუწყობს ვირუსის საბოლოოდ აღმოფხვრას.
მეცნიერული გარღვევა: როგორ მუშაობს ახალი ვაქცინა?
Duke-ის უნივერსიტეტის მკვლევარებმა შექმნეს ვაქცინის პროტოტიპი, რომელიც აუმჯობესებს იმუნურ სისტემას ისე, რომ იგი გამოიმუშავებს ე.წ. „გლობალურად ნეიტრალიზებელ ანტისხეულებს“. ეს ანტისხეულები უნიკალურია, რადგან შეუძლიათ HIV-ის სხვადასხვა შტამის განეიტრალება და ვირუსის გაუვნებელყოფა (2).
ლაბორატორიული კვლევები ჩატარდა თაგვებზე, სადაც ვაქცინამ აჩვენა შემდეგი შედეგები:
1. იმუნური უჯრედების აქტივაცია: ვაქცინა ეფექტურად ააქტიურებს იმ პრეკურსორ უჯრედებს, რომლებიც ქმნიან ნეიტრალიზებელ ანტისხეულებს.
2. ანტისხეულების მწარმოებელი პროცესის დაწყება: ეს მნიშვნელოვანი ნაბიჯია იმუნური სისტემის სრულყოფილი პასუხის ჩამოსაყალიბებლად.
3. იმუნური აქტივაციის მნიშვნელოვანი დონე: მიღწეული შედეგები ვაქცინის ეფექტურობის საფუძვლიან პრინციპებზე მიუთითებს.
გლობალური პერსპექტივა და საქართველოს მდგომარეობა
გლობალური მონაცემებით, ყოველწლიურად 1.5 მილიონი ახალი შემთხვევა რეგისტრირდება HIV-ის ინფექციის (1). საქართველოში 2024 წლის მონაცემებით, რეგისტრირებული შემთხვევების რიცხვი 11,000-ს უახლოვდება, რაც აჩვენებს, რომ პრობლემას ეროვნულ დონეზეც სჭირდება განსაკუთრებული ყურადღება (3).
„HIV-ის ვაქცინა, თუ წარმატებით გაივლის კლინიკურ გამოცდებს, შესაძლებელს გახდის დაავადების ეპიდემიის შეჩერებას, განსაკუთრებით ისეთ ქვეყნებში, სადაც რესურსები შეზღუდულია,“ – აღნიშნავს პროფესორი გიორგი ფხაკაძე.
რატომ არის ეს გარღვევა მნიშვნელოვანი საქართველოსთვის?
საქართველო, როგორც რეგიონში ერთ-ერთი ლიდერი ჯანდაცვის რეფორმებში, უნდა მოემზადოს ახალი ვაქცინის დანერგვისთვის. პროფესორ გიორგი ფხაკაძის თქმით: „საქართველოს შეუძლია გახდეს რეგიონში პირველი ქვეყანა, რომელიც წარმატებით დანერგავს HIV-ის პრევენციის თანამედროვე მიდგომებს და ამით მნიშვნელოვნად გააუმჯობესებს საზოგადოებრივ ჯანმრთელობას.“
რას ველით მომავალში?
მიუხედავად იმედისმომცემი შედეგებისა, წინ გრძელვადიანი კვლევები და კლინიკური ცდებია, რომლებიც დაადასტურებს ვაქცინის უსაფრთხოებას და ეფექტურობას ადამიანებში.
დასკვნა
HIV-ის პრევენციის მიმართულებით პროგრესი გვიჩვენებს, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია მეცნიერებაში ინვესტირება. საქართველო, როგორც მუდმივად განვითარებადი ქვეყანა ჯანდაცვის სფეროში, უნდა მოემზადოს ამ ინოვაციური მიდგომების მისაღებად. პროფესორი გიორგი ფხაკაძე და საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ინსტიტუტი მზად არიან მხარი დაუჭირონ ამ პროცესს.
ლიტერატურა
1. UNAIDS. Global HIV Statistics – Fact Sheet. Available from: https://www.unaids.org/en/resources/fact-sheet.
2. Saunders KO, Wiehe K, Tian M, et al. Progress in eliciting broadly neutralizing antibodies to HIV-1. Current Opinion in HIV and AIDS. 2021;16(4):211-221.
3. საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ეროვნული ცენტრი. მონაცემები 2024 წლისთვის.
4. Duke University Human Vaccine Institute. [Press Release]. 2025.
5. World Health Organization. HIV/AIDS. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hiv-aids.
პროფესორ გიორგი ფხაკაძეზე:
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის გამორჩეული ლიდერია, რომლის საქმიანობა მოიცავს ხარისხიანი ჯანდაცვის ადვოკატირებას და მოსახლეობის ჯანმრთელობის გაუმჯობესებას. მისი ხელმძღვანელობით, საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ინსტიტუტმა მრავალი ინოვაციური პროექტი განახორციელა, რაც ქვეყნის ჯანდაცვის სისტემის გაძლიერებას ემსახურება.
@[61552603185704:2048:SheniEkimi.gehttp://xn--podalbard8ewa.ge/]
@[61554408115760:2048:SheniAmbebi.gehttp://xn--lodcajcveug2j.ge/]
მასალის გამოყენების პირობები
author avatar
SheniEkimi.ge
#drpkhakadze
მსგავსი სიახლეები
10 რამ რაც იორდანიაში ვიზიტამდე უნდა იცოდეთ

10 რამ რაც იორდანიაში ვიზიტამდე უნდა იცოდეთ

7 February, 2025
tik-tok-ის ვარსკვლავი, ელენე ღუღუნიშვილი და გიორგი სანებლიძე მშობლები გახდნენ

tik-tok-ის ვარსკვლავი, ელენე ღუღუნიშვილი და გიორგი სანებლიძე მშობლები გახდნენ

7 თებერვალი 2025
როგორ შევარჩიოთ შპალერი სწორად

როგორ შევარჩიოთ შპალერი სწორად

თებერვალი 8, 2025
ეს დალოცვილი კაკალი – კაკლის ფოთლებისა და წენგოს ნახარში ხალ­ხურ მედიცინაში

ეს დალოცვილი კაკალი – კაკლის ფოთლებისა და წენგოს ნახარში ხალ­ხურ მედიცინაში

თებერვალი 7, 2025
რეპროდუქტოლოგი სწორი კვების ფორმულას გვიზიარებს

რეპროდუქტოლოგი სწორი კვების ფორმულას გვიზიარებს

23 იანვარი 2025
NASA-ს ასტრონავტმა საერთაშორისო კოსმოსური სადგურიდან გადაღებული დედამიწის ყველაზე მაღალი შენობის ფოტო გამოაქვეყნა

NASA-ს ასტრონავტმა საერთაშორისო კოსმოსური სადგურიდან გადაღებული დედამიწის ყველაზე მაღალი შენობის ფოტო გამოაქვეყნა

თებერვალი 7, 2025
21 მარტის ასტროლოგიური პროგნოზი

21 მარტის ასტროლოგიური პროგნოზი

მარტი 21, 2024
მივირთვათ თუ არა არასეზონური სათბურის ბოსტნეული?

მივირთვათ თუ არა არასეზონური სათბურის ბოსტნეული?

თებერვალი 8, 2025
რენე ზელვეგერი შესანიშნავ ფორმაშია – მსახიობის ტრანსფორმაცია

რენე ზელვეგერი შესანიშნავ ფორმაშია – მსახიობის ტრანსფორმაცია

თებერვალი 8, 2025
სახელმწიფო დახმარებები ემიგრანტებისთვის – რა მხარდაჭერა გააჩნიათ უცხოეთში მცხოვრებ მოქალაქეებს

სახელმწიფო დახმარებები ემიგრანტებისთვის – რა მხარდაჭერა გააჩნიათ უცხოეთში მცხოვრებ მოქალაქეებს

8 თებერვალი 2025
ბეთლემის ქუჩა — ისტორია და განვითარების ხაზი

ბეთლემის ქუჩა — ისტორია და განვითარების ხაზი

თებერვალი 8, 2025
საქართველოს საბანკო სისტემა სტაბილურობას ინარჩუნებს – S&P Global Ratings-ის შეფასება

საქართველოს საბანკო სისტემა სტაბილურობას ინარჩუნებს – S&P Global Ratings-ის შეფასება

თებერვალი 8, 2025
მედიაჰოლდინგი “შენი”, გიორგი ფხაკაძის ხელმძღვანელობით, 30M+ ნახვით, საქართველოში ლიდერი, დამოუკიდებელი მედიაა

მედიაჰოლდინგი “შენი”, გიორგი ფხაკაძის ხელმძღვანელობით, 30M+ ნახვით, საქართველოში ლიდერი, დამოუკიდებელი მედიაა

თებერვალი 4, 2025
- Advertisement -spot_img

ბოლო სიახლეები

Verified by MonsterInsights