ორი კვირით ინტერნეტის შეზღუდვა აძლიერებს ფსიქიკურ ჯანმრთელობას და კონცენტრაციას
დღესდღეობით, სმარტფონები და მათი ინტერნეტით წვდომა ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებაში მნიშვნელოვან როლს ასრულებს. თუმცა, მეცნიერები ინტერესდებიან, თუ რა გავლენას ახდენს ეს ჩვენი ტვინისა და ფსიქიკის ფორმირებაზე. თუ რამდენად უარყოფითად მოქმედებს სმარტფონებზე მუდმივი დამოკიდებულება, ამ კითხვაზე პასუხის გასაცემად საინტერესო კვლევა ჩატარდა.
ექსპერიმენტი და მისი შედეგები
მეცნიერებმა ჩაატარეს ექსპერიმენტი, რომლის ფარგლებშიც 467 მონაწილეს სმარტფონზე ინტერნეტთან წვდომა ორი კვირით შეუზღუდეს. მონაწილეებს შესაძლებლობა ჰქონდათ ეპასუხათ სატელეფონო ზარებისთვის, გაეგზავნათ ტექსტური შეტყობინებები და ინტერნეტი კომპიუტერით, თუმცა მათი მობილური ტელეფონები ინტერნეტთან დაკავშირებული ფუნქციებისგან იყო იზოლირებული.
კვლევის შედეგად, მეცნიერებმა დაასკვნეს, რომ მხოლოდ ორ კვირაში, ინტერნეტისგან შესვენება სასარგებლო გავლენას ახდენს ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. მონაწილეები სარგებლობდნენ სხვადასხვა ტესტებით, რომლებსაც გამოიყენებდნენ კონცენტრაციის და ფსიქიკური მდგომარეობის შეფასებისათვის. შედეგები მოულოდნელი იყო: 91%-მა მონაწილემ აღიარა, რომ მათი ფსიქიკური მდგომარეობა მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა, ხოლო კონცენტრაციის უნარი თითქმის ყველა მონაწილეს მნიშვნელოვნად გაუუმჯობესდა.
რატომ არის ინტერნეტისგან შესვენება სასარგებლო?
ადრიან უორდი, კვლევის თანაავტორი და ოსტინის ტეხასის უნივერსიტეტის პროფესორი, ამბობს: „სმარტფონებმა და ინტერნეტმა ჩვენი ცხოვრება და ქცევა რადიკალურად შეცვალა სულ რაღაც 15 წელიწადში. მიუხედავად ამისა, ჩვენი ფსიქიკა გაუმართლებლად ადაპტირდა ასეთ ცვლილებებთან. კვლევის შედეგები გვაჩვენებს, რომ მუდმივი კავშირი ინტერნეტთან არა მხოლოდ არ არის სასარგებლო, არამედ შეიძლება ფსიქიკაზე უარყოფითად მოქმედებდეს.“
მთლიანობაში, ინტერნეტისგან ორკვირიანი შესვენებით კვლევის მონაწილეებს ანტიდეპრესანტის ეფექტი ჰქონდათ. მეცნიერები ამას ხსნიან იმით, რომ ინტერნეტის გარეშე მათ მეტი დრო მიეცათ რეალურ საგნებზე ფიქრისთვის, როგორიცაა ჰობი, პირისპირ ურთიერთობები, ბუნებაში სეირნობა და სხვა. კვლევის მონაწილეებს უფრო ხშირად სძინავთ, მეტ სოციალურ კონტაქტებს ამყარებენ და მათ შეუძლოიათ მეტი კონტროლი ჰქონოდეთ თავიანთ გადაწყვეტილებებზე.
მომავალი კვლევები
მეცნიერებს ახლა სურთ აღნიშნული ექსპერიმენტის გაგრძელება და ამ კვლევის უფრო ხანგრძლივად ჩატარება. მათ აინტერესებთ, თუ როგორ შეიძლება რამდენიმე თვე ინტერნეტის გარეშე ცხოვრება და მისი გავლენა ადამიანების ფსიქიკურ მდგომარეობაზე.
დასკვნა
კვლევა გვიჩვენებს, რომ ინტერნეტზე მუდმივი წვდომამ შეიძლება ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე უარყოფითად იმოქმედოს, ხოლო მისი შეზღუდვა (მით უმეტეს, რამდენიმე კვირით) აძლიერებს კონცენტრაციას, ფიზიკურ და სოციალურ აქტივობას, რაც საბოლოო ჯამში აუმჯობესებს მენტალურ კეთილდღეობას.
კვლევ ჟურნალ PNAS-ში გამოქვეყნდა.