რა ვირუსებია გააქტიურებული საქართველოში და როგორ დავიცვათ ჩვენი შვილები?
დეტალური ახსნა და რეკომენდაციები მშობლებისთვის თბილისსა და სხვა ქალაქებში
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე,
სტატია სპეციალურად www.sheniekimi.ge-სთვის
დღეისათვის საქართველოში, ბავშვებში ვირუსული ინფექციების გავრცელება გაიზარდა. ეს ინფექციები ხშირად იწვევს სკოლებისა და ბაღების გაცდენას, გაუწყლოების რისკს, ზედა და ქვედა სასუნთქი გზების გართულებებს, და ზოგ შემთხვევაში — ჰოსპიტალიზაციას. ქვემოთ ნახავთ ყველაზე აქტიური ვირუსების დეტალურ ახსნას და რა უნდა იცოდეთ, როგორც მშობელმა.
აქტიური ვირუსები
საქართველოში:
1. გრიპი (ინფლუენზა)
• სიმპტომები: მაღალი სიცხე, ყელის ტკივილი, მშრალი ხველა, კუნთების ტკივილი, დაღლილობა
• გავრცელება: ჰაერით, დაცემინებით/დახველებით, ასევე ხელებით და საგნებით
• პრევენცია: გრიპის ყოველწლიური აცრა, ხელების ხშირი დაბანა, ავადმყოფებისგან მოშორება
2. რესპირატორული სინციტიური ვირუსი (RSV)
• სიმპტომები: ცხვირის დათხრა, სიცხე, ხველა, ღრმა სუნთქვა, გუგუნი
• გავრცელება: ზედაპირებიდან, ხელებით, ცხვირის გამონადენით
• საფრთხე: განსაკუთრებით სახიფათოა 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში — შეიძლება გამოიწვიოს ბრონქიოლიტი და პნევმონია
3. ნოროვირუსი (ნაწლავური ვირუსი)
• სიმპტომები: ღებინება, დიარეა, მუცლის ტკივილი, დაბალი სიცხე
• გავრცელება: დაბინძურებული წყალი, საკვები, ხელები, ზედაპირები
• პრევენცია: წყლისა და საკვების ჰიგიენა, ხელების ხშირი დაბანა, ბაღებში ზედაპირების დეზინფექცია
4. კოვიდ-19 (COVID-19)
• სიმპტომები: სიცხე, ხველა, დაღლილობა, სუნის/გემოს დაკარგვა
• მდგომარეობა: ნაკლებად გავრცელებული, მაგრამ კვლავ შესაძლებელია ინფიცირება
• პრევენცია: ვაქცინაცია, ფრთხილად ყოფნა დახურულ და ხალხმრავალ სივრცეებში
5. წითელა (measles)
• სიმპტომები: მაღალი სიცხე, წითელი გამონაყარი, ხველა, ცხვირის დათხრა, თვალების სიწითლე
• გავრცელება: ჰაერით – ძალიან გადამდებია!
• მნიშვნელოვნება: უკვე დაფიქსირდა ეპიდაფეთქებები არავაქცინირებულ ბავშვებში — გადაუდებლად აუცილებელია MMR ვაქცინა
6. კოქსაკის ვირუსი (ხელ-ფეხ-პირში დაავადება)
• სიმპტომები: სიცხე, წყლულები პირში, წითელი გამონაყარი ხელებზე და ფეხებზე
• გავრცელება: პირიდან, ხელებიდან, ფეკალური გზით
• ხშირად ვრცელდება: ბაღებში და სკოლებში
მშობლებო — როგორ დავიცვათ ჩვენი შვილები?
1. აიცერით დროულად
• აუცილებლად აცერით ბავშვები წითელაზე (MMR), გრიპზე და COVID-19-ზე (ასაკის მიხედვით)
• აცრა იცავს არა მხოლოდ თქვენი ბავშვს, არამედ სხვებსაც — ეპიდაფეთქებების პრევენციისთვის
2. ხელების ჰიგიენა — ყველა ვირუსის მტერი
• ბავშვებს ასწავლეთ სწორად დაბანა — საპნით და მინიმუმ 20 წამით
• გაუშვეთ სკოლაში/ბაღში სველი ხელსახოცებით ან სადეზინფექციო ხსნარით
3. არ გაიძულოთ ავადმყოფ ბავშვს ჭამა
• ავადმყოფობისას საკმარისია წყალი, ხილი, ბულიონი — სითხე უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე საკვები
4. არ მისცეთ თვითნებურად ანტიბიოტიკი!
• ვირუსებს ანტიბიოტიკი არ შველის — მხოლოდ ბაქტერიული გართულების შემთხვევაში ინიშნება და მხოლოდ ექიმის რეკომენდაციით
5. გადაყევით სიმპტომებს სიფრთხილით:
• ტირის წყლის გარეშე?
• არ შარდავს 6 საათზე მეტხანს?
• არ რეაგირებს?
→ მიმართეთ ექიმს ან სასწრაფოს დაუყოვნებლივ
ხარისხიანი ჯანდაცვა ნიშნავს პრევენციას — არა მხოლოდ მკურნალობას
საქართველოში რამდენიმე კლინიკა, რომელიც Accreditation Canada • აკრედიტაცია კანადა -ს სტანდარტებზე მუშაობს, უკვე იყენებს პრევენციულ მიდგომებს.
პაციენტები მონაწილეობენ პაციენტთა საბჭოებში, იღებენ პრევენციულ ლექციებს ვირუსებზე და უკეთ იცავენ საკუთარ და შვილების ჯანმრთელობას.
ეს არის ხარისხის ნიშანი — კლინიკა, რომელიც მხოლოდ მკურნალობაზე კი არ ზრუნავს, არამედ ეპიდემიების თავიდან აცილებაზეც.
პროფესორ გიორგი ფხაკაძის რჩევა:
„ბავშვების დაცვა ვირუსებისგან იწყება ცოდნით, აცრებით, ჰიგიენით და პრევენციით. ნუ დაველოდებით გართულებას — ვიმოქმედოთ წინასწარ. ხარისხიანი ჯანდაცვა ნიშნავს არა მხოლოდ მკურნალობას, არამედ — განათლებას და ჯანმრთელობის შენარჩუნებას.“
წყაროები:
• CDC, WHO, UNICEF – ვირუსების სტატისტიკა და პრევენციის გზები
• Accreditation Canada – პაციენტთა ჩართულობისა და პრევენციის მოდელები
• PharmacyTimes, Parents.com – აქტიური ვირუსების მიმოხილვა
⸻
ავტორის ბიოგრაფია:
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე — დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH) და მედიცინის დოქტორი (PhD) — არის საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი. მას აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება როგორც საქართველოში, ისე საერთაშორისო დონეზე. პროფესორი ფხაკაძე არის WHO-ს ექსპერტი, Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი და გაეროს გენერალური მდივნის ყოფილი მრჩეველი ჯანდაცვის საკითხებში.
⸻
