როგორ იცავს ტვინი თავს ბაქტერიებისა და ტოქსინებისგან?
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე
იცოდით, რომ 99% ბაქტერიებისა ტვინამდე ვერ აღწევს?
სწორედ ამის წყალობით ვცოცხლობთ – ტვინი დაცულია სასიკვდილო ინფექციებისგან.
ტვინის ფარული დაცვა – სისხლ-ტვინის ბარიერი (BBB)
ეს არის ბუნებრივი მექანიზმი, რომელიც გამოყოფს სისხლძარღვებს ტვინის ქსოვილისგან და იცავს ტვინს:
- ბაქტერიებისგან
- ვირუსებისგან
- ტოქსიკური ნივთიერებებისგან
და მხოლოდ აუცილებელ მოლეკულებს ატარებს:
ჟანგბადს, გლუკოზას და წყალს
როგორ მუშაობს BBB?
ენდოთელიუმის უჯრედები მჭიდროდ არიან დაკავშირებული (tight junctions)
ტვინში მხოლოდ პატარა და შერჩეული მოლეკულები აღწევენ
95%-ზე მეტი მედიკამენტი ვერ აღწევს ტვინში – ეს დიდი პრობლემა არის ნევროლოგიური დაავადებების მკურნალობაში
მეცნიერების სტრატეგიები BBB-ის დასაძლევად:
1. „ტროჯანის ცხენი“ – წამალი ერთდება მოლეკულას, რომელიც ბარიერს გადალახავს
2. ინჟინერიზებული ვირუსები – წამლის პირდაპირ ტვინის უჯრედებში შეტანისთვის
3. ფოკუსირებული ულტრაბგერა – ბარიერის დროებითი გახსნისთვის
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე ამბობს:
„სისხლ-ტვინის ბარიერი უნიკალური დაცვაა, მაგრამ ხშირად ის ბარიერიც ხდება მკურნალობისთვის.
საბედნიეროდ, თანამედროვე მედიცინა გზებს პოულობს, რომ ტვინის დაავადებების მკურნალობა უფრო ეფექტიანი გახდეს.“
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე
დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი,
დიპლომირებული მედიკოსი (MD),
ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH),
მედიცინის დოქტორი (PhD),
საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის (PHIG) თავმჯდომარე,
WHO-ს ექსპერტი და გაეროს გენერალური მდივნის ყოფილი მრჩეველი.
