რა არის მზის ალერგია? როგორ მოვიქცეთ თუ მზის ალერგია გვაქვს ?

რა არის მზის ალერგია? – სრული გზამკვლევი  სიმპტომებზე, ტიპებსა და პრევენციაზე

მზის ალერგია, ანუ ფოტოსენსიტიურობა, წარმოადგენს კანის რეაქციას მზის სხივების ზემოქმედებაზე. ეს მდგომარეობა ძირითადად ვლინდება წითელი გამონაყარით, ქავილითა და ანთებით, რაც ხშირად ჩნდება მზეზე ყოფნის შემდეგ რამდენიმე საათში ან დღეში. მიუხედავად იმისა, რომ მას ხშირად „ალერგიას“ უწოდებენ, ეს არ არის კლასიკური ალერგიული რეაქცია, არამედ სხეულის მომატებული მგრძნობელობა ულტრაიისფერი (UV) სხივების მიმართ.

მზის ალერგიის ძირითადი ფორმები

მზის ალერგიას სხვადასხვა ტიპი აქვს, რომელთაც განსხვავებული გამომწვევი მიზეზები და სიმპტომები ახასიათებს:

1. პოლიმორფული სინათლის გამონაყარი (PMLE)

ეს ყველაზე გავრცელებული ფორმაა. ვლინდება წვრილი წითელი გამონაყარით ან ბუშტუკებით იმ კანზე, რომელიც მზეს პირველად ეყრება სეზონის განმავლობაში. გამონაყარი ხშირად ქავილის შეგრძნებას იწვევს.

2. სოლარული ჭინჭრის ციება

იშვიათი მდგომარეობაა, რომლის დროსაც კანზე რამდენიმე წუთში ჩნდება ჭინჭრის ციების მსგავსი გამონაყარი. სიმპტომები უმეტესად ჩრდილში გადასვლის შემდეგ მალევე ქრება.

3. ფოტოალერგიული რეაქცია

ეს ტიპი ვითარდება, როდესაც მზის სხივები რეაქციაში შედის კანზე წასმულ ქიმიურ ნივთიერებებთან (მაგ. ზოგი მზისგან დამცავი, სუნამო ან მედიკამენტი). შედეგად, ვითარდება ანთებითი ალერგიული რეაქცია.

4. აქტინური პრურიგო

ქრონიკული და მემკვიდრეობითი დაავადებაა, რომელიც, როგორც წესი, ბავშვობაში იწყება. განსაკუთრებით ხშირია ლათინური ამერიკული წარმოშობის ადამიანებში. გამოირჩევა მძაფრი ქავილითა და გამონაყარით.

ძირითადი სიმპტომები

მზის ალერგიის სიმპტომები განსხვავდება ფორმის მიხედვით, თუმცა საერთო ნიშნებია:

• წითელი გამონაყარი ან ბუშტუკები

• ქავილი ან წვის შეგრძნება

• კანის აქერცვლა ან შეშუპება

• იშვიათად – თავბრუსხვევა, გულისრევა ან სუნთქვის გაძნელება

პრევენცია და მზის ალერგიის მკურნალობა

მნიშვნელოვანია როგორც პრევენცია, ასევე დროული მკურნალობა.

✔ როგორ დავიცვათ თავი:

• გამოიყენეთ ფართო სპექტრის SPF 30+ მზისგან დამცავი კრემი და განაახლეთ ყოველ 2 საათში ან წყალში ყოფნის შემდეგ.

• მოერიდეთ მზის პიკურ საათებში გარეთ ყოფნას (10:00–16:00).

• ჩაიცვით დამცავი ტანსაცმელი – გრძელი მკლავები, შარვლები და ფართოფარფლებიანი ქუდი.

• ატარეთ სავარჯიშო სათვალე, რომელიც იცავს UV სხივებისგან.

✔ მკურნალობა:

• მსუბუქი შემთხვევებში საკმარისია ჩრდილში გადასვლა და გამაღიზიანებლის თავიდან აცილება.

• ქავილის შესამცირებლად გამოიყენეთ ანტიჰისტამინური პრეპარატები ან გაციების გელები.

• მძიმე ფორმების დროს აუცილებელია დერმატოლოგთან კონსულტაცია – შეიძლება დაინიშნოს სტეროიდული მალამოები ან იმუნოსუპრესანტები.

რისკფაქტორები და გამომწვევი მიზეზები

მზის ალერგია შესაძლოა განაპირობოს შემდეგმა ფაქტორებმა:

• გენეტიკა – ოჯახში მსგავსი ალერგიის არსებობა ზრდის რისკს

• განსაზღვრული მედიკამენტები – ანტიბიოტიკები, შარდმდენები და ზოგი ანტიდეპრესანტი

• კოსმეტიკური საშუალებები, რომლებიც იწვევს ფოტოალერგიულ რეაქციას

დასკვნა

მზის ალერგია — მართვადი მდგომარეობაა, თუ დროულად მიექცევა ყურადღება. პრევენცია და სწორი მოვლა მნიშვნელოვნად ამცირებს სიმპტომების გამოვლინებას. მზეზე ყოფნის წინ დაცვითი ზომების მიღება — თქვენი კანის საუკეთესო დაცვაა.

SheniEkimi.ge

დამოუკიდებელი, აპოლიტიკური და ნეიტრალური მედია — ფაქტებზე დაფუძნებული სანდო ინფორმაცია. შენთვის და შენი საქართველოსთვის. #აქხარისხია #drpkhakadze #sheniambebi

See Full Bio