“ინოვაციური მკურნალობა კიბოს წინააღმდეგ: კრის დონალდსონის შთამბეჭდავი ისტორია”
პროფესორ გიორგი ფხაკაძის, საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ინსტიტუტის თავმჯდომარის ავტორობით
კიბო კაცობრიობის ერთ-ერთი ყველაზე რთული გამოწვევაა, რომელიც ყოველწლიურად მილიონობით სიცოცხლეს საფრთხეს უქმნის. ბოლო წლებში სამედიცინო მეცნიერებამ მნიშვნელოვანი პროგრესი განიცადა ახალი, ინოვაციური მეთოდების შემუშავებაში. 2022 წელს 48 წლის კრის დონალდსონის ისტორიამ, რომელიც თვალის მელანომის მძიმე დიაგნოზს დაუპირისპირდა, ახალი იმედი გააჩინა კიბოს მკურნალობაში.
ახალი მეთოდი კიბოს მკურნალობაში: ჰისტოტრიფსია
კრის დონალდსონი დიაგნოზირებული იყო თვალის მელანომით, რომელიც შემდგომ ღვიძლში გავრცელდა. იგი გახდა ერთ-ერთი პირველი პაციენტი, რომელმაც მიიღო ჰისტოტრიფსია—FDA-ის მიერ დამტკიცებული ინოვაციური თერაპია, რომელიც კიბოს უჯრედების ზუსტ და უსაფრთხო განადგურებას უზრუნველყოფს.
რა არის ჰისტოტრიფსია?
ჰისტოტრიფსია იყენებს კონცენტრირებულ ხმის ტალღებს და სპეციალურ „დეგაზირებულ წყალს“ (წყალი, რომელსაც ამოღებული აქვს გაზები), რათა მიზნად გაისროლოს კიბოს უჯრედები უშუალოდ, ქირურგიული ჩარევის გარეშე. ეს მეთოდი არა მხოლოდ მინიმალურად ინვაზიურია, არამედ ამცირებს გართულებების რისკს, რაც ხშირად თან ახლავს ტრადიციულ ქირურგიულ პროცედურებს.
კრის დონალდსონის შედეგები
პროცედურის შემდეგ მხოლოდ ორი თვის შემდეგ, კრის დონალდსონი სრულად თავისუფალია კიბოსგან.
„ეს პროცესი ნამდვილად მიშველა და სიცოცხლის შანსი მომცა. ახლა შემიძლია ჩემი შვილიშვილების გაცნობის იმედი მქონდეს. თუ ვინმეს შთაგონება შევძელი, რომ არ დანებდეს და იმედს არ დაკარგოს, მაშინ ჩემი ისტორია გაამართლებს,“ აღნიშნა კრისმა.
ამ მეთოდმა არა მხოლოდ კრისის ცხოვრება შეცვალა, არამედ გახსნა ახალი გზები ისეთი დაავადებების მკურნალობისთვის, როგორებიცაა ფარისებრი ჯირკვლისა და ძუძუს ქსოვილების კიბო.
საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის როლი ინოვაციურ მკურნალობაში
ინოვაციური თერაპიების ხელმისაწვდომობა დაკავშირებულია ჯანდაცვის სისტემის მზადყოფნასთან და ხარისხიან მომსახურებაზე თანაბარ ხელმისაწვდომობასთან.
„საქართველოში ჯანდაცვის სისტემას სჭირდება მეტი ინვესტიცია ახალი ტექნოლოგიებისა და თანამედროვე მკურნალობის მეთოდების დანერგვაში. საერთაშორისო სტანდარტების, მაგალითად, Accreditation Canada-ის მიღწევა, უზრუნველყოფს, რომ ჩვენი ჰოსპიტლები მზად იყვნენ პაციენტებისთვის მაქსიმალურად უსაფრთხო და ინოვაციური მკურნალობის შესათავაზებლად,“ -აცხადებს პროფესორი გიორგი ფხაკაძე.
გლობალური მონაცემები და ქართული რეალობა
მსოფლიოში კიბოს შემთხვევების რიცხვი ყოველწლიურად იზრდება, რაც მოითხოვს ადრეული დიაგნოსტიკისა და ახალი თერაპიების განვითარებას.
• გლობალური მონაცემები: WHO-ს ცნობით, 2020 წელს კიბოს 19.3 მილიონი ახალი შემთხვევა დარეგისტრირდა (1).
• საქართველოში არსებული მდგომარეობა: საქართველოში 2023 წლის მონაცემებით, კიბოს შემთხვევების მზარდი რიცხვი ფიქსირდება, განსაკუთრებით ისეთ რეგიონებში, სადაც მოსახლეობას ნაკლებად აქვს წვდომა თანამედროვე სამედიცინო სერვისებზე (2).
ინოვაციების ხელშეწყობა — საქართველოს მისია
ინოვაციური ტექნოლოგიების დანერგვა არა მხოლოდ პაციენტებისთვის ახალი იმედის მომტანია, არამედ ჯანდაცვის სისტემის გაძლიერებისთვის აუცილებელი ნაბიჯია. პროფესორი ფხაკაძე ხაზს უსვამს:
„საქართველოში ინოვაციების ხელშეწყობა პირდაპირ კავშირშია პაციენტთა უსაფრთხოებასთან და მათი უფლებების დაცვასთან. ჩვენ გვჭირდება მეტი ინვესტიცია ინფრასტრუქტურასა და კადრების განვითარებაში, რათა ყველა მოქალაქეს ჰქონდეს წვდომა საუკეთესო მკურნალობაზე.“
დასკვნა
კრის დონალდსონის ისტორია მაგალითია იმისა, თუ როგორ შეუძლია მეცნიერებას გადაარჩინოს სიცოცხლე და გააჩინოს ახალი იმედი მძიმე დაავადებების მკურნალობაში. საქართველო, როგორც განვითარებადი ქვეყანა, მზად უნდა იყოს ამ ინოვაციების მისაღებად და პაციენტებისთვის ახალი, თანამედროვე შესაძლებლობების შესათავაზებლად.
პროფესორ გიორგი ფხაკაძეზე:
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე არის საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის სფეროში წამყვანი ლიდერი, რომელიც აქტიურად მუშაობს ჯანდაცვის ხარისხის გაუმჯობესებაზე საქართველოში. მისი მოღვაწეობა მიზნად ისახავს ინოვაციების ხელშეწყობას, პაციენტთა უსაფრთხოების გაუმჯობესებას და თანამედროვე სამედიცინო სტანდარტების დანერგვას.
ლიტერატურა:
1. World Health Organization. Cancer statistics 2020. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cancer.
2. საქართველოს დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრი. 2023 წლის ანგარიშები. დაწვრილებით: https://ncdc.ge/.
3. Providence Mission Hospital. Histotripsy: A groundbreaking therapy. Available from: https://www.providence.org/.
4. National Cancer Institute. Advances in cancer treatment. Available from: https://www.cancer.gov/.
5. American Cancer Society. Cancer statistics and treatment innovation. Available from: https://www.cancer.org/.
@[61552603185704:2048:SheniEkimi.ge • http://xn--podalbard8ewa.ge/]
@[61554408115760:2048:SheniAmbebi.ge • http://xn--lodcajcveug2j.ge/]