ლატენტური ჰიპერტენზია – საყურადღებო ფაქტორი შუახნის ასაკში?
ბოლო კვლევებმა აჩვენა, რომ მხოლოდ წოლისას გამოვლენილი ჰიპერტენზია (Supine Hypertension) შეიძლება მნიშვნელოვან გრძელვადიან რისკებს უკავშირდებოდეს. ეს ნიშნავს, რომ ზოგიერთ პაციენტს ჩვეულებრივ, მჯდომარე მდგომარეობაში მაღალი არტერიული წნევა არ აქვს, მაგრამ ლოგინში დაწოლისას ის საგრძნობლად იმატებს.
რას გვიჩვენებს კვლევა?
კვლევამ, რომელიც ჩატარდა American Heart Association-ის (AHA) და Northwestern University-ის მეცნიერების მიერ, შეისწავლა 11,000-ზე მეტი შუახნის ასაკის (45-65 წ.) ადამიანი და დაადგინა, რომ:
მხოლოდ წოლისას გამოვლენილ ჰიპერტენზიას 1.8-ჯერ უფრო მაღალი კარდიოვასკულური რისკი აქვს მათთან შედარებით, ვისაც მჯდომარე მდგომარეობაშიც აწეული აქვს წნევა.
30%-ით იმატებს გულის შეტევის და ინსულტის რისკი იმ ადამიანებში, რომლებსაც ჰიპერტენზია მხოლოდ წოლისას აღენიშნებათ.
5 წელიწადში, ასეთ პაციენტებში გულის დაავადებების განვითარების რისკი 40%-ით მაღალია იმ პაციენტებთან შედარებით, ვისაც წნევა სტაბილურად ნორმალური აქვს.
რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი?
სტანდარტული დიაგნოსტიკა შესაძლოა საკმარისი არ იყოს – ჰიპერტენზიის დიაგნოსტიკა ძირითადად მჯდომარე პოზიციაში ტარდება, რაც მალავს რეალურ რისკს.
ღამის ჰიპერტენზია – ეს მდგომარეობა განსაკუთრებით საფრთხილოა, რადგან ძილის დროს მაღალი წნევა იწვევს გულის ქრონიკულ დატვირთვას და ტვინის მიკროდაზიანებებს.
ავტომონიტორინგის საჭიროება – ექიმები რეკომენდაციას უწევენ, რომ პაციენტებმა არტერიული წნევის თვითმონიტორინგი ჩაატარონ როგორც მჯდომარე, ასევე მწოლიარე მდგომარეობაში.
ვინ არის ყველაზე დიდ რისკის ქვეშ?
შუახნის და ხანდაზმული პირები – 50 წელზე უფროს ადამიანებში ჰიპერტენზიის ეს ფორმა ხშირად გვხვდება.
დიაბეტის ან მეტაბოლური სინდრომის მქონე პირები – ორგანიზმის შაქრის რეგულაციის დარღვევამ შეიძლება გავლენა იქონიოს სისხლძარღვების ტონუსზე.
მაძღარი ადამიანები – ჭარბი წონა და სიმსუქნე მნიშვნელოვნად ზრდის წოლისას ჰიპერტენზიის რისკს.
მოუსვენარი ძილის მქონე პირები – ძილის აპნოე (სუნთქვის შეფერხება ძილში) პირდაპირ კავშირშია ღამის ჰიპერტენზიასთან.
რა გავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამ კვლევას საქართველოსთვის?
ქართული ჯანდაცვის სისტემა და ჰიპერტენზიის მართვა
სტანდარტული კლინიკური მეთოდები შესაძლოა გაუმჯობესდეს – წოლისას ჰიპერტენზიის გასაზომად შესაძლოა კლინიკებმა 24-საათიანი ჰოლტერ მონიტორინგი დანერგონ.
მოსახლეობის ინფორმირება – ბევრ პაციენტს, ვისაც ჰიპერტენზია მხოლოდ წოლისას აღენიშნება, არ აქვს ამის შესახებ ინფორმაცია, რაც მკურნალობის დაგვიანების რისკს ზრდის.
პრევენციული ნაბიჯები – განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია სწორი კვება, მარილის შემცირება, წონის კონტროლი და სტრესის მართვა, რაც ჰიპერტენზიის მართვაში მნიშვნელოვან როლს ასრულებს.
პროფესორ გიორგი ფხაკაძის კომენტარი
“ჰიპერტენზია უკვე ცნობილია, როგორც ‘წყნარი მკვლელი’, მაგრამ ახალი კვლევები ცხადყოფს, რომ ეს დაავადება შესაძლოა უფრო მეტად ფარული და რთულად დიაგნოსტირებადი იყოს, ვიდრე აქამდე ვფიქრობდით. საქართველოში აუცილებელია მეტი ყურადღება დაეთმოს ამ საკითხს და არტერიული წნევის გაზომვის მეთოდოლოგია გაფართოვდეს. განსაკუთრებით ხანდაზმულმა და დიაბეტიანმა პაციენტებმა უნდა გაითვალისწინონ ეს ახალი რისკფაქტორები და ექიმთან რეგულარული კონსულტაციები არ გამოტოვონ.”
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე
“საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის” თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი; WHO-ს ექსპერტი; Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი და გაეროს გენერალური მდივნის ყოფილი მრჩეველი. მას აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება ჯანდაცვის სექტორში, როგორც საქართველოში, ასევე – საერთაშორისო დონეზე.
დამატებითი ინფორმაციისთვის:
შენი მედიცინა – ჯანმრთელობა და კვების რეკომენდაციები: shenimedicina.ge შენი ექიმი – ბუნებრივი მკურნალობა და ჰოლისტიკური ჯანმრთელობა: sheniekimi.ge
გააზიარეთ ეს ინფორმაცია, რათა სხვებმაც გაიგონ!
