დაახლოებით 200 წლის წინ დამზადებული პრეზერვატივი შექმნილია ცხვრის დანამატებისგან და მოჭედილია ეროტიკული ილუსტრაციებით

ამსტერდამში, მსოფლიოში ერთ-ერთ ყველაზე ცნობილ მუზეუმში — Rijksmuseum-ში — გამოფენილია უნიკალური და საკმაოდ უჩვეულო ექსპონატი: დაახლოებით 200 წლის წინ დამზადებული პრეზერვატივი, რომელიც შექმნილია ცხვრის დანამატებისგან და მოჭედილია ეროტიკული ილუსტრაციებით.

ეს ექსპონატი არის ახალი გამოფენის ნაწილი, რომელიც სიმბოლურად נקდება „Safe Sex?“ — მიზანი კი საზოგადოებისთვის სექსუალობისა და კონტრაცეფციის ისტორიის გაცნობაა.

XIX საუკუნეში, მაშინ, როცა თანამედროვე მედიცინა და კონტრაცეფციის საშუალებები ჯერ კიდევ არ არსებობდა, ადამიანები იყენებდნენ ხელნაკეთ პრეზერვატივებს, ძირითადად ცხოველების ნაწლავის ან შარდსაწვეთისგან დამზადებულ მასალებს.

• ხშირად არ იყო სტერილური,

• რთული იყო ხელმისაწვდომობა,

• გამოიყენებოდა სარეაბილიტაციოდ, რათა თავიდან აეცილებინათ სიფილისი და სხვა სქესობრივი დაავადებები.

ეს კონკრეტული პრეზერვატივი გამორჩეულია იმით, რომ მასზე დახატულია ეროტიკული სცენები. მუზეუმის მკვლევრების თქმით, ეს არა მხოლოდ დაცვას, არამედ საზოგადოებაში ეროტიკისა და სექსუალური თავისუფლებისადმი დამოკიდებულებას ასახავდა.

თუმცა, უნდა გავითვალისწინოთ, რომ XIX საუკუნეში მსგავსი საგნები ბევრისთვის მორალურად მიუღებელი იყო და ხშირად საზოგადოებრივი დისკუსიის საგნად იქცეოდა. სწორედ ამიტომ, დღეს მისი გამოფენა არამხოლოდ ისტორიის, არამედ კულტურის, მორალისა და რელიგიური შეხედულებების დიალოგის ნაწილიცაა.

მუზეუმის წარმომადგენლები ამბობენ, რომ გამოფენის მიზანი არ არის პროვოკაცია, არამედ განათლება — რათა ვნახოთ, როგორ იცვლებოდა საზოგადოება, დამოკიდებულება სქესობრივ ჯანმრთელობაზე და როგორ მივედით თანამედროვე, უსაფრთხო საშუალებებამდე.

დღესაც კი, ზოგიერთ ქვეყანაში სექსუალური განათლება ტაბუირებულ თემად რჩება. მსგავსი ისტორიული ნივთები კი გვახსენებს, რომ ადამიანების მცდელობა საკუთარი თავისა და პარტნიორის დაცვაზე ყოველ ეპოქაში არსებობდა.

1. Rijksmuseum. Safe Sex? Exhibition. Amsterdam, 2025. Rijksmuseum Official

2. Kelly Schenk, Rijksmuseum Curator. Exhibition notes, 2025.

3. Le Moine C. The History of Condoms: From Animal Intestines to Latex. Journal of Sexual Medicine. 2016;13(6):859-864. doi:10.1016/j.jsxm.2016.04.001

4. Szreter S, Fisher K. Sex Before the Sexual Revolution: Intimate Life in England 1918–1963. Cambridge University Press, 2010.

დასკვნა: ეს ექსპონატი შეიძლება იწვევდეს სხვადასხვა ემოციას — ზოგი აღფრთოვანებით უყურებს ისტორიულ უნიკალურობას, ზოგისთვის კი შესაძლოა მორალური დისკომფორტიც გამოიწვიოს. თუმცა მთავარი მიზანია — განათლება, ისტორიის სწავლა და პასუხისმგებლობით სექსუალურ ჯანმრთელობაზე ფიქრი.

Giorgi Pkhakadze SheniEkimi.ge • შენი ექიმი SheniAmbebi.ge • შენი ამბები SheniSilamaze.ge • შენი სილამაზე SheniPositivi.ge • შენი პოზიტივი SheniMedicina.ge • შენი მედიცინა SheniGanatleba.ge • შენი განათლება SheniXma.ge • შენი ხმა Sheni.ge • შენი #drpkhakadze #sheniambebi #sheniambebi #შენიამბები #drpkhakadze #შენიექიმი #გიორგიფხაკაძე