მიქსედემა – ენდოკრინული დაავადება, რომელიც ხასიათდება ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითებით და წარმოადგენს ჰიპოთერიოზის მძიმე ფორმას.
მიქსედემა არის სერიოზული ენდოკრინული დაავადება, რომელიც საჭიროებს დროულ დიაგნოსტიკასა და მკურნალობას. ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის სწორად მართვა და ჰორმონების ჩანაცვლების თერაპიის დაცვა ეხმარება ჯანმრთელობის ნორმალურ მდგომარეობას.
მიზეზები
დაავადების განვითარების ძირითადი მიზეზებია:
· პირველადი ხასიათის დროს – ფარისებრი ჯირკვლის თანდაყოლილი ანომალიები, ტრავმები, იმუნიტეტის დაქვეითება, რაც გამოწვეულია ქრონიკული დაავადებებით, ფარისებრი ჯირკვლის ოპერაცია, ორგანიზმში იოდის უკმარისობა;
· მეორადი ხასიათის დროს – ინფექციური, ჰიპოთალამო-ჰიპოფიზარული სისტემის ტრავმული ან შეშუპებით დაზიანება.
სიმპტომები
დაავადებას ახასიათებს:
· სახის, კიდურების დასიება;
· კუნთების ტკივილი;
· მოდუნება, ძილიანობა;
· კანის სიმშრალე;
· თმის მტრევადობა, ცვენა;
· მეტყველების დაქვეითება;
· ენის შეშუპება;
· სმენის დაქვეითება;
· მეხსიერების დაქვეითება;
· ხმის ჩახლეჩვა;
· შეკრულობა;
· ბრადიკარდია;
· არტერიული ჰიპერტენზია;
· ხუთვა;
· ანემია;
· ძლიერი თავის ტკივილი;
· სხეულის ტემპერატურის დაგდება;
· მენსტრუალური ციკლის დარღვევა;
· მამაკაცებში სქესობრივი ფუნქციის დარღვევა.
დიაგნოსტიკა
დაავადების დიაგნოსტიკისთვის ექიმი-ენდოკრინოლოგი ატარებს შემდეგ ანალიზებს:
· სისხლის საერთო და ბიოქიმიური ანალიზი;
· სისხლის იმუნოფერმენტული ანალიზი;
· ფარისებრი ჯირკვლის ულტრა-ბგერითი გამოკვლევა;
· ფარისებრი ჯირკვლის ბიოპსია;
· ფარისებრი ჯირკვლის სცინტიგრაფია.
მკურნალობა
აუცილებელი მკურნალობა მოიცავს:
· ჩანაცვლებითი ჰორმონოთერაპია;
· იოდის შემცველი პრეპარატები.
საშიშროება
მკურნალობის არარსებობამ შესაძლოა გამოიწვიოს შემდეგი სახის გართულებები:
· ჰიპოტირეოიდული კომა;
· ცენტრალური ნერვული სისტემის დარღვევა;
· მიოკარდის ინფარქტი;
· სტენოკარდია;
· თავის ტვინის სისხლძარღვების ათეროსკლეროზი;
· იშემიური ინსულტი.
რისკის ჯგუფი
ამ ჯგუფში შედიან:
· მენოპაუზის პირობებში მყოფი ქალბატონები;
· მემკვიდრეობითი მიდრეკილების მქონე ადამიანები;
· თირკმელების უკმარისობის მქონე ადამიანები;
· ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებების მქონე ადამიანები;
· სუსტი იმუნიტეტის მქონე ადამიანები.
პროფილაქტიკა
რეკომენდირებულია
· საკვებში საკმარისი იოდის გამოყენება;
· სისხლში ჰორმონების რაოდენობის კონტროლი;
· სტრესული სიტუაციების თავიდან აცილება;
· ცხვირხახის დაავადებების დროული მკურნალობა.