ორშაბათი, ივლისი 8, 2024
spot_img
მთავარიგანათლებაროგორ დაუდო საფუძველი წმიდა ფილიმონ ქორიძემ ქართულ საოპერო ხელოვნებას და როდის აღიარეს...

როგორ დაუდო საფუძველი წმიდა ფილიმონ ქორიძემ ქართულ საოპერო ხელოვნებას და როდის აღიარეს ის იტალიაში საუკეთესო ბანად

ქართული საოპერო ხელოვნების ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მომღერალი ფილიმონ ქორიძე იყო პირველი ქართველი მუსიკოსი, ვინც ქართული მრავალხმიანობა ნოტებზე გადაიტანა.

დაიბადა 1835 წელს სოფელ გამოჩინებულში (ახლანდელი ზემო აბაშა), მღვდელ იესე გიორგის ძე ქორიძის ოჯახში. ჰყავდა სამი ძმა, რომელთაგან ერთი, ზოსიმე, მცირეწლოვანი გარდაიცვალა, ხოლო ლაზარე და იოსები მღვდელმსახურებას ეწეოდნენ გამოჩინებულისა და ნოღის წმიდა გიორგის ტაძრებში.

დაწყებითი განათლება ფილიმონმა მამის მეგობრისგან, მღვდელ იაკინთესგან მიიღო, ვისგანაც ისწავლა წერა, წმიდა წერილი, დავითნი, სამოციქულო, ჟამნი, სახარება, არითმეტიკა. შემდეგ ჩაირიცხა ქუთაისის სასულიერო სასწავლებელში. სასწავლებელში სწავლისას მას ყველაზე მეტად საეკლესიო გუნდში გალობა იზიდავდა. სწავლა განაგრძო თბილისის სასულიერო სემინარიაში. დაინიშნა საეგზარქოსოში საქმეთა მწარმოებლად და სიონის საკათედრო ტაძარში – მგალობლად.

ფილიმონ ქორიძის ცხოვრების გეზი მოულოდნელმა შეხვედრამ შეცვალა – მან თბილისში სტუმრად მყოფი იტალიელი დირიჟორი გაიცნო, რომელიც ისე მოიხიბლა მისი შესანიშნავი ბანით, რომ საოპერო სიმღერის შესასწავლად იტალიაში წასვლა ურჩია. რაშიც მგალობელს ახალშერთული მეუღლის ფინანსურად შეძლებული ოჯახი დაეხმარა.

ფილიმონი იტალიაში 1863 წელს გაემგზავრა. ვოკალურ ხელოვნებას მილანში დაეუფლა, რონკონის ხელმძღვანელობით. კონცერტებს მართავდა იტალიის ქალაქებში, თუმცა რამდენიმე წელიწადში, მოულოდნელად, მეუღლე გარდაეცვალა და დროებით სამშობლოში დაბრუნდა.

1870-1880-იან წლებში მომღერალი გამოდიოდა ამერიკის, იტალიის, რუსეთის საოპერო სცენებზე. 1872 წელს შედგა მისი დებიუტი მილანის „ლა სკალაში“. 1873 წელს კი დებიუტი ჰქონდა პეტერბურგის მარიას საოპერო თეატრში.

პეტერბურგში მოღვაწეობის პერიოდი წარუმატებელი აღმოჩნდა. რუსულმა საზოგადოებამ მას რუსული რეპერტუარის ცოდნა და საშემსრულებლო ნიჭი დაუწუნა. სამაგიეროდ, გაუმართლა პირად ცხოვრებაში. ამ ქალაქში დაუახლოვდა თავის მომავალ მეუღლეს, უკრაინელი სენატორის ქალიშვილს, პიანისტ ზინაიდა ვორობეცს. ახალგაზრდებმა იქორწინეს და იტალიაში გაემგზავრნენ. შეეძინათ ვაჟი, მიხეილი.

1873-1874 წლებში ფილიმონ ქორიძემ გასტროლებით შემოიარა ევროპისა და სამხრეთ ამერიკის მრავალი საოპერო სცენა. კონცერტებს მართავდა იტალიის ქალაქებში კორიჯიოს (ქორიჯი, ქორელი) ფსევდონიმით. იტალიურმა პრესამ მომღერალი იტალიის საუკეთესო ბანად აღიარა. მისი წარმატებების შესახებ იმ პერიოდის ქართული პრესაც წერდა. კონცერტები გამართა თბილისში, ქუთაისსა და ფოთში.

1881-1883 წლებში საგასტროლოდ მოიწვიეს თბილისის ოპერის თეატრში. ამის გამო, ოჯახთან ერთად, საქართველოში დაბრუნდა, თუმცა გეგმავდა, 1883 წლისთვის ევროპაში დაბრუნებულიყო.

საოპერო თეატრში მოღვაწეობასთან ერთად, მუსიკოსი ჩართული იყო ეროვნული საეკლესიო გალობისა და ხალხური სიმღერის დაცვა-აღორძინების საქმეში – აქტიურად მონაწილეობდა „ქართული საეკლესიო გალობის აღმადგინებელი კომიტეტის“ მუშაობაში.

ფილიმონ ქორიძემ უარი თქვა წარმატებულ საოპერო კარიერაზე და მთელი დარჩენილი ცხოვრება ქართული გალობის გადარჩენას შესწირა.

1882 წელს მელქისედეკ ნაკაშიძესა და ნესტორ კონტრიძესთან ერთად დაიწყო ქართული საგალობლების გურული კილოს ნოტებზე გადატანა. აკაკი წერეთლისაგან და მელიტონ ბალანჩივაძისგან კი საგალობლების ზემო იმერულ კილოს იწერდა.

1886 წელს გამოიცა მის მიერ შეკრებილი და ჩაწერილი „იოანე ოქროპირის საგალობლების“ კრებული.

საეკლესიო საგალობლების ჩაწერის გარდა, ფილიმონი ქუთაისში სასულიერო სასწავლებლის გუნდს ხელმძღვანელობდა.

1889 წელს ფილიმონს მეორე მეუღლეც გარდაეცვალა. მცირეწლოვანი ქალიშვილი, ვალენტინა მან კიევში, მეუღლის ოჯახში გაგზავნა, ვაჟი მიხეილი კი – გიმნაზიის პანსიონში ცხოვრობდა.

ზინაიდა ვორობეცს დიდი ღვაწლი მიუძღვის საქართველოში პიანისტური საშემსრულებლო ხელოვნების დანერგვასა და განვითარებაში. საკონცერტო გამოსვლებში ის მეუღლეს საფორტეპიანო თანხლებას უწევდა.

1890-იან წლებში ფილიმონი ხელმძღვანელობდა ქართლ-კახურ გუნდს, შემდეგ დასავლეთ საქართველოს გუნდს. გუნდის წევრებს ასწავლიდა მუსიკის თეორიასა და დამწერლობას. მაქსიმე შარაძის, არისტო ქუთათელაძისა და ექვთიმე თაყაიშვილის ინიციატივით, ფილიმონი საგალობლების ჩასაწერად ოზურგეთში გაემგზავრა. აქ მან 5 532 საგალობელი ჩაიწერა.

1895 წელს გამოსცა მუსიკის სახელმძღვანელო – „სახელმძღვანელო ნოტებისა და მისი კანონების შესწავლისათვის“. ასევე, გამოსცა საგალობლების ექვსი კრებული. დაწერილი აქვს ვოკალური და საფორტეპიანიო ნაწარმოებები.

გარდაიცვალა 1911 წლის 12 ივლისს სოფელ ბახმაროში. დაკრძალეს ოზურგეთის ბაღში, ამჟამად საფლავი დაკარგულია.

საქართველოს ეკლესიის წმიდა სინოდმა, ეკლესიისა და სამშობლოს წინაშე გაწეული ღვაწლისა და თავდადებისათვის, ფილიმონ ქორიძე შერაცხა წმიდანთა დასში, წოდებით – წმიდა ფილიმონ მგალობელი, ერისათვის თავდადებული.

ჟურნალი თბილისელები

მასალის გამოყენების პირობები
მსგავსი პოსტები
ევროპის ულამაზესი “საიდუმლო კუნძული”, სადაც მოხვედრა მხოლოდ ნავითაა შესაძლებელი

ევროპის ულამაზესი “საიდუმლო კუნძული”, სადაც მოხვედრა მხოლოდ ნავითაა შესაძლებელი

7 July, 2024
5 გამორჩეული მაღაზია ნეაპოლში

5 გამორჩეული მაღაზია ნეაპოლში

5 July, 2024
რა უნდა მიირთვათ სლოვაკეთში

რა უნდა მიირთვათ სლოვაკეთში

5 July, 2024
ვარიკოზული დაავადებების მკურნალობის თანამედროვე მეთოდები კლინიკა “კონსილიუმ მედულაში

ვარიკოზული დაავადებების მკურნალობის თანამედროვე მეთოდები კლინიკა “კონსილიუმ მედულაში

ივლისი 6, 2024
რა იწვევს აკნეს გოგონებში და რა – ბიჭებში

რა იწვევს აკნეს გოგონებში და რა – ბიჭებში

ივლისი 6, 2024
ფიზიკური აქტივობის დროს სითხის მიღება ხელს უწყობს შრომისუნარიანობის ამაღლებას

ფიზიკური აქტივობის დროს სითხის მიღება ხელს უწყობს შრომისუნარიანობის ამაღლებას

ივლისი 6, 2024
„განცხადებების მიუხედავად, ფედერაციამ ყველა გამოიძახა, ყველა…  და ეს იყო განაცხადი ანუ, მარტო ფულით არ გვჯობიან. ჩვენ კიდევ ტოქსიკური შეყვარებულები ვართ და ტოქსიკური სიყვარულისგან, ბოლოს მაინც ყველა გარბის“  ნანუკა ჟორჟოლიანი

„განცხადებების მიუხედავად, ფედერაციამ ყველა გამოიძახა, ყველა…  და ეს იყო განაცხადი ანუ, მარტო ფულით არ გვჯობიან. ჩვენ კიდევ ტოქსიკური შეყვარებულები ვართ და ტოქსიკური სიყვარულისგან, ბოლოს მაინც ყველა გარბის“  ნანუკა ჟორჟოლიანი

5 ივლისი 2024
სექსუალური ძალადობის გამო, ლიეტუვაში ფსიქოლოგს თავისუფლების აღკვეთა მიესაჯა – საქმე მიგრანტების მიმართ ჩადენილ დანაშაულს ეხება

სექსუალური ძალადობის გამო, ლიეტუვაში ფსიქოლოგს თავისუფლების აღკვეთა მიესაჯა – საქმე მიგრანტების მიმართ ჩადენილ დანაშაულს ეხება

5 ივლისი 2024
გერმანიაში ქურდობის ბრალდებით საქართველოს მოქალაქე დააკავეს

გერმანიაში ქურდობის ბრალდებით საქართველოს მოქალაქე დააკავეს

5 ივლისი 2024
მსოფლიოს უცნაური სახლები-რომელ მათგანში იცხოვრებდით

მსოფლიოს უცნაური სახლები-რომელ მათგანში იცხოვრებდით

ივლისი 7, 2024
როგორ გამოიყურება თბილისური ეზოების ულამაზესი კიბეები

როგორ გამოიყურება თბილისური ეზოების ულამაზესი კიბეები

ივლისი 6, 2024
თანამედროვე სტილი-მოხატული კედლები სახლში

თანამედროვე სტილი-მოხატული კედლები სახლში

ივლისი 6, 2024
საბავშვო ბაგა-ბაღებში რეგისტრაცია იწყება – რა უნდა გაითვალისწინონ მშობლებმა

საბავშვო ბაგა-ბაღებში რეგისტრაცია იწყება – რა უნდა გაითვალისწინონ მშობლებმა

ივლისი 6, 2024
ერთიანი ეროვნული გამოცდები იწყება

ერთიანი ეროვნული გამოცდები იწყება

ივლისი 3, 2024
რამდენად კალორიულია ჩირი და ვინ უნდა შეიკავოს თავი გამომშრალი ხილის მიღებისგან?

რამდენად კალორიულია ჩირი და ვინ უნდა შეიკავოს თავი გამომშრალი ხილის მიღებისგან?

ივნისი 27, 2024
საბავშვო ბაგა-ბაღებში რეგისტრაცია იწყება – რა უნდა გაითვალისწინონ მშობლებმა

საბავშვო ბაგა-ბაღებში რეგისტრაცია იწყება – რა უნდა გაითვალისწინონ მშობლებმა

ივლისი 6, 2024
21 მარტის ასტროლოგიური პროგნოზი

21 მარტის ასტროლოგიური პროგნოზი

მარტი 21, 2024
როგორ ვკვებოთ ბავშვები ზაფხულში

როგორ ვკვებოთ ბავშვები ზაფხულში

ივლისი 7, 2024
რძე და რძის პროდუქტები – რა დოზით ჩავრთოთ კვების რაციონში

რძე და რძის პროდუქტები – რა დოზით ჩავრთოთ კვების რაციონში

ივლისი 6, 2024
როგორ მოვიქცეთ – მავნებლებმა ვაზი რომ არ გააფუჭოს

როგორ მოვიქცეთ – მავნებლებმა ვაზი რომ არ გააფუჭოს

ივლისი 6, 2024
ყველაზე გავრცელებული კანის პრობლემები ზაფხულში

ყველაზე გავრცელებული კანის პრობლემები ზაფხულში

ივლისი 7, 2024
ვარდის წყალი – სილამაზის საიდუმლო

ვარდის წყალი – სილამაზის საიდუმლო

ივლისი 7, 2024
როგორი წარბის ფორმა შევარჩიოთ- თანამედროვე ტენდენციებისა და სახის ოვალის გათვალისწინებით

როგორი წარბის ფორმა შევარჩიოთ- თანამედროვე ტენდენციებისა და სახის ოვალის გათვალისწინებით

ივლისი 6, 2024
მსოფლიოს უცნაური სახლები

მსოფლიოს უცნაური სახლები

7 ივლისი 2024
მოგზაურობა პარიზში-10 უალამაზესი ადგილი, რომელიც უნდა ნახოთ

მოგზაურობა პარიზში-10 უალამაზესი ადგილი, რომელიც უნდა ნახოთ

6 ივლისი 2024
რჩევები, რომლებიც საზღვარგარეთ სწავლის დაწყებამდე გამოგადგებათ

რჩევები, რომლებიც საზღვარგარეთ სწავლის დაწყებამდე გამოგადგებათ

6 ივლისი 2024
გვიან ღამით თბილისში მოსულმა უხვმა ნალექმა, რასაც თან ერთვოდა ძლიერი ქარი, პრობლემები შეუქმნა დედაქალაქს

გვიან ღამით თბილისში მოსულმა უხვმა ნალექმა, რასაც თან ერთვოდა ძლიერი ქარი, პრობლემები შეუქმნა დედაქალაქს

ივლისი 7, 2024
თბილისი ზღვის მიმდებარე ტერიტორია დასუფთავდა

თბილისი ზღვის მიმდებარე ტერიტორია დასუფთავდა

ივლისი 6, 2024
თბილისში 34 ბინა ექსპლუატაციაში არ მიიღეს

თბილისში 34 ბინა ექსპლუატაციაში არ მიიღეს

ივლისი 5, 2024

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

spot_img

ხშირად ნახვადი