ნუ ენდობით საკვების ამ 8 მავნე მითს!

ნუ ენდობით საკვების შესახებ ამ 8 მავნე მითს! 

ავტორი: პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის ხელმძღვანელი

sheniekimi.ge | ოფიციალური სამედიცინო საინფორმაციო პლატფორმა

ადამიანების დიდი ნაწილი ყოველდღე აკეთებს კვების არჩევანს მითად გავრცელებულ ინფორმაციაზე დაყრდნობით. მოდით, ერთად გავარკვიოთ — რომელი “ჭორები” უნდა დავივიწყოთ სამუდამოდ 

1.  „თევზი გაგაბრიყვებს“

თევზი ნამდვილად სასარგებლოა ტვინისა და გულის ჯანმრთელობისთვის — განსაკუთრებით ორაგული და სკუმბრია, მაგრამ ინტელექტს არ ზრდის. ჭკუა სწავლისა და განვითარების შედეგია, არა კონკრეტული საკვების.

2.  „ყველი კოშმარებს იწვევს“

არანაირი მტკიცებულება არ არსებობს, რომ ყველი კოშმარებს იწვევს. ძილზე გავლენას უფრო მთლიანად თქვენი დღის რაციონი ახდენს, განსაკუთრებით ცხიმიანი და მძიმე საკვები ღამით.

3.  „ყავისფერი კვერცხი ჯობს“

თეთრი და ყავისფერი კვერცხი ერთნაირად სასარგებლოა. განსხვავება მხოლოდ ქათმის ფერშია, კვებითი ღირებულება თითქმის იდენტურია.

4.  „ქოქოსის წყალი ისეთივეა, როგორიც ენერგიის ხსნარი“

ქოქოსის წყალი ნამდვილად გაგაგრილებთ, მაგრამ არ არის სამედიცინო საშუალება. თუკი სითხის დაკარგვა გაქვთ (მაგალითად, დიარეის ან მაღალი სიცხის დროს), სპეციალური ხსნარები სჯობს.

5.  „გვიან ჭამა გაგასუქებს“

ჭარბი წონა მოდის არა მხოლოდ ღამის ჭამისგან, არამედ მთლიანად დღიური ჭარბი კალორიებისგან. თუმცა, ღამის ჭამამ შეიძლება დაგიგვაროს ძილი ან შეგიქმნას მეტი სურვილი საჭმელზე.

6.  „მარგარინი სჯობს კარაქს“

ზოგიერთი მარგარინი შეიცავს მავნე ცხიმებს, რომლებიც აუარესებს გულს და სისხლძარღვებს. ყურადღებით წაიკითხეთ შეფუთვა — აირჩიეთ მხოლოდ ის მარგარინი, რომელიც ტრანსცხიმებს არ შეიცავს.

7.  „მიკროტალღა კლავს სასარგებლო ნივთიერებებს“

არა, სინამდვილეში მიკროტალღაში საჭმელი სწრაფად მზადდება და ხშირად უფრო მეტ სასარგებლო ნივთიერებას ინარჩუნებს, ვიდრე დიდხანს ხარშვისას. მთავარია, არ გადააცილოთ დრო.

8.  „ნახშირწყლები მავნეა“

არასწორია. ჩვენი ტვინი და სხეული ენერგიას სწორედ ნახშირწყლებიდან იღებს. უბრალოდ, აირჩიეთ ჯანსაღი — ყავისფერი ბრინჯი, შვრია, პური მარცვლეულისგან და არა ტკბილეული ან თეთრი ფქვილი.

დასასრული — ჭამა ცოდნით ჯობია!

საკვებზე მითების დაჯერებამ შესაძლოა ზიანი მოგაყენოთ. მიიღეთ გადაწყვეტილება მხოლოდ სანდო სამეცნიერო ინფორმაციის საფუძველზე.

 მეტი უახლესი და სანდო სამედიცინო ინფორმაცია იხილეთ ოფიციალურ პლატფორმაზე:

www.sheniekimi.ge – შენი ექიმი, შენი სივრცე, შენი ჯანმრთელობა.

 გადმოწერე აპლიკაცია “შენი ექიმი” – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!

 მიიღე სანდო და აქტუალური ინფორმაცია ჯანმრთელობის შესახებ – საქართველოდან და მთელი მსოფლიოდან.

iPhone: https://apps.apple.com/app/sheniekimi/id6746522706

 Android: https://play.google.com/store/apps/details?id=ge.sheniekimi.app

 Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi

შენი ექიმი – ცოდნა ჯანმრთელობისთვის.

პროფესორი გიორგი ფხაკაძე — დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH) და მედიცინის დოქტორი (PhD) — არის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი, რომელსაც აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება როგორც საქართველოში, ისე საერთაშორისო დონეზე.

წყაროები

1. მითი: თევზი გახდის გონიერად

სიმართლე: თევზი კარგია ტვინის ჯანმრთელობისთვის, მაგრამ IQ-ს არ ზრდის.

წყარო:

1. Gómez-Pinilla F. Brain foods: the effects of nutrients on brain function. Nat Rev Neurosci. 2008 Jul;9(7):568–78. doi:10.1038/nrn2421

2. მითი: ყველი კოშმარებს იწვევს

სიმართლე: ამის სამეცნიერო მტკიცებულება არ არსებობს.

წყარო:

2. Armitage R. The effects of dietary nutrients on sleep. Sleep Med Clin. 2007 Mar;2(1):97–104. doi:10.1016/j.jsmc.2006.11.004

3. მითი: ყავისფერი კვერცხი ჯანსაღია თეთრზე

სიმართლე: კვერცხების კვებითი ღირებულება იგივეა, მხოლოდ ქათმის ჯიშია განსხვავებული.

წყარო:

3. United States Department of Agriculture (USDA). Egg Nutrition Facts Database. https://fdc.nal.usda.gov/

4. მითი: ქოქოსის წყალი = გადასხმის სითხე (IV)

სიმართლე: ჰიდრატაციისთვის კარგია, მაგრამ არ ცვლის სამედიცინო ინტერვენციას.

წყარო:

4. Campbell-Falck D, Thomas T, Falck TM, Tutuo N, Clem K. The intravenous use of coconut water. Am J Emerg Med. 2000 Jan;18(1):108–11. doi:10.1016/S0735-6757(00)90062-7

5. მითი: ღამით ჭამა აწყებს წონაში მატებას

სიმართლე: წონა იზრდება ზედმეტი კალორიებისგან, არა ჭამის დროისგან.

წყარო:

5. Gluck ME, Venti CA, Salbe AD, Krakoff J. Nighttime eating: associations with body mass index, binge eating, and mood symptoms. J Eat Disord. 2008;15(2):133–43. doi:10.1080/10640260801890030

6. მითი: მარგარინი ჯანსაღია კარაქზე

სიმართლე: ზოგ მარგარინს აქვს ტრანსცხიმები, რაც საზიანოა.

წყარო:

6. Mozaffarian D, Katan MB, Ascherio A, Stampfer MJ, Willett WC. Trans fatty acids and cardiovascular disease. N Engl J Med. 2006 Apr;354(15):1601–13. doi:10.1056/NEJMra054035

7. მითი: მიკროტალღა ანადგურებს საკვებში ნივთიერებებს

სიმართლე: მიკროტალღა ხშირად უფრო მეტად ინარჩუნებს საკვების ღირებულებას, ვიდრე ხარშვა.

წყარო:

7. White BL, Howard LR, Prior RL. Processing and storage effects on monomeric anthocyanins, percent polymeric color, and antioxidant capacity of processed blueberry products. J Food Sci. 2011;76(1):H72–9. doi:10.1111/j.1750-3841.2010.01927.x

8. მითი: ნახშირწყლები მავნებელია

სიმართლე: სრულმარცვლოვანი ნახშირწყლები აუცილებელია ენერგიისა და ტვინის მუშაობისთვის.

წყარო:

8. Slavin JL. Dietary fiber and body weight. Nutrition. 2005;21(3):411–8.