რატომ ეძახიან ექიმები ქოლესტერინს “ჩუმ მკვლელს”
ქოლესტერინი ხშირად აღინიშნება როგორც “ჩუმი მკვლელი”, რადგან მისი დონის მომატება ორგანიზმში ხშირად უსიმპტომოდ მიმდინარეობს, რაც მნიშვნელოვნად ზრდის გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების რისკს. თუ ქოლესტერინის დონე მაღალია, ეს შეიძლება გამოიწვეული იყოს სერიოზული ჯანმრთელობის პრობლემებით, როგორიცაა გულის შეტევა, ინსულტი, და გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები. სწორედ ამიტომ, მნიშვნელოვანია მისი კონტროლი და მკურნალობა დროულად.
საუბრობს დერმატო-ვენეროლოგი, მედიცინის დოქტორი ზაზა თელია, “რუსთავი 2”-ის ეთერის ეთერში. იმ ფიზიკურ გამოვლინებებზე საუბრობს, რომლებიც შესაძლოა ქოლესტერინის მაღალი დონის შედეგი იყოს.
სიმპტომები, როდესაც ქოლესტერინის მომატების საშიშროება არსებობს? როგორ უნდა დავიცვათ თავი ქოლესტერინის ცუდი გავლენისგან და რატომ არ არის მხოლოდ წონის მატება საკმარისი იმისთვის, რომ თავიდან ავიცილოთ სერიოზული დაავადებები?
1. ქოლესტერინის მაღალი დონის შედეგები
ქოლესტერინი არის ცხიმის მსგავსი ნივთიერება, რომელიც აუცილებელია ორგანიზმისთვის, თუმცა მისი მაღალი დონე შეიძლება ჯანმრთელობისთვის ძალიან სახიფათო გახდეს. ქოლესტერინის მაღალი დონე არის ერთ-ერთი მთავარი ფაქტორი, რომელიც ზრდის გულის შეტევის, ინსულტის და გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების რისკს. როგორც ზაზა თელია აღნიშნავს, ქოლესტერინი არის “ჩუმი მკვლელი”, რადგან ის შეიძლება უსიმპტომოდ მიმდინარეობდეს ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში, სანამ სერიოზული პრობლემები არ დაიწყება.
2. როგორ უნდა ვივარაუდოთ, რომ ქოლესტერინი მომატებულია?
ქოლესტერინის დონის მომატება ხშირად არ იწვევს თვალსაჩინო სიმპტომებს, ამიტომ ეს შეიძლება დიდხანს უხილავი დარჩეს. თუმცა, არსებობს გარკვეული ფიზიკური ნიშნები, რომლებიც შესაძლოა აღვნიშნოთ და რომლებიც შესაძლოა მიუთითებდეს ქოლესტერინის მომატებაზე:
- ჭარბი წონა და სიმსუქნე: ხშირად ქოლესტერინის მაღალი დონე დაკავშირებულია ჭარბ წონასთან. განსაკუთრებით მაღალი რისკის ქვეშ არიან ადამიანები, რომელთაც აქვთ სიმსუქნის პირველი, მეორე ან მესამე სტადია.
- გენეტიკური ჰიპერქოლესტერინემია: ზოგიერთ ადამიანს ქოლესტერინის მაღალი დონე აქვს გენეტიკურად. ეს შეიძლება მოხდეს მაშინაც კი, როდესაც ადამიანს არ აქვს ჭარბი წონა. გენეტიკური ჰიპერქოლესტერინემია არის სიტუაცია, როდესაც ქოლესტერინის დონე მაღალია უბრალოდ მემკვიდრეობითი მიზეზების გამო.
3. ქოლესტერინის მართვის აუცილებლობა
მიუხედავად იმისა, რომ ქოლესტერინი უსიმპტომოდ შეიძლება მომატებული იყოს, მასზე მონიტორინგი ძალიან მნიშვნელოვანია. თუ თვლით, რომ თქვენ ან თქვენი ახლობელი შეწუხებულია ჭარბი წონით ან არსებობს სხვა გართულებები, რომლებიც რისკის ფაქტორებს უკავშირდება, აუცილებელია რეგულარულად შეამოწმოთ ქოლესტერინის დონე.
ქოლესტერინის დონის კონტროლი მოიცავს არა მხოლოდ მედიკამენტებს, არამედ ცხოვრების წესის შეცვლას, – რეგულარული ფიზიკური აქტივობა, ჯანსაღი დიეტა, რომელიც შეიცავს დაბალ ცხიმს, და სტრესის მართვა საშუალებას გაძლევთ შეინარჩუნოთ ქოლესტერინის დონის კონტროლი და თავიდან აიცილოთ მისი მომატება.
4. რა უნდა ვიცოდეთ?
- ფიზიკური აქტივობა: ყოველდღიური ფიზიკური აქტივობის შემოღება თქვენი ცხოვრების წესში. ბალანსირებული აქტივობა დაგეხმარებათ შეინარჩუნოთ ჯანმრთელი ქოლესტერინის დონე.
- ჯანსაღი დიეტა: შეინარჩუნეთ დაბალი ცხიმოვანი დიეტა. მეტი ხილი, ბოსტნეული და მეტი მარცვლეული – ეს ყველაფერი ხელს უწყობს ქოლესტერინის დონის შენარჩუნებას.
- წონის კონტროლი: თუ თქვენ ან თქვენს ბავშვს დამატებითი კილოგრამები გაქვთ, აუცილებელია მათგან განთავისუფლება, რადგან ზედმეტი წონა პირდაპირ უკავშირდება ქოლესტერინის მომატებას.
- რეგულარული კონსულტაციები ექიმთან: დაინტერესდით თქვენი ქოლესტერინის დონით. ექიმთან რეგულარული ვიზიტები დაგეხმარებათ გამოვლინდეს ნებისმიერი პრობლემა დროულად.
ზაზა თელიას თქმით, ქოლესტერინის მაღალი დონე, შესაძლოა, ადამიანის კანზეც აისახოს და მას რამდენიმენაირი გამოვლინება ჰქონდეს. ესენია:
