სად არის ყველაზე მეტი სამედიცინო შეცდომა? ახალი კვლევა გვაფრთხილებს: ქირურგიული პროცედურების გატარება ნებისმიერ კლინიკაში უსაფრთხო არ არის
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე,
სპეციალურად www.sheniekimi.ge-სთვის
ბრიტანულმა მედიაპლატფორმამ UNILAD გამოაქვეყნა კვლევის შედეგები, სადაც განხილულია აშშ-ის შტატები, სადაც ქირურგიული ოპერაციები ყველაზე ხშირად მთავრდება სამედიცინო შეცდომებით. ანალიზმა მოიცვა ათასობით შემთხვევა, სადაც პაციენტებმა იჩივლეს არასწორი ოპერაციის, დაუდევრობის ან სიცოცხლისთვის საშიში შედეგების გამო.
ძირითადი მიგნებები:
• ქირურგიული ოპერაციები, განსაკუთრებით სასწრაფო ან არასათანადოდ დაგეგმილი, უფრო ხშირად მთავრდება ინფექციებით, შინაგან ორგანოთა დაზიანებით, გაუთვალისწინებელი სისხლდენით ან ანესთეზიის გართულებებით
• გავრცელებული შეცდომებია: არასწორი ორგანოს ოპერაცია, სხეულში ქირურგიული ინსტრუმენტის დატოვება და დოკუმენტური არაზუსტობები
• კვლევა დაფუძნებულია სამედიცინო გაუფრთხილებლობის 100,000-ზე მეტ იურიდიულ სარჩელზე
საქართველო — დაფარული რისკები:
საქართველოში ამ ტიპის მონაცემების საჯაროდ გაშლა თითქმის არ ხდება. რეალობა ასეთია:
• არ არსებობს ერთიანი სისტემა სამედიცინო შეცდომების აღრიცხვისთვის
• კლინიკებში არ ხდება შემთხვევათა სისტემური ანალიზი, რაც ხელს უშლის გაუმჯობესებას
• პაციენტები ხშირად ვერც კი იგებენ, რომ ქირურგიაში შეცდომა მოხდა – და მათი ჯანმრთელობა ზარალდება ყოველგვარი კომპენსაციის ან გამოძიების გარეშე
რეკომენდაციები:
1. საერთაშორისო აკრედიტაცია უნდა გახდეს სავალდებულო ქირურგიული კლინიკებისთვის.
ასეთია, მაგალითად, Accreditation Canada, რომელიც არამარტო დოკუმენტების შესაბამისობას ამოწმებს, არამედ ითხოვს რეალურ ქმედებებს:
• პაციენტის უსაფრთხოების პროტოკოლების დანერგვას
• ქირურგიული ჩარევების მრავალდონიან შიდა შემოწმებას
• შემთხვევების ანალიზის და სწავლის სისტემას
• პერსონალის მუდმივ გადამზადებას და ხარისხის მართვის სისტემების დანერგვას
თუ კლინიკა იღებს საერთაშორისო აკრედიტაციას, ეს ნიშნავს, რომ მას აქვს ვალდებულება რეგულარულად გამოავლინოს, დააფიქსიროს და გამოასწოროს შეცდომები, რაც პაციენტისთვის უსაფრთხო გარემოს უზრუნველყოფს.
2. უნდა შეიქმნას საჯარო ბაზა სამედიცინო შეცდომების აღრიცხვისთვის.
→ პაციენტს უნდა შეეძლოს ანონიმურადაც კი შეატყობინოს რეგულატორს შესაძლო შეცდომის შესახებ.
→ ეს ინფორმაცია დაეხმარება ჯანდაცვის სისტემას კრიტიკული ზონების იდენტიფიცირებაში.
3. განათლება ექიმებისა და პაციენტებისთვის.
→ ქირურგებმა და კლინიკურმა მენეჯერებმა უნდა გაიარონ რეგულარული ტრენინგები ხარისხსა და უსაფრთხოებაზე
→ პაციენტმა უნდა იცოდეს თავისი უფლება და არ უნდა ეშინოდეს კითხვა დასვას – ვინ არის ოპერაციის შემსრულებელი, როგორია პროტოკოლი, რა გარანტიებია.
პროფესორ გიორგი ფხაკაძის კომენტარი:
„შეცდომები მედიცინაში მოსალოდნელია, მაგრამ თუ მათ ვკარგავთ კონტროლს, ვკარგავთ ადამიანებს. ხარისხი მხოლოდ ლამაზი შენობა და კარგი აპარატურა არ არის – ხარისხი არის სწორი პროცესი, გამჭვირვალობა და სწავლის უნარი. სწორედ ამას ითხოვს აკრედიტაცია.“
წყაროები:
1. UNILAD. Research reveals US states where surgery is most likely to go wrong, 2025
2. Accreditation Canada – Surgical Care and Patient Safety Standards, 2024
3. WHO – Surgical Safety Checklist, 2023
4. JAMA – Rates of Malpractice Claims by Specialty, 2022
გაიგეთ მეტი
შენი ექიმი – www.sheniekimi.ge
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე — დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH) და მედიცინის დოქტორი (PhD) — არის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი, რომელსაც აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება როგორც საქართველოში, ისე საერთაშორისო დონეზე.
