სიმსივნური წამლები შესაძლოა ალცჰაიმერის მკურნალობაში იყოს გამოსადეგი?! — AI-მ გამონახა გასაღები
ავტორი: პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის ხელმძღვანელი.
sheniekimi.ge | ოფიციალური სამედიცინო საინფორმაციო პლატფორმა
ძველი წამლები, ახალი მიზნები
მეცნიერება კიდევ ერთხელ ამტკიცებს, რომ ინოვაცია ყოველთვის ახალი ნივთიერების აღმოჩენაში არ არის — ხშირად, სწორედ ძველი მედიკამენტების ახალი დანიშნულება ცვლის მკურნალობის წესებს.
ამჯერად, ხელოვნურმა ინტელექტმა (AI) სრულიად მოულოდნელად სიმსივნის საწინააღმდეგო ორი პრეპარატი — ლეტროზოლი და ირინოტეკანი — ალცჰაიმერის მკურნალობის შესაძლო კანდიდატებად გამოავლინა.
როგორ მუშაობს AI ამ პროცესში?
AI-ანალიზებმა, რომლებიც წამლის “Repurposing”-ს ეძღვნება, სინთეზურ დონეზე ასობით ათას ვარიანტს სწავლობენ:
• როგორ შეიძლება იმოქმედოს კონკრეტულ პრეპარატს ტვინის ქსოვილზე?
• იცვლება თუ არა ამ მედიკამენტების მოქმედება ასაკოვანი ტვინის უჯრედებში?
• შეუძლია თუ არა მათ შეამციროს ბეტა-ამილოიდის დაგროვება და სხვა ნეიროდეგენერაციული პროცესები?
შედეგები მართლაც შთამბეჭდავია — თაგვებზე ჩატარებულ კვლევებში AI-მ არჩეული ეს კომბინაცია მნიშვნელოვნად აუმჯობესებდა მეხსიერებას და ამცირებდა ალცჰაიმერის ტიპურ ცვლილებებს.
ლეტროზოლი და ირინოტეკანი — რა ვიცით ამ წამლებზე?
ლეტროზოლი — ეს პრეპარატი ჩვეულებრივ გამოიყენება ძუძუს კიბოს სამკურნალოდ, ჰორმონის ბლოკირებით.
ირინოტეკანი — ნაწლავის სიმსივნის (კოლორექტალური კიბო) საწინააღმდეგოდ გამოიყენება და მოქმედებს უჯრედების გაყოფის პროცესზე.
ახლა კი მეცნიერები ამტკიცებენ, რომ მათი კომბინაცია ტვინშიც ფლობს სამკურნალო პოტენციალს.
რა ეტაპზე ვართ?
• ეს ჯერ მხოლოდ წინასადაცდელ ფაზაშია, ანუ ცდები ჯერ მხოლოდ ცხოველებზე მიმდინარეობს.
• ადამიანები ასეთ მკურნალობას ჯერ არ იღებენ.
• საჭიროა კლინიკური ცდების დაწყება და შედეგების შეფასება მინიმუმ 5–7 წლის პერიოდში.
მოკლედ, რას გვეუბნება ეს აღმოჩენა?
ძველი მედიკამენტების ხელახალი გამოყენება შეიძლება გახდეს სწრაფი და შედარებით იაფი გზა ახალი თერაპიების მისაღებად.
ხელოვნური ინტელექტი ართულებს ანალიზს, მაგრამ ამარტივებს მტკიცებულებებზე დაფუძნებულ აღმოჩენებს.
ალცჰაიმერისა და დემენციის წინააღმდეგ ბრძოლა ხდება სულ უფრო მეტად მრავალმხრივი და პერსონალიზებული.
კითხვები და პასუხები
შეიძლება ახლა მივიღო ეს წამლები ალცჰაიმერის პრევენციისთვის?
არა. ამ ეტაპზე ეს მხოლოდ ცხოველებზე ჩატარებული კვლევაა და არ არის დამტკიცებული გამოყენება ადამიანებზე.
არის თუ არა ამ მედიკამენტებს გვერდითი ეფექტები?
დიახ. ორივე პრეპარატს აქვს სერიოზული გვერდითი ეფექტები და მათი გამოყენება უნდა მოხდეს მხოლოდ ექიმის მეთვალყურეობით.
შეიძლება თუ არა AI-პროგრამებს დავუჯეროთ მედიცინაში?
AI არ ცვლის ექიმს, მაგრამ ეხმარება მას რთული ბიოლოგიური პროცესების ანალიზში. ესაა ინსტრუმენტი, რომელიც სწორად გამოყენებისას მნიშვნელოვანია.
გსურთ მეტი ასეთი ინფორმაცია? გამოიწერეთ და გადმოწერეთ აპლიკაცია „შენი ექიმი“
iPhone: https://apps.apple.com/app/sheniekimi/id6746522706
Android: https://play.google.com/store/apps/details…
Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi
შენი ექიმი – ცოდნა ჯანმრთელობისთვის.
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე — დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH) და მედიცინის დოქტორი (PhD) — არის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი, რომელსაც აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება როგორც საქართველოში, ისე საერთაშორისო დონეზე.
წყაროები
1. Medscape. Cancer Drugs Could Treat Alzheimer’s: Drug Repurposing Win. 2025. URL: http://ms.spr.ly/6181s38OW
2. Alzforum. Irinotecan and Letrozole Identified by AI as Potential Alzheimer’s Drugs. 2025.
3. National Institute on Aging. Drug Repurposing in Alzheimer’s Disease Research. NIH. 2024.
#drpkhakadze #აქხარისხია #შენიექიმი #accreditationge #გიორგიფხაკაძე #შენიამბები #sheni #sheniambebi
Giorgi Pkhakadze SheniEkimi.ge • შენი ექიმი SheniAmbebi.ge • შენი ამბები
sheniekimi.ge | ოფიციალური სამედიცინო საინფორმაციო პლატფორმა
ძველი წამლები, ახალი მიზნები
მეცნიერება კიდევ ერთხელ ამტკიცებს, რომ ინოვაცია ყოველთვის ახალი ნივთიერების აღმოჩენაში არ არის — ხშირად, სწორედ ძველი მედიკამენტების ახალი დანიშნულება ცვლის მკურნალობის წესებს.
ამჯერად, ხელოვნურმა ინტელექტმა (AI) სრულიად მოულოდნელად სიმსივნის საწინააღმდეგო ორი პრეპარატი — ლეტროზოლი და ირინოტეკანი — ალცჰაიმერის მკურნალობის შესაძლო კანდიდატებად გამოავლინა.
როგორ მუშაობს AI ამ პროცესში?
AI-ანალიზებმა, რომლებიც წამლის “Repurposing”-ს ეძღვნება, სინთეზურ დონეზე ასობით ათას ვარიანტს სწავლობენ:
• როგორ შეიძლება იმოქმედოს კონკრეტულ პრეპარატს ტვინის ქსოვილზე?
• იცვლება თუ არა ამ მედიკამენტების მოქმედება ასაკოვანი ტვინის უჯრედებში?
• შეუძლია თუ არა მათ შეამციროს ბეტა-ამილოიდის დაგროვება და სხვა ნეიროდეგენერაციული პროცესები?
შედეგები მართლაც შთამბეჭდავია — თაგვებზე ჩატარებულ კვლევებში AI-მ არჩეული ეს კომბინაცია მნიშვნელოვნად აუმჯობესებდა მეხსიერებას და ამცირებდა ალცჰაიმერის ტიპურ ცვლილებებს.
ლეტროზოლი და ირინოტეკანი — რა ვიცით ამ წამლებზე?
ლეტროზოლი — ეს პრეპარატი ჩვეულებრივ გამოიყენება ძუძუს კიბოს სამკურნალოდ, ჰორმონის ბლოკირებით.
ირინოტეკანი — ნაწლავის სიმსივნის (კოლორექტალური კიბო) საწინააღმდეგოდ გამოიყენება და მოქმედებს უჯრედების გაყოფის პროცესზე.
ახლა კი მეცნიერები ამტკიცებენ, რომ მათი კომბინაცია ტვინშიც ფლობს სამკურნალო პოტენციალს.
რა ეტაპზე ვართ?
• ეს ჯერ მხოლოდ წინასადაცდელ ფაზაშია, ანუ ცდები ჯერ მხოლოდ ცხოველებზე მიმდინარეობს.
• ადამიანები ასეთ მკურნალობას ჯერ არ იღებენ.
• საჭიროა კლინიკური ცდების დაწყება და შედეგების შეფასება მინიმუმ 5–7 წლის პერიოდში.
მოკლედ, რას გვეუბნება ეს აღმოჩენა?
ძველი მედიკამენტების ხელახალი გამოყენება შეიძლება გახდეს სწრაფი და შედარებით იაფი გზა ახალი თერაპიების მისაღებად.
ხელოვნური ინტელექტი ართულებს ანალიზს, მაგრამ ამარტივებს მტკიცებულებებზე დაფუძნებულ აღმოჩენებს.
ალცჰაიმერისა და დემენციის წინააღმდეგ ბრძოლა ხდება სულ უფრო მეტად მრავალმხრივი და პერსონალიზებული.
კითხვები და პასუხები
შეიძლება ახლა მივიღო ეს წამლები ალცჰაიმერის პრევენციისთვის?
არა. ამ ეტაპზე ეს მხოლოდ ცხოველებზე ჩატარებული კვლევაა და არ არის დამტკიცებული გამოყენება ადამიანებზე.
არის თუ არა ამ მედიკამენტებს გვერდითი ეფექტები?
დიახ. ორივე პრეპარატს აქვს სერიოზული გვერდითი ეფექტები და მათი გამოყენება უნდა მოხდეს მხოლოდ ექიმის მეთვალყურეობით.
შეიძლება თუ არა AI-პროგრამებს დავუჯეროთ მედიცინაში?
AI არ ცვლის ექიმს, მაგრამ ეხმარება მას რთული ბიოლოგიური პროცესების ანალიზში. ესაა ინსტრუმენტი, რომელიც სწორად გამოყენებისას მნიშვნელოვანია.
გსურთ მეტი ასეთი ინფორმაცია? გამოიწერეთ და გადმოწერეთ აპლიკაცია „შენი ექიმი“
iPhone: https://apps.apple.com/app/sheniekimi/id6746522706
Android: https://play.google.com/store/apps/details…
Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi
შენი ექიმი – ცოდნა ჯანმრთელობისთვის.
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე — დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH) და მედიცინის დოქტორი (PhD) — არის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი, რომელსაც აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება როგორც საქართველოში, ისე საერთაშორისო დონეზე.
წყაროები
1. Medscape. Cancer Drugs Could Treat Alzheimer’s: Drug Repurposing Win. 2025. URL: http://ms.spr.ly/6181s38OW
2. Alzforum. Irinotecan and Letrozole Identified by AI as Potential Alzheimer’s Drugs. 2025.
3. National Institute on Aging. Drug Repurposing in Alzheimer’s Disease Research. NIH. 2024.
#drpkhakadze #აქხარისხია #შენიექიმი #accreditationge #გიორგიფხაკაძე #შენიამბები #sheni #sheniambebi
Giorgi Pkhakadze SheniEkimi.ge • შენი ექიმი SheniAmbebi.ge • შენი ამბები
SheniEkimi.ge
დამოუკიდებელი, აპოლიტიკური და ნეიტრალური მედია — ფაქტებზე დაფუძნებული სანდო ინფორმაცია. შენთვის და შენი საქართველოსთვის.
#აქხარისხია #drpkhakadze #sheniambebi
