რა არის სიმართლე? – აუტიზმის „ერთიანი მიზეზი“ და „ჯადოსნური წამალი“ — არ არსებობს!

ასეთი მტკიცებები არა მხოლოდ მშობლებს ატყუებს, არამედ ზიანს აყენებს აუტისტურ ბავშვებსა და მოზრდილებს.

•აუტიზმს არ აქვს ერთი ძირითადი მიზეზი.

•არ არსებობს ერთი წამალი, რომელიც ყველას დაეხმარება.

•აუტიზმი არის რთული და მრავალფეროვანი მდგომარეობა, რომელიც დაკავშირებულია გენეტიკასთან, ტვინის განვითარების თავისებურებებთან და გარემო ფაქტორებთან.

„აუტიზმს არ აქვს ერთი ძირითადი მიზეზი, და არ არსებობს ერთი წამალი, რომელიც ყველა აუტისტურ ბავშვს ან მოზრდილს მისცემს იმას, რაც სჭირდება.“

ეს განცხადება ნათლად ასახავს სამეცნიერო კონსენსუსს.

•განვითარების და ქცევითი თერაპიები;

•საგანმანათლებლო მხარდაჭერა;

•სოციალური და რელაციური მიდგომები;

•ზოგიერთ შემთხვევაში — მედიკამენტები კონკრეტული სიმპტომების შესამსუბუქებლად (მაგალითად, შფოთვა, ძილის პრობლემები).

• მეტი ფედერალური და საერთაშორისო ინვესტიცია კვლევებში;

• გენეტიკური ფაქტორების უკეთ გააზრება;

• სერვისებისა და მხარდაჭერის ხელმისაწვდომობის გაუმჯობესება ოჯახებისთვის.

„აუტიზმის თემაზე პოლიტიკურად ან კომერციულად მოტივირებული განცხადებები საფრთხეს უქმნის საზოგადოებრივ ჯანმრთელობას. მშობლები და ოჯახის წევრები აუცილებლად უნდა ეყრდნობოდნენ მხოლოდ სამეცნიერო მტკიცებულებას და პედიატრებთან ან სპეციალისტებთან შეთანხმებულ სამოქმედო გეგმას. ნებისმიერი იდეა „ჯადოსნური წამლის“ შესახებ არის მავნე და გაუმართლებელი. აუტიზმი მოითხოვს მრავალმხრივ მიდგომას და საზოგადოების მხარდაჭერას, ხოლო მთავრობამ და კვლევითმა ინსტიტუტებმა მეტი რესურსი უნდა ჩადონ ამ სფეროში.“

არა. არსებობს მხოლოდ სიმპტომური მკურნალობა და მხარდაჭერა.

კატეგორიულად არა! ეს მითი სამეცნიეროდ უარყოფილია.

გენეტიკა — მაგრამ გარემო ფაქტორებიც მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ.

უნდა მიმართონ პედიატრს, გამოიყენონ ინდივიდუალური განათლება/თერაპია და მოითხოვონ სახელმწიფოს მხარდაჭერა.

უნდა ვენდოთ მხოლოდ სანდო სამეცნიერო წყაროებს: AAP, WHO, და უნივერსიტეტებს.

გადმოწერე აპლიკაცია “შენი ექიმი” – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!

iPhone: https://apps.apple.com/app/sheniekimi/id6746522706

Android: https://play.google.com/store/apps/details…

Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi

შენი ექიმი – ცოდნა ჯანმრთელობისთვის.

ავტორი: პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის ხელმძღვანელი. sheniekimi.ge | ოფიციალური სამედიცინო საინფორმაციო პლატფორმა

პროფესორი გიორგი ფხაკაძე — დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH) და მედიცინის დოქტორი (PhD) — არის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი, რომელსაც აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება როგორც საქართველოში, ისე საერთაშორისო დონეზე.

1. American Academy of Pediatrics. Autism spectrum disorder. Pediatrics. 2020;145(1):e20193447. doi:10.1542/peds.2019-3447

2. Lord C, Elsabbagh M, Baird G, Veenstra-Vanderweele J. Autism spectrum disorder. Lancet. 2018;392(10146):508–520. doi:10.1016/S0140-6736(18)31129-2

3. Sandin S, Lichtenstein P, Kuja-Halkola R, et al. The heritability of autism spectrum disorder. JAMA. 2017;318(12):1182–1184. doi:10.1001/jama.2017.12141

4. Modabbernia A, Velthorst E, Reichenberg A. Environmental risk factors for autism: an evidence-based review of systematic reviews and meta-analyses. Mol Autism. 2017;8:13. doi:10.1186/s13229-017-0121-4

5. Tick B, Bolton P, Happé F, Rutter M, Rijsdijk F. Heritability of autism spectrum disorders: a meta-analysis of twin studies. J Child Psychol Psychiatry. 2016;57(5):585–595. doi:10.1111/jcpp.12499

6. Zwaigenbaum L, Penner M. Autism spectrum disorder: advances in diagnosis and evaluation. BMJ. 2018;361:k1674. doi:10.1136/bmj.k1674

7. Bölte S, Mahdi S, de Vries PJ, et al. The Global Autism Public Health Initiative. Autism. 2019;23(8):2067–2071. doi:10.1177/1362361319849665

8. Hyman SL, Levy SE, Myers SM. Identification, evaluation, and management of children with autism spectrum disorder. Pediatrics. 2020;145(1):e20193447. doi:10.1542/peds.2019-3447

9. World Health Organization. Autism spectrum disorders. WHO Fact Sheet. 2023. Available from: https://www.who.int/…/fact…/detail/autism-spectrum-disorders

10. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Autism spectrum disorder (ASD). 2024. Available from: https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/index.html

#drpkhakadze #აქხარისხია #შენიექიმი #accreditationge #გიორგიფხაკაძე #შენიამბები #sheni #sheniambebi