ტოქსიკური ნივთიერებები საჭმელსა და წყალში — კიბოსა და ალცჰაიმერის ძლიერი კავშირი დადასტურდა!
ავტორი: პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის ხელმძღვანელი.
sheniekimi.ge | ოფიციალური სამედიცინო საინფორმაციო პლატფორმა
ეს უკვე აღარ არის ეჭვი, ეს არის ფაქტი
ბრიტანულმა გამოცემა The Independent-მა გამოაქვეყნა მასალა, რომელიც ახალ მასშტაბურ კვლევაზე დაყრდნობით ადასტურებს: საკვებსა და წყალში აღმოჩენილი ტოქსიკური ქიმიური ნივთიერებები პირდაპირ კავშირშია კიბოსა და ალცჰაიმერის დაავადებასთან.
კვლევა აღწერილია როგორც “უხილავი ცუნამი”, რომელიც ყოველდღიურად გვიახლოვდება — და მიუხედავად მტკიცებულებებისა, მთავრობები ჯერ კიდევ არაფერს აკეთებენ რეაგირებისთვის.
რა ტოქსიკურ ნივთიერებებზეა საუბარი?
კვლევის თანახმად, ყველაზე მაღალი რისკის შემცველია:
• PFAS („მარადიული ქიმიკატები“) – გამოიყენება ტეფლონში, წყალსაწინააღმდეგო ტანსაცმელში, საკვები შეფუთვებში
• ჰერბიციდები და პესტიციდები – ფართოდ გამოიყენება სოფლის მეურნეობაში
• მძიმე მეტალები – ტყვია, არსენი, კადმიუმი, რომლებიც აღმოჩნდება წყალში ან საკვებში
• მიკროპლასტმასი და ნანოპლასტმასი – გვხვდება არამარტო წყალში, არამედ მარილშიც
როგორ გავლენას ახდენენ ეს ნივთიერებები?
• ზრდიან სიმსივნური პროცესების განვითარების რისკს
• იწვევს ქრონიკულ ანთებით პროცესებს, რომლებიც მოქმედებს ნერვულ სისტემაზე
• არღვევს ჰორმონულ ბალანსს (ენდოკრინული სისტემის დისრეფტორიები)
• აჩქარებს ნეიროდეგენერაციულ ცვლილებებს, მათ შორის ალცჰაიმერს
ვის ემუქრება ყველაზე მეტად?
• ბავშვებსა და ორსულებს
• მოხუცებს
• მოსახლეობას დაბალი შემოსავლის მქონე რეგიონებიდან, სადაც გარემოს რეგულაციები ნაკლებად მკაცრია
• საქართველოში არსებული სიტუაციაც მძიმეა: წყალმომარაგება, სოფლის მეურნეობის ქიმიური პრეპარატები და უმეთვალყურეო პროდუქტი პირდაპირ ქმნის რისკს
რას ითხოვენ მკვლევრები?
• დროული რეგულაციები: კანონის დონეზე აკრძალვა ან მკაცრი კონტროლი PFAS და მსგავსი ნივთიერებების გამოყენებაზე
• დამოუკიდებელი მონიტორინგი წყლისა და საკვების ხარისხზე
• ხალხის ცნობიერების ამაღლება — მოსახლეობამ უნდა იცოდეს, რას სვამს და რას ჭამს
დასკვნა
ეს არ არის მხოლოდ „ეკოლოგიური“ პრობლემა — ეს საჯანდაცვითი კრიზისია, რომელიც უკვე ეხება თითოეულ ჩვენგანს. თუ დღევანდელი საკვები და წყალი კიბოსა და ალცჰაიმერს იწვევს, მომავალი თაობები ბევრად უფრო ავად იქნებიან, ვიდრე წარმოგვიდგენია.
ხშირად დასმული კითხვები
შეიძლება თუ არა თავიდან ავიცილოთ ეს რისკები?
→ დიახ. აირჩიეთ ორგანული საკვები, სანდო წყაროს წყალი (შესაძლებლად გაფილტრული ან მინერალური წყალი), და არასდროს გააცხელოთ საკვები პლასტმასის ჭურჭელში.
არის თუ არა ეს პრობლემა საქართველოში?
→ დიახ. ჩვენ არ გვაქვს სისტემური მონიტორინგი PFAS-ზე, არ არსებობს საკვების ზედამხედველობის ციფრული რეესტრი და ბევრი პროდუქტი ბაზარზე გაურკვეველი წარმოშობისაა.
როგორ გავფილტროთ PFAS წყლიდან?
→ მხოლოდ აქტიური ნახშირის ან რევერსული ოსმოსის ფილტრები ახდენს ამ ნივთიერებების გაწმენდას.
გადმოწერე აპლიკაცია “შენი ექიმი” – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!
მიიღე სანდო და აქტუალური ინფორმაცია ჯანმრთელობის შესახებ – საქართველოდან და მთელი მსოფლიოდან.
iPhone: https://apps.apple.com/app/sheniekimi/id6746522706
Android: https://play.google.com/store/apps/details…
Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi
შენი ექიმი – ცოდნა ჯანმრთელობისთვის.
წყაროები
1. Cancer and Alzheimer’s ‘strongly’ linked to toxic chemicals in food and water. The Independent. 2025 Jul 30. [Available from: https://www.independent.co.uk/…/cancer-alzheimers-risk…]
2. Sunderland EM, et al. A review of PFAS exposure pathways and health effects. Environ Health Perspect. 2023;131(4):45001.
3. Grandjean P, Clapp R. Perfluorinated Alkyl Substances: Emerging Insights Into Health Risks. New Solutions. 2020;30(4):147–157.
#drpkhakadze #აქხარისხია #შენიექიმი #accreditationge #გიორგიფხაკაძე #შენიამბები #sheni #sheniambebi
Giorgi Pkhakadze SheniAmbebi.ge • შენი ამბებიSheniEkimi.ge • შენი ექიმი
sheniekimi.ge | ოფიციალური სამედიცინო საინფორმაციო პლატფორმა
ეს უკვე აღარ არის ეჭვი, ეს არის ფაქტი
ბრიტანულმა გამოცემა The Independent-მა გამოაქვეყნა მასალა, რომელიც ახალ მასშტაბურ კვლევაზე დაყრდნობით ადასტურებს: საკვებსა და წყალში აღმოჩენილი ტოქსიკური ქიმიური ნივთიერებები პირდაპირ კავშირშია კიბოსა და ალცჰაიმერის დაავადებასთან.
კვლევა აღწერილია როგორც “უხილავი ცუნამი”, რომელიც ყოველდღიურად გვიახლოვდება — და მიუხედავად მტკიცებულებებისა, მთავრობები ჯერ კიდევ არაფერს აკეთებენ რეაგირებისთვის.
რა ტოქსიკურ ნივთიერებებზეა საუბარი?
კვლევის თანახმად, ყველაზე მაღალი რისკის შემცველია:
• PFAS („მარადიული ქიმიკატები“) – გამოიყენება ტეფლონში, წყალსაწინააღმდეგო ტანსაცმელში, საკვები შეფუთვებში
• ჰერბიციდები და პესტიციდები – ფართოდ გამოიყენება სოფლის მეურნეობაში
• მძიმე მეტალები – ტყვია, არსენი, კადმიუმი, რომლებიც აღმოჩნდება წყალში ან საკვებში
• მიკროპლასტმასი და ნანოპლასტმასი – გვხვდება არამარტო წყალში, არამედ მარილშიც
როგორ გავლენას ახდენენ ეს ნივთიერებები?
• ზრდიან სიმსივნური პროცესების განვითარების რისკს
• იწვევს ქრონიკულ ანთებით პროცესებს, რომლებიც მოქმედებს ნერვულ სისტემაზე
• არღვევს ჰორმონულ ბალანსს (ენდოკრინული სისტემის დისრეფტორიები)
• აჩქარებს ნეიროდეგენერაციულ ცვლილებებს, მათ შორის ალცჰაიმერს
ვის ემუქრება ყველაზე მეტად?
• ბავშვებსა და ორსულებს
• მოხუცებს
• მოსახლეობას დაბალი შემოსავლის მქონე რეგიონებიდან, სადაც გარემოს რეგულაციები ნაკლებად მკაცრია
• საქართველოში არსებული სიტუაციაც მძიმეა: წყალმომარაგება, სოფლის მეურნეობის ქიმიური პრეპარატები და უმეთვალყურეო პროდუქტი პირდაპირ ქმნის რისკს
რას ითხოვენ მკვლევრები?
• დროული რეგულაციები: კანონის დონეზე აკრძალვა ან მკაცრი კონტროლი PFAS და მსგავსი ნივთიერებების გამოყენებაზე
• დამოუკიდებელი მონიტორინგი წყლისა და საკვების ხარისხზე
• ხალხის ცნობიერების ამაღლება — მოსახლეობამ უნდა იცოდეს, რას სვამს და რას ჭამს
დასკვნა
ეს არ არის მხოლოდ „ეკოლოგიური“ პრობლემა — ეს საჯანდაცვითი კრიზისია, რომელიც უკვე ეხება თითოეულ ჩვენგანს. თუ დღევანდელი საკვები და წყალი კიბოსა და ალცჰაიმერს იწვევს, მომავალი თაობები ბევრად უფრო ავად იქნებიან, ვიდრე წარმოგვიდგენია.
ხშირად დასმული კითხვები
შეიძლება თუ არა თავიდან ავიცილოთ ეს რისკები?
→ დიახ. აირჩიეთ ორგანული საკვები, სანდო წყაროს წყალი (შესაძლებლად გაფილტრული ან მინერალური წყალი), და არასდროს გააცხელოთ საკვები პლასტმასის ჭურჭელში.
არის თუ არა ეს პრობლემა საქართველოში?
→ დიახ. ჩვენ არ გვაქვს სისტემური მონიტორინგი PFAS-ზე, არ არსებობს საკვების ზედამხედველობის ციფრული რეესტრი და ბევრი პროდუქტი ბაზარზე გაურკვეველი წარმოშობისაა.
როგორ გავფილტროთ PFAS წყლიდან?
→ მხოლოდ აქტიური ნახშირის ან რევერსული ოსმოსის ფილტრები ახდენს ამ ნივთიერებების გაწმენდას.
გადმოწერე აპლიკაცია “შენი ექიმი” – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!
მიიღე სანდო და აქტუალური ინფორმაცია ჯანმრთელობის შესახებ – საქართველოდან და მთელი მსოფლიოდან.
iPhone: https://apps.apple.com/app/sheniekimi/id6746522706
Android: https://play.google.com/store/apps/details…
Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi
შენი ექიმი – ცოდნა ჯანმრთელობისთვის.
წყაროები
1. Cancer and Alzheimer’s ‘strongly’ linked to toxic chemicals in food and water. The Independent. 2025 Jul 30. [Available from: https://www.independent.co.uk/…/cancer-alzheimers-risk…]
2. Sunderland EM, et al. A review of PFAS exposure pathways and health effects. Environ Health Perspect. 2023;131(4):45001.
3. Grandjean P, Clapp R. Perfluorinated Alkyl Substances: Emerging Insights Into Health Risks. New Solutions. 2020;30(4):147–157.
#drpkhakadze #აქხარისხია #შენიექიმი #accreditationge #გიორგიფხაკაძე #შენიამბები #sheni #sheniambebi
Giorgi Pkhakadze SheniAmbebi.ge • შენი ამბებიSheniEkimi.ge • შენი ექიმი
SheniEkimi.ge
დამოუკიდებელი, აპოლიტიკური და ნეიტრალური მედია — ფაქტებზე დაფუძნებული სანდო ინფორმაცია. შენთვის და შენი საქართველოსთვის.
#აქხარისხია #drpkhakadze #sheniambebi
