როგორ მოქმედებს მარიხუანა ქალის ნაყოფიერებაზე? – კვლევის შედეგები რეალურ რისკებზე მიუთითებს

როგორ მოქმედებს კანაფი ქალის ნაყოფიერებაზე? ახალი კვლევა მნიშვნელოვან რისკებზე

კანაფის ლეგალიზაცია და მოხმარების სწრაფი ზრდა მთელ მსოფლიოში ახალ კითხვებს ბადებს მისი ზეგავლენის შესახებ ჯანმრთელობაზე. განსაკუთრებით აქტუალურია საკითხი რეპროდუქციული ჯანმრთელობის კონტექსტში. უახლესი სამეცნიერო კვლევა პირველად ადასტურებს, რომ კანაფის ძირითადი ფსიქოაქტიური კომპონენტი — ტეტრაჰიდროკანაბინოლი (THC) — მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს ქალის ნაყოფიერებაზე, კერძოდ კი კვერცხუჯრედების (ოოციტების) ხარისხზე.

კანაფი და კვერცხუჯრედები: რას აჩვენებს თანამედროვე სამეცნიერო მტკიცებულება?

კვლევის ფარგლებში, რომელიც ფოკუსირებული იყო ინ ვიტრო განაყოფიერების (IVF) პროცესზე მყოფ ქალებზე, მეცნიერებმა ფოლიკულურ სითხეში აღმოაჩინეს THC და მისი მეტაბოლიტები. ეს ნიშნავს, რომ კანაფის კომპონენტები პირდაპირ აღწევენ კვერცხუჯრედის გარემოში, რაც აქამდე დაუდგენელი ფაქტი იყო.

🔬 ძირითადი მიგნებები:

• THC ფოლიკულურ სითხეში – იმ ქალთა 6%-ს, ვინც IVF-ს გადიოდა, ფოლიკულურ სითხეში აღმოაჩნდა კანაფის ნიშნები, მიუხედავად ექიმის რეკომენდაციისა, რომ თავი შეეკავებინათ მოხმარებისგან.

• გენეტიკური ცვლილებები – THC-მ შეცვალა 300-ზე მეტი გენის აქტივობა, რაც უკავშირდება ქრომოსომების გაყოფას, უჯრედულ სიგნალიზაციას, ანთებას და ემბრიონის იმპლანტაციას.

• ქრომოსომული ანომალიები – კანაფის ზემოქმედებით 9%-ით გაიზარდა ანეუპლოიდიის რისკი, რაც იწვევს გენეტიკურ პათოლოგიებს და ამცირებს ემბრიონის სიცოცხლისუნარიანობას.

• spindle-ის ფორმირების დარღვევა – THC-მა გააორმაგა იმ შემთხვევების რაოდენობა, როცა მეიოზური spindle არასწორად ჩამოყალიბდა, რაც გადამწყვეტია ქრომოსომების სწორად განაწილებისთვის.

• დარღვევები კვერცხუჯრედის მომწიფებაში – THC-მა დააჩქარა კვერცხუჯრედის მომწიფება, რაც მიანიშნებს მეიოზის პროცესის ნაადრევ აქტივაციას — ეს კი ხარისხის შემცირებას ნიშნავს.

რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი ქალებისთვის, რომლებიც გეგმავენ ორსულობას?

ქალის ორგანიზმში კვერცხუჯრედების რაოდენობა დაბადებიდან შეზღუდულია და მათი განახლება შეუძლებელია. შესაბამისად, თითოეულ კვერცხუჯრედს მნიშვნელოვანი როლი აქვს ნაყოფიერებაში. THC-ის ზემოქმედებით გამოწვეული გენეტიკური და უჯრედული ცვლილებები ამცირებს წარმატებული დაორსულების შანსს, განსაკუთრებით მაშინ, როცა საუბარია IVF-ზე ან ორსულობის დაგეგმვაზე.

კვლევის შედეგები რეალურ რისკებზე მიუთითებს:

• დაბალი ხარისხის ემბრიონები

• გენეტიკურად არაჯანსაღი ჩანასახების გაზრდილი რაოდენობა

• დაბალი იმპლანტაციის მაჩვენებელი

• დაორსულების შემცირებული შანსი

რატომ არ უნდა უგულებელვყოთ კანაფის მოხმარება რეპროდუქციული კონსულტაციის დროს?

კვლევამ ცხადყო, რომ ბევრი პაციენტი არ ასაჯაროებს კანაფის მოხმარების ფაქტს, რაც კომპლექსურ დიაგნოსტიკას აფერხებს. ამასთან, THC საკმაოდ ხანგრძლივად ნარჩუნდება ორგანიზმში და მისი ზემოქმედება შეიძლება კვირების ან თვეების განმავლობაში გაგრძელდეს.

რეპროდუქციული კლინიკების და გინეკოლოგებისათვის ეს მონაცემები მიუთითებს აუცილებლობაზე — სრულად შეფასდეს პაციენტის ცხოვრების სტილი, მათ შორის კანაფის მოხმარება, რათა უზრუნველყოფილ იქნას წარმატებული მკურნალობის მაქსიმალური შანსი.

რა გვჭირდება შემდეგ ეტაპზე?

მიუხედავად იმისა, რომ ეს კვლევა უკვე მნიშვნელოვან მტკიცებულებებს გვთავაზობს, საჭიროა:

• გრძელვადიანი კვლევები სხვადასხვა ასაკის და ცხოვრების წესის მქონე ქალებზე

• THC-ის ზემოქმედების შესწავლა კვერცხუჯრედების დონეზე სხვადასხვა დოზის და მოხმარების ფორმის მიხედვით

• შთამომავლობაზე ზემოქმედების ანალიზი

დასკვნა: დროა მეტი სიფრთხილე გამოვიჩინოთ

კანაფის მოხმარება ქალის ფერტილობაზე ზიანის მომტანია, განსაკუთრებით მაშინ, როცა საუბარია ორსულობის დაგეგმვაზე ან ინ ვიტრო განაყოფიერებაზე. ქალებმა, რომლებიც ფიქრობენ დედობაზე, აუცილებლად უნდა გაარკვიონ ყველა შესაძლო რისკი და მიიღონ ინფორმირებული გადაწყვეტილება საკუთარ ჯანმრთელობაზე დაყრდნობით.

🔎 თუ გეგმავთ ორსულობას ან გადიხართ რეპროდუქციულ მკურნალობას — ეცადეთ მაქსიმალურად შეწყვიტოთ კანაფის მოხმარება წინასწარ და აუცილებლად ესაუბროთ სპეციალისტს.

წყარო: nature communications

SheniEkimi.ge

დამოუკიდებელი, აპოლიტიკური და ნეიტრალური მედია — ფაქტებზე დაფუძნებული სანდო ინფორმაცია. შენთვის და შენი საქართველოსთვის. #აქხარისხია #drpkhakadze #sheniambebi

See Full Bio