სამშაბათი, აპრილი 1, 2025
მთავარიშენი ექიმიADHD წამლების გავლენა ტვინის ჯანმრთელობაზე, ცხოვრების ხარისხზე: რა ვიცით

ADHD წამლების გავლენა ტვინის ჯანმრთელობაზე, ცხოვრების ხარისხზე: რა ვიცით

შეერთებულ შტატებში მოზრდილების დაახლოებით 25% ეჭვობს, რომ მათ შეიძლება ჰქონდეთ არადიაგნოსტირებული ყურადღების დეფიციტის/ჰიპერაქტიურობის აშლილობა (ADHD), აჩვენა ბოლო გამოკითხვამ.

იზრდება ADHD-ის სიმპტომების შესახებ ინფორმირებულობა მოზრდილებში, ზოგადად, და განსაკუთრებით ქალებში.
ერთ-ერთმა ბოლო კვლევამ აჩვენა, რომ ADHD მედიკამენტს შეუძლია დაეხმაროს კოგნიტური ფუნქციის გაძლიერებას. მეორემ აღმოაჩინა, რომ ადამიანები, რომლებიც იღებენ ამ პრეპარატებს, ნაადრევი სიკვდილის უფრო დაბალი რისკიც კი აქვთ.
თუმცა, ეს არ არის ყველა კარგი ამბავი: ADHD მედიკამენტების მაღალი დოზები ასევე დაკავშირებულია ფსიქოზის გაზრდილ რისკთან, რაც ექიმებს უბიძგებს გამოიჩინონ დამატებითი სიფრთხილე თავიანთი პაციენტების მკურნალობაში.
ახლახან, ოჰაიოს შტატის უნივერსიტეტის ვექსნერის სამედიცინო ცენტრისა და მედიცინის კოლეჯის მიერ ჩატარებულმა ნაციონალურმა გამოკითხვამ 1000 ზრდასრული შეერთებულ შტატებში, დაადგინა, რომ გამოკითხულთა 25%-ს ეჭვი ჰქონდა, რომ შესაძლოა ჰქონოდათ ყურადღების დეფიციტის/ჰიპერაქტიურობის აშლილობა (ADHD).

ეს ნიშნავს, რომ ყოველი მეოთხე ამერიკელი ზრდასრული ეჭვობს, რომ მათ შეიძლება ჰქონდეს განვითარების ეს მდგომარეობა. მიუხედავად იმისა, რომ ეს შეიძლება დიდი რიცხვი ჩანდეს, ალბათ გასაკვირი არ არის, თუ გავითვალისწინებთ ADHD-ის გამომწვევ მიზეზებსა და სიმპტომებს და გაზრდილი ცნობიერების ამაღლებას, თუ როგორ გამოიყურება ის რეალურად მოზრდილებში, განსაკუთრებით ქალებში.

თუმცა, მკვლევარებმა, რომლებმაც ჩაატარეს ბოლო გამოკითხვა, გამოთქვეს შეშფოთება, რომ გამოკითხულთა მხოლოდ 13%-მა თქვა, რომ მათ სთხოვეს რჩევა ADHD-ის შესახებ ეჭვმიტანილი ჯანდაცვის პროფესიონალისგან.

“შფოთვა, დეპრესია და ADHD – ეს ყველაფერი შეიძლება ძალიან ჰგავდეს ერთმანეთს, მაგრამ არასწორმა მკურნალობამ შეიძლება გააუარესოს მდგომარეობა იმის ნაცვლად, რომ დაეხმაროს ადამიანს უკეთ იგრძნოს თავი და გააუმჯობესოს მისი ფუნქციონირება”, – ხაზგასმით აღნიშნა ჯასტინ ბარტერიანმა, დოქტორმა, კლინიკური ასისტენტმა პროფესორმა. ოჰაიოს სახელმწიფო უნივერსიტეტის ვექსნერის სამედიცინო ცენტრის ფსიქიატრიისა და ქცევითი ჯანმრთელობის დეპარტამენტი პრესრელიზში.

მართლაც, ბოლო კვლევებმა ხაზგასმით აღნიშნეს მედიკამენტების გავლენა ADHD-ის მკურნალობაში, რაც აჩვენა, რომ სწორ რეცეპტს შეუძლია გააუმჯობესოს კოგნიტური ფუნქციონირება და სიკვდილის რისკის შემცირებაც კი გამოიწვიოს.

  ფილებში ობი აღმოჩნდა - სურსათის ეროვნული სააგენტო სამომხმარებლო ბაზრიდან პროტეინის წასახემსებელ ფილებს იღებს

თუმცა, გარკვეული სიფრთხილე რჩება, განსაკუთრებით ზოგიერთ მაღალი დოზით მკურნალობასთან დაკავშირებით. აი, რა ვიცით აქამდე.

მეთილფენიდატი, ატომოქსეტინი უკავშირდება უკეთეს გრძელვადიან კოგნიტურ ფუნქციას
2024 წლის მაისში Neuroscience and Biobehavioral Reviews-ში გამოქვეყნებულმა მიმოხილვამ და მეტა-ანალიზმა ხაზგასმით აღინიშნა ის სარგებელი, რაც ADHD-ისთვის დანიშნულ წამლებს შეუძლიათ მოიტანონ ტვინის ჯანმრთელობაზე.

კვლევამ შეისწავლა როგორც მასტიმულირებელი, ასევე არასტიმულატორული პრეპარატები, რომლებსაც ექიმებს შეუძლიათ გრძელვადიანი დანიშვნა ADHD-ის სამკურნალოდ. უფრო კონკრეტულად, მან შეისწავლა მეთილფენიდატის (ბრენდი სახელები Ritalin, Concerta), სტიმულატორის და ატომოქსეტინის (Strattera), არასტიმულატორის მოქმედება ტვინზე.

მან დაასკვნა, რომ ორივე პრეპარატი დაეხმარა ყურადღების, დათრგუნვისა და რეაქციის დროის გაუმჯობესებას. გარდა ამისა, ადამიანებმა, რომლებიც იყენებდნენ მეთილფენიდატს, ასევე აჩვენეს გაუმჯობესება სამუშაო მეხსიერებაში.

ეს შესანიშნავი სიახლეა, რადგან ADHD-ის მქონე ადამიანებს შეიძლება ჰქონდეთ პრობლემები ფოკუსის შენარჩუნებასთან, იმპულსების კონტროლთან და მეხსიერების გახსენებასთან, სხვა სიმპტომებთან ერთად.

დევიდ მერილი, მედიცინის დოქტორი, გერიატრიული ფსიქიატრი და წყნარი ოკეანის ნეირომეცნიერების ინსტიტუტის წყნარი ოკეანის ტვინის ჯანმრთელობის ცენტრის დირექტორი პროვიდენს სენტ ჯონის ჯანმრთელობის ცენტრში სანტა მონიკაში, კალიფორნია, რომელიც არ იყო ჩართული ამ მიმოხილვაში, განმარტა Medical News Today-სთვის:

”ორივე ტიპის მედიკამენტი აუმჯობესებს კოგნიტურ ფუნქციებს, როგორიცაა ყურადღება და სამუშაო მეხსიერება, ნეიროტრანსმიტერის [ქიმიური მესენჯერის] დონის ოპტიმიზაციისა და ტვინის ქსელის კავშირის გაძლიერების გზით.”

ADHD წამალი 19%-ით ამცირებს სიკვდილის რისკს
შვედეთში ჩატარებულმა დაკვირვებამ, რომლის შედეგებიც გამოჩნდა JAMATrusted Source-ში 2024 წლის მარტში, კიდევ უფრო ხაზგასმით აღინიშნა ADHD მედიკამენტების დადებითი გავლენა ადამიანის ცხოვრების ხარისხზე.

კვლევის ფარგლებში დაკვირვება მიმდინარეობდა ADHD-ით დაავადებული 148,578 ადამიანის ჯანმრთელობის მონაცემებზე, რომელთა პროგრესს ექიმები აკვირდებოდნენ ორი წლის განმავლობაში მას შემდეგ, რაც პირებმა დიაგნოზი მიიღეს.

აღმოჩნდა, რომ ADHD-ის მქონე ადამიანებს, რომლებიც იღებენ რეცეპტით მედიკამენტებს ამ მდგომარეობისთვის, ადრეული სიკვდილის რისკი 19%-ით ნაკლები აქვთ, არანამკურნალევი ADHD-ის მქონე თანატოლებთან შედარებით.

მკვლევარებმა გაითვალისწინეს სიკვდილის ყველა შესაძლო მიზეზი, მათ შორის არაბუნებრივი მიზეზები, როგორიცაა უბედური შემთხვევები, თვითმკვლელობა, შემთხვევითი მოწამვლა და ნარკოტიკების ჭარბი დოზირება.

  საქართველოში, პაციენტს თავის ტვინში ცოცხალი ბრტყელი ჭია აღმოუჩინეს - ოპერაციის კადრები

დასკვნა

კოგნიტური ფუნქციის გაუმჯობესება, რომელიც გამოწვეულია შესაბამისი მკურნალობის შედეგად, მნიშვნელოვნად ამაღლებს პიროვნების ცხოვრების ხარისხს, პოტენციურად ამცირებს ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემების რისკს, როგორიცაა შფოთვა და დეპრესია.

წყარო:

მასალის გამოყენების პირობები
author avatar
SheniEkimi.ge
#drpkhakadze
მსგავსი სიახლეები
საუკეთესო დრო მონტენეგროში სამოგზაუროდ

საუკეთესო დრო მონტენეგროში სამოგზაუროდ

31 March, 2025
რამდენ ლარად იყიდით ხვალ დოლარს და ევროს

რამდენ ლარად იყიდით ხვალ დოლარს და ევროს

31 მარტი 2025
სწორი პოზიცია ლეპტოპთან მუშაობისას – რჩევა საქართველოს ერგონომიკის ასოციაციისგან

სწორი პოზიცია ლეპტოპთან მუშაობისას – რჩევა საქართველოს ერგონომიკის ასოციაციისგან

მარტი 31, 2025
რა ცვლილებები ამოქმედდება პირველი აპრილიდან?

რა ცვლილებები ამოქმედდება პირველი აპრილიდან?

მარტი 31, 2025
“ერთადერთი ვაჟი ვერ გადაარჩინა” – ჯუნა დავითაშვილის ტრაგიკული ბედი, დაწყევლილი მემკვიდრეობა და წარუმატებელი ქორწინება ქართველ საჯარო მოხელესთან

“ერთადერთი ვაჟი ვერ გადაარჩინა” – ჯუნა დავითაშვილის ტრაგიკული ბედი, დაწყევლილი მემკვიდრეობა და წარუმატებელი ქორწინება ქართველ საჯარო მოხელესთან

21 თებერვალი 2025
ფიტარეთის მონასტერი თეთრიწყაროს მუნიციპალიტეტში, მდინარე ხრამის ღრმა ხეობაში, ულამაზესი ფოთლოვანი ტყეებით გარემოცულ ადგილას მდებარეობს

ფიტარეთის მონასტერი თეთრიწყაროს მუნიციპალიტეტში, მდინარე ხრამის ღრმა ხეობაში, ულამაზესი ფოთლოვანი ტყეებით გარემოცულ ადგილას მდებარეობს

მარტი 31, 2025
21 მარტის ასტროლოგიური პროგნოზი

21 მარტის ასტროლოგიური პროგნოზი

მარტი 21, 2024
ქართული ვაზის ჯიშები, რომლებიც გადაშენების პირასაა და არ გვხვდება ღვინის ბაზარზე

ქართული ვაზის ჯიშები, რომლებიც გადაშენების პირასაა და არ გვხვდება ღვინის ბაზარზე

მარტი 31, 2025
რუსკა მაყაშვილის ახალი სახლი და ახალი ცხოვრება

რუსკა მაყაშვილის ახალი სახლი და ახალი ცხოვრება

მარტი 31, 2025
ტურუსტული ადგილები სიდნეიში, რომლებიც იქ ყოფნისას აუცილებლად უნდა მოინახულოთ

ტურუსტული ადგილები სიდნეიში, რომლებიც იქ ყოფნისას აუცილებლად უნდა მოინახულოთ

31 მარტი 2025
ისნის რაიონში, თეოფანე დავითაიას ქუჩის სრული რეაბილიტაცია დასრულდა

ისნის რაიონში, თეოფანე დავითაიას ქუჩის სრული რეაბილიტაცია დასრულდა

მარტი 31, 2025
ტომ კრუზის ცნობილი კადრი ლეგოს კუბიკებით გაცოცხლდა — „შეუსრულებელი მისია“ LEGO Ideas-ზე

ტომ კრუზის ცნობილი კადრი ლეგოს კუბიკებით გაცოცხლდა — „შეუსრულებელი მისია“ LEGO Ideas-ზე

მარტი 31, 2025
მედიაჰოლდინგი “შენი”, გიორგი ფხაკაძის ხელმძღვანელობით, 30M+ ნახვით, საქართველოში ლიდერი, დამოუკიდებელი მედიაა

მედიაჰოლდინგი “შენი”, გიორგი ფხაკაძის ხელმძღვანელობით, 30M+ ნახვით, საქართველოში ლიდერი, დამოუკიდებელი მედიაა

თებერვალი 4, 2025
- Advertisement -spot_img

ბოლო სიახლეები

Verified by MonsterInsights