სამუშაო ბაზრის მომავლის ანგარიში 2025: გლობალური ტენდენციები და მათი გავლენა საქართველოზე
მსოფლიო ეკონომიკური ფორუმის მიერ გამოქვეყნებული “სამუშაო ადგილების მომავლის ანგარიში 2025” გვიჩვენებს, რომ გლობალური შრომის ბაზარი მნიშვნელოვან ტრანსფორმაციას განიცდის. ანგარიში ეფუძნება მსოფლიოს 1,000-ზე მეტი წამყვანი დამსაქმებლის შეხედულებებს, რომლებიც წარმოადგენენ 14 მილიონზე მეტ მუშაკს 22 ინდუსტრიულ კლასტერსა და 55 ეკონომიკაში (1).
ძირითადი ტენდენციები, რომლებიც შრომის ბაზრის ტრანსფორმაციას განაპირობებს:
1. ტექნოლოგიური ცვლილებები: ხელოვნური ინტელექტისა და ავტომატიზაციის განვითარება ცვლის სამუშაო პროცესებს და ქმნის ახალ შესაძლებლობებს.
2. გეოეკონომიკური ფრაგმენტაცია: გლობალური ეკონომიკური ურთიერთობების ცვლილებები გავლენას ახდენს სამუშაო ბაზრის სტრუქტურაზე.
3. ეკონომიკური გაურკვევლობა: ეკონომიკური მერყეობა და გაურკვევლობა აიძულებს კომპანიებს ადაპტირდნენ ახალ რეალობებთან.
4. დემოგრაფიული ცვლილებები: მოსახლეობის დაბერება და მიგრაცია ცვლის სამუშაო ძალის შემადგენლობას.
5. მწვანე ტრანზიცია: გარემოს დაცვა და მდგრადი განვითარება ქმნის ახალ სამუშაო შესაძლებლობებს მწვანე ეკონომიკაში.
ამ ტენდენციების გავლენა საქართველოზე
საქართველოს შრომის ბაზარი ასევე განიცდის ზემოთ აღნიშნულ გლობალურ ტენდენციებს. ტექნოლოგიური ცვლილებები და ავტომატიზაცია მოითხოვს მუშახელის ახალი უნარების განვითარებას. გეოეკონომიკური ფრაგმენტაცია და ეკონომიკური გაურკვევლობა გავლენას ახდენს ინვესტიციებზე და დასაქმების შესაძლებლობებზე ქვეყანაში. დემოგრაფიული ცვლილებები, როგორიცაა მოსახლეობის დაბერება, ცვლის სამუშაო ძალის სტრუქტურას და მოითხოვს შესაბამის ადაპტაციას. მწვანე ტრანზიცია კი ქმნის ახალ შესაძლებლობებს მდგრადი განვითარების მიმართულებით.
პროფესორ გიორგი ფხაკაძის რეკომენდაციები:
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე, აღნიშნავს: “მნიშვნელოვანია, რომ საქართველოს მუშახელი მუდმივად ავითარებდეს ახალ უნარებს და ადაპტირდეს ახალ რეალობებთან, რათა წარმატებით გამოიყენოს წარმოქმნილი შესაძლებლობები.”
ასევე, პროფესორი ფხაკაძე მოუწოდებს: “საჭიროა სახელმწიფო და კერძო სექტორის ერთობლივი ძალისხმევა, რათა უზრუნველყოფილი იყოს ხარისხიანი განათლება და გადამზადების პროგრამები, რომლებიც შეესაბამება შრომის ბაზრის ახალ მოთხოვნებს.”
დასკვნა:
შრომის ბაზრის ტრანსფორმაცია მოითხოვს როგორც ინდივიდუალური მუშახელის, ასევე ორგანიზაციებისა და სახელმწიფო სტრუქტურების აქტიურ მონაწილეობას. ახალი უნარების განვითარება და ადაპტაცია ახალი რეალობების მიმართ არის წარმატების გასაღები მომავალი სამუშაო გარემოში.
ლიტერატურა:
1. World Economic Forum. The Future of Jobs Report 2025. ხელმისაწვდომია: https://www.weforum.org/pub…/the-future-of-jobs-report-2025/. წვდომის თარიღი: 23 იანვარი 2025.
2. World Economic Forum. Future of Jobs Report 2025: The jobs of the future – and the skills you need to get them. ხელმისაწვდომია: https://www.weforum.org/…/future-of-jobs-report-2025-jobs…/. წვდომის თარიღი: 23 იანვარი 2025.
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე – საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი. ის არის ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) ექსპერტი, Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი და გაეროს გენერალური მდივნის დამოუკიდებელი ანგარიშვალდებულების პანელის ყოფილი წევრი. მას აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება როგორც საქართველოში, ისე საერთაშორისო დონეზე, ჯანდაცვის სფეროში, მათ შორის საავადმყოფოების მართვის, ხარისხის გაუმჯობესების, კომპეტენციის სტანდარტებისა და საერთაშორისო ჯანდაცვის პროექტების განხორციელებაში.