ტატუ და კიბო – რას გვიმალავენ მელნის წვეთებში?
ავტორი: პროფესორი გიორგი ფხაკაძე,
sheniekimi.ge | ოფიციალური სამედიცინო საინფორმაციო პლატფორმა
კვლევა ტყუპებზე: ტატუირებულებს კანის კიბო უფრო ხშირად აქვთ
დანიაში და ფინეთში ჩატარებული მასშტაბური კვლევა, რომელშიც 2,600 ტყუპი ადამიანი მონაწილეობდა, შთამბეჭდავ შედეგს გვთავაზობს:
- ტატუირებულებს კანის კიბოს განვითარების 1.6-ჯერ მაღალი რისკი აქვთ, ვიდრე მათ იდენტურ და ტატუარაუდებელ და-ძმებს.
- განსაკუთრებით საგანგაშოა შედეგები იმ შემთხვევებში, როცა ტატუ დიდი ზომისაა — ხელის გულზე დიდი ტატუ სამჯერ ზრდის კიბოს რისკს.
რა იწვევს ამ რისკს?
- ტატუს მელანი ხშირად შეიცავს ტოქსიკურ ქიმიკატებს, მძიმე მეტალებსა და ნანონაწილაკებს.
- ეს ნაწილაკები კანიდან გადაადგილდებიან ლიმფურ კვანძებში — ჩვენი იმუნური სისტემის მთავარ პუნქტში.
- ამ ნაწილაკებზე ორგანიზმი მუდმივად რეაგირებს, როგორც უცხო სხეულზე, რაც იწვევს ქრონიკულ ანთებას.
- ქრონიკული ანთება კი ერთ-ერთი მთავარი რისკფაქტორია სიმსივნეების, მათ შორის ლიმფომის განვითარებისთვის.
მეცნიერები შიშობენ, რომ ტატუს მელანი შესაძლოა ზიანს აყენებდეს იმუნურ სისტემას
მკვლევრების ეჭვით, მელნის ნაწილაკებმა შესაძლოა გამოიწვიოს:
• ლიმფური სისტემის მუდმივი სტიმულაცია
• უჯრედული სტრუქტურების დაზიანება
• ლიმფომისა და კანის სიმსივნეების რისკის გაზრდა
შემდეგი ნაბიჯები მეცნიერებისთვის:
მკვლევართა გუნდი გეგმავს გააგრძელოს კვლევა და პასუხი გასცეს შემდეგ კითხვებს:
• რომელი კონკრეტული მელანი შეიცავს ყველაზე მეტ ტოქსიკურ ნივთიერებას?
• როგორ ზემოქმედებს მელანი იმუნურ უჯრედებზე მოლეკულურ დონეზე?
• რა კავშირია ტატუსა და ლიმფური კიბოს ტიპებს შორის?
ხშირად დასმული კითხვები
მართლა იმატებს კიბოს რისკი ტატუს გამო?
დიახ, კვლევები აჩვენებს მკაფიო კავშირს ტატუსა და კანის კიბოს შორის, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც საქმე ეხება დიდ ტატუს. თუმცა, კიბოს განვითარება მრავალი ფაქტორის ერთობლიობაა, ამიტომ ტატუ მხოლოდ ერთ-ერთი რისკფაქტორია.
ყველა ტატუ საშიშია?
არა. თუმცა ტატუს უსაფრთხოება დამოკიდებულია მელნის შემადგენლობაზე. ზოგიერთ მელანში აღმოჩენილია ტყვია, კადმიუმი, არსენი და სხვა ტოქსიკური ელემენტები, რომლებიც სერიოზულ გართულებებს იწვევს.
როდის ვრცელდება მელნის ნაწილაკები ლიმფურ სისტემაში?
განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, როცა მელანი ღრმად შეჰყავთ კანქვეშ, და სხეული მას „დამუშავებას“ ვერ ასწრებს. ნანონაწილაკები ლიმფურ კვანძებში რჩება წლების განმავლობაში.
როგორ უნდა მოვიქცე, თუ უკვე მაქვს ტატუ?
მოერიდეთ მზის პირდაპირ ზემოქმედებას
რეგულარულად შეამოწმეთ კანის ფერი და ტექსტურა ტატუს გარშემო
ეწვიეთ დერმატოლოგს, თუ შეამჩნევთ გამუქებას, სიმაგრეს ან მტკივნეულობას
ტატუს მოცილება ამცირებს რისკს?
სამწუხაროდ, არა. მელნის ნაწილაკები უკვე გადატანილია ლიმფურ სისტემაში. ლაზერული მოცილება კი კიდევ უფრო აფრქვევს ამ ნაწილაკებს ორგანიზმში.
არსებობს უსაფრთხო ტატუების ალტერნატივა?
დიახ, ზოგიერთი პროფესიონალური სტუდია იყენებს ორგანულ, FDA-ს მიერ დადასტურებულ მელანს. თუმცა მსოფლიო მასშტაბით რეგულაცია კვლავ არასაკმარისია.
გადმოწერე აპლიკაცია “შენი ექიმი” – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!
მიიღე სანდო და აქტუალური ინფორმაცია ჯანმრთელობის შესახებ – საქართველოდან და მთელი მსოფლიოდან.
Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi
შენი ექიმი – ცოდნა ჯანმრთელობისთვის.
ლიტერატურა (Vancouver სტილით)
1. Kluger N, et al. Tattoos and risk of cutaneous cancers: a systematic review. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2024;38(3):412–9. doi:10.1111/jdv.19076
2. Danish Twin Registry. Tattoo prevalence and cancer incidence among monozygotic twins. Scand J Public Health. 2025;53(2):201–10.
3. Schreiver I, et al. Synchrotron-based ν-XRF mapping and μ-FTIR microscopy of human skin samples with tattoos: identification of pigment particles in lymph nodes. Sci Rep. 2017;7:11395. doi:10.1038/s41598-017-11721-z
ინტერესთა კონფლიქტის განცხადება (COI):
სტატია მომზადებულია მხოლოდ საზოგადოებრივი ჯანდაცვის საგანმანათლებლო მიზნებისთვის. ავტორს არ გააჩნია კომერციული ან ფინანსური დაინტერესება ამ საკითხში.
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე — დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH) და მედიცინის დოქტორი (PhD) — არის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი, რომელსაც აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება როგორც საქართველოში, ისე საერთაშორისო დონეზე.
გადმოწერე აპლიკაცია „შენი ექიმი“ – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!
მიიღე სანდო და აქტუალური ინფორმაცია ჯანმრთელობის შესახებ – საქართველოდან და მთელი მსოფლიოდან.
iPhone: https://apps.apple.com/fr/app/sheni/id6746877342?l=en-GB
Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi
შენი ექიმი – ცოდნა ჯანმრთელობისთვის.
