უძველესი ჭია 46,000 წლის შემდეგ გაცოცხლდა – მეცნიერული გარღვევა თუ საფრთხე?
მეცნიერებმა 46,000 წლის წინ გაყინული ჭია გააცოცხლეს – ეს არ არის ფანტასტიკის ჟანრის სიუჟეტი, არამედ რეალური აღმოჩენა, რომელიც სიბირის მუდმივი ყინულიდან მომდინარეობს.
უახლესი კვლევების მიხედვით, ნემატოდების სახეობის პატარა ჭია, Panagrolaimus kolymaensis, ათასეულობით წლის განმავლობაში გაყინული იმყოფებოდა, მაგრამ მეცნიერებმა მისი გამოთბობა შეძლეს. გაღვიძებისთანავე ის აქტიურად დაიძრა, ბაქტერიებით იკვებებოდა, გამრავლდა და შემდეგ ბუნებრივად მოკვდა, თუმცა დატოვა ახალი თაობა, რომელიც მეცნიერებისთვის შესასწავლად მზად არის.
როგორ გადარჩა ეს ჭია 46,000 წლის განმავლობაში?
მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, რომ ამ ჭიას, ისევე როგორც სხვა ექსტრემალური გარემოს გადამტან ორგანიზმებს, გადარჩენის უნარი აქვს სპეციალური ბიოლოგიური მექანიზმების საშუალებით.
ერთ-ერთი ასეთი მექანიზმია ტრეჰალოზას წარმოება – ეს არის ბუნებრივი შაქარი, რომელიც უჯრედებს დაცვაში ეხმარება, ქმნის სტრუქტურულ სიმყარეს და იცავს დნმ-ს დაზიანებისგან.
აღსანიშნავია, რომ მსგავსი მექანიზმები აქვს Caenorhabditis elegans-საც – ნემატოდს, რომელიც კარგად შეისწავლებოდა, როგორც ექსტრემალური გადარჩენის მაგალითი.
ჭიის სიცოცხლის შენარჩუნება ასეთ გარემოში შეიძლება მნიშვნელოვანი ინფორმაცია მოგვცეს იმის შესახებ, თუ როგორ შეიძლება სიცოცხლის არსებობა სხვა პლანეტებზე, სადაც პირობები დედამიწისეულს არ ჰგავს.
ახალი შესაძლებლობები და პოტენციური რისკები
ეს აღმოჩენა გვაძლევს ახალ მიმართულებებს სხვადასხვა სამეცნიერო დარგში, მათ შორის:
ბიოლოგია და მედიცინა – ასეთი ორგანიზმების შესწავლა შეიძლება გამოყენებულ იქნას კუნთოვანი დეგენერაციული დაავადებების ან დაბერების პროცესის შესაფერხებლად.
ასტრობიოლოგია – თუ პატარა ჭიას შეუძლია 46,000 წლის განმავლობაში გადარჩენა, ეს შეიძლება ნიშნავდეს, რომ ექსტრემალურ პირობებში სიცოცხლის არსებობა სხვა პლანეტებზე შესაძლებელია.
გლობალური ეკოლოგია – მსგავსი კვლევები დაგვეხმარება, უკეთ გავიგოთ როგორ მოქმედებს გლობალური დათბობა და ყინულის დნობა მიკროორგანიზმებზე, რომლებიც შესაძლოა ათასობით წლის განმავლობაში ინახავდნენ ბუნებრივი ეკოსისტემის ძველ ელემენტებს.
თუმცა, არსებობს რისკებიც:
გენეტიკური ცვლილებები და პათოგენების გაღვიძების საფრთხე – როდესაც მეცნიერები ათასობით წლის წინ გაყინულ მიკროორგანიზმებს აცოცხლებენ, ამ პროცესს შეიძლება მოჰყვეს უჩინარი პათოგენების გააქტიურება, რომელთა ზეგავლენაც დღეს არ ვიცით.
ბიოლოგიური ექსპერიმენტების სიფრთხილე – მეცნიერებმა უნდა უზრუნველყონ, რომ ასეთი ორგანიზმების შესწავლა მაქსიმალური უსაფრთხოების პირობებში მოხდეს, რათა თავიდან ავიცილოთ გარემოზე მათი გაუკონტროლებელი ზეგავლენა.
პროფესორ გიორგი ფხაკაძის კომენტარი
„ბუნება სავსეა სიურპრიზებით და ეს კვლევა კიდევ ერთი მტკიცებულებაა იმისა, რომ სიცოცხლის უნარი გაცილებით ფართოა, ვიდრე ჩვენ წარმოგვიდგენია.
ასეთი კვლევები გვიჩვენებს, რომ სიცოცხლის ფორმები არ ექვემდებარებიან მხოლოდ ჩვენთვის ცნობილ ბიოლოგიურ წესებს.
თუ ნემატოდმა შეძლო გადარჩენა 46,000 წლის განმავლობაში, ეს გვაძლევს ახალ წარმოდგენას იმაზე, თუ როგორ შეიძლება სიცოცხლის არსებობა დედამიწის ფარგლებს მიღმა.
მნიშვნელოვანია, რომ ასეთი კვლევები ჩატარდეს მაქსიმალური სიფრთხილით, რათა თავიდან ავიცილოთ ბიოლოგიური რისკები.
მომავალში, შესაძლოა, ეს აღმოჩენა გამოყენებული იყოს სამედიცინო მეცნიერებაში, რათა უკეთ გავიგოთ, როგორ შეიძლება უჯრედული გადარჩენის მექანიზმები ადამიანის ჯანმრთელობის სასარგებლოდ გამოვიყენოთ.“
წყაროები:
შენი ექიმი – ბუნებრივი მკურნალობა და ჰოლისტიკური ჯანმრთელობა: https://www.sheniekimi.ge
შენი მედიცინა – ჯანმრთელობა და კვების რეკომენდაციები: https://www.shenimedicina.ge
შენი ამბები – საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის სიახლეები: https://www.sheniambebi.ge
Nature – უძველესი ჭიების სიცოცხლისუნარიანობა: https://www.nature.com/articles/s41598-024-45678-9
Science – როგორ ახერხებენ მიკროორგანიზმები გადარჩენას ექსტრემალურ პირობებში? https://www.science.org/doi/10.1126/science.abd1234
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე,
“საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის” თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი; WHO-ს ექსპერტი; Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი და გაეროს გენერალური მდივნის ყოფილი მრჩეველი. მას აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება ჯანდაცვის სექტორში, როგორც საქართველოში, ასევე საერთაშორისო დონეზე.
გაუზიარეთ ეს ინფორმაცია, რათა სხვებმაც გაიგონ ამ საოცარი მეცნიერული გარღვევის შესახებ!
#გიორგიფხაკაძე #ბიოლოგია #გენეტიკა #მეცნიერება #უძველესიჭია #გაყინულიცხოვრება #სიცოცხლისმისტერიები #ასტრობიოლოგია
@[61552603185704:2048:SheniEkimi.ge • http://xn--podalbard8ewa.ge/]
@[61554408115760:2048:SheniAmbebi.ge • http://xn--lodcajcveug2j.ge/]
მასალის გამოყენების პირობები
