პიროვნული გაორება (დისოციაციური იდენტურობის აშლილობა) – ფსიქიკური დაავდება, რომელსაც ახასიათებს ადამიანში მეორე პიროვნების გაჩენა. ფსიქიატრიაში გამოიყოფა სხვადასხვაგვარი ფორმის დისოციაციური აშლილობა, რომელთა დროს პაციენტში ხდება პირვონებაში ერთდროულად რამოდენიმე პიროვნების გაჩენა. ზოგჯერ ფიქსირდება შემთხვევები, როცა ადამიანში 100-ზე მეტი პიროვნება ჩნდება.
მიზეზები
დაავადება ჩნდება დისოციაციის წარმოქმნისას — ფსიქოლოგიური დაცვის მექანიზმის, რომლის დროს პაციენტი იწყებს მომხდარი მოვლენების ისე აღქმას, თითქოს ეს სხვა ადამიანის თავს ხდება.
დაავადების მიზეზებია:
· რთული ფსიქოლოგიური ტრავმები;
· გადატანილი ფიზიკური ძალადობა;
· ბავშვობაში გადატანილი ემოციური მომენტები;
· ხანგრძლივი უძილობა.
სიმპტომები
დაავადებისთვის დამახასიათებელია შემდეგი სახის სიმპტომები:
· პაციენტში ორი ან მეტი პიროვნების დაფიქსირება;
· ყოველი გაჩენილი გაორება პერიოდულად ახდენს ადამიანზე კონტროლს;
· ხანგრძლივი მეხსიერების დარღვევა;
· დროში ჩავარდნები;
· ხასიათის მკვეთრი ცვლილებები;
· პანიკური შეტევები;
· დერეალიზაციის შეგრძნება;
· ძილის დარღვევა;
· საშიში აშლილობა;
· საკვებზე უარის თქმა;
· ჰალუცინაციის გაჩენა.
დიაგნოსტიკა
დაავადების მკურნალობის დასადგენად ექიმი-ფსიქოთერაპევტი ატარებს შემდეგი სახის გამოკვლევებს:
· ელექტროენცეფალოგრამას;
· თავის ტვინის კომპიუტერულ ტომოგრაფიას;
· თავის ტივინის მაგნიტო-რეზონანსულ ტომოგრაფიას.
დაავადება უნდა გაიმიჯნოს შიზოფრენიისგან, გონებრივი ჩამორჩენილობისგან, პიროვნული აშლილობისაგან, დემენციისგან.
მკურნალობა
დაავადების სამკურნალოდ ინიშნება:
· ანტიდეპრესანტები;
· ტრანკვილიზატორები;
· ნეიროლეპტიკები;
· ფსიქოთერაპევტული მკურნალობა;
· ჰიპნოზი.
მკურნალობას დიდი დრო სჭირდება, ზოგ შემთხვევაში მთელი ცხოვრების მანძილზე.
საშიშროება
თუ არ მოხდება დროული მკურნალობა, შესაძლოა შემდეგი სახის გართულებების წარმოშობა:
· ამნეზია;
· დეპრესია;
· დეპერსონალიზაცია.
შესაძლოა სუიციდის ჩადენის მცდელობა.
რისკის ჯგუფი
რისკის ჯგუფში შედიან:
· ქალები;
· ადამიანები, ვისაც ბავშვობაში გადატანილი აქვთ ფსიქოლოგიური შოკი;
· ალკოჰოლისა და ნარკოტიკების მომხმარებლები.
პროფილაქტიკა
დაავადების პროფილაქტიკისთვის რეკომენდირებულია:
· ფსიქოთერაპევტის კონსულტაცია;
· სტრესული სიტუაციებისთვის თავის არიდება;
· პირველივე ნიშნების გამოვლენისთანავე ექიმთან მისვლა.
