პარასკევი, ივლისი 5, 2024
spot_img
მთავარიგანათლებაროგორ დაუდო საფუძველი წმიდა ფილიმონ ქორიძემ ქართულ საოპერო ხელოვნებას და როდის აღიარეს...

როგორ დაუდო საფუძველი წმიდა ფილიმონ ქორიძემ ქართულ საოპერო ხელოვნებას და როდის აღიარეს ის იტალიაში საუკეთესო ბანად

ქართული საოპერო ხელოვნების ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მომღერალი ფილიმონ ქორიძე იყო პირველი ქართველი მუსიკოსი, ვინც ქართული მრავალხმიანობა ნოტებზე გადაიტანა.

დაიბადა 1835 წელს სოფელ გამოჩინებულში (ახლანდელი ზემო აბაშა), მღვდელ იესე გიორგის ძე ქორიძის ოჯახში. ჰყავდა სამი ძმა, რომელთაგან ერთი, ზოსიმე, მცირეწლოვანი გარდაიცვალა, ხოლო ლაზარე და იოსები მღვდელმსახურებას ეწეოდნენ გამოჩინებულისა და ნოღის წმიდა გიორგის ტაძრებში.

დაწყებითი განათლება ფილიმონმა მამის მეგობრისგან, მღვდელ იაკინთესგან მიიღო, ვისგანაც ისწავლა წერა, წმიდა წერილი, დავითნი, სამოციქულო, ჟამნი, სახარება, არითმეტიკა. შემდეგ ჩაირიცხა ქუთაისის სასულიერო სასწავლებელში. სასწავლებელში სწავლისას მას ყველაზე მეტად საეკლესიო გუნდში გალობა იზიდავდა. სწავლა განაგრძო თბილისის სასულიერო სემინარიაში. დაინიშნა საეგზარქოსოში საქმეთა მწარმოებლად და სიონის საკათედრო ტაძარში – მგალობლად.

ფილიმონ ქორიძის ცხოვრების გეზი მოულოდნელმა შეხვედრამ შეცვალა – მან თბილისში სტუმრად მყოფი იტალიელი დირიჟორი გაიცნო, რომელიც ისე მოიხიბლა მისი შესანიშნავი ბანით, რომ საოპერო სიმღერის შესასწავლად იტალიაში წასვლა ურჩია. რაშიც მგალობელს ახალშერთული მეუღლის ფინანსურად შეძლებული ოჯახი დაეხმარა.

ფილიმონი იტალიაში 1863 წელს გაემგზავრა. ვოკალურ ხელოვნებას მილანში დაეუფლა, რონკონის ხელმძღვანელობით. კონცერტებს მართავდა იტალიის ქალაქებში, თუმცა რამდენიმე წელიწადში, მოულოდნელად, მეუღლე გარდაეცვალა და დროებით სამშობლოში დაბრუნდა.

1870-1880-იან წლებში მომღერალი გამოდიოდა ამერიკის, იტალიის, რუსეთის საოპერო სცენებზე. 1872 წელს შედგა მისი დებიუტი მილანის „ლა სკალაში“. 1873 წელს კი დებიუტი ჰქონდა პეტერბურგის მარიას საოპერო თეატრში.

პეტერბურგში მოღვაწეობის პერიოდი წარუმატებელი აღმოჩნდა. რუსულმა საზოგადოებამ მას რუსული რეპერტუარის ცოდნა და საშემსრულებლო ნიჭი დაუწუნა. სამაგიეროდ, გაუმართლა პირად ცხოვრებაში. ამ ქალაქში დაუახლოვდა თავის მომავალ მეუღლეს, უკრაინელი სენატორის ქალიშვილს, პიანისტ ზინაიდა ვორობეცს. ახალგაზრდებმა იქორწინეს და იტალიაში გაემგზავრნენ. შეეძინათ ვაჟი, მიხეილი.

1873-1874 წლებში ფილიმონ ქორიძემ გასტროლებით შემოიარა ევროპისა და სამხრეთ ამერიკის მრავალი საოპერო სცენა. კონცერტებს მართავდა იტალიის ქალაქებში კორიჯიოს (ქორიჯი, ქორელი) ფსევდონიმით. იტალიურმა პრესამ მომღერალი იტალიის საუკეთესო ბანად აღიარა. მისი წარმატებების შესახებ იმ პერიოდის ქართული პრესაც წერდა. კონცერტები გამართა თბილისში, ქუთაისსა და ფოთში.

1881-1883 წლებში საგასტროლოდ მოიწვიეს თბილისის ოპერის თეატრში. ამის გამო, ოჯახთან ერთად, საქართველოში დაბრუნდა, თუმცა გეგმავდა, 1883 წლისთვის ევროპაში დაბრუნებულიყო.

საოპერო თეატრში მოღვაწეობასთან ერთად, მუსიკოსი ჩართული იყო ეროვნული საეკლესიო გალობისა და ხალხური სიმღერის დაცვა-აღორძინების საქმეში – აქტიურად მონაწილეობდა „ქართული საეკლესიო გალობის აღმადგინებელი კომიტეტის“ მუშაობაში.

ფილიმონ ქორიძემ უარი თქვა წარმატებულ საოპერო კარიერაზე და მთელი დარჩენილი ცხოვრება ქართული გალობის გადარჩენას შესწირა.

1882 წელს მელქისედეკ ნაკაშიძესა და ნესტორ კონტრიძესთან ერთად დაიწყო ქართული საგალობლების გურული კილოს ნოტებზე გადატანა. აკაკი წერეთლისაგან და მელიტონ ბალანჩივაძისგან კი საგალობლების ზემო იმერულ კილოს იწერდა.

1886 წელს გამოიცა მის მიერ შეკრებილი და ჩაწერილი „იოანე ოქროპირის საგალობლების“ კრებული.

საეკლესიო საგალობლების ჩაწერის გარდა, ფილიმონი ქუთაისში სასულიერო სასწავლებლის გუნდს ხელმძღვანელობდა.

1889 წელს ფილიმონს მეორე მეუღლეც გარდაეცვალა. მცირეწლოვანი ქალიშვილი, ვალენტინა მან კიევში, მეუღლის ოჯახში გაგზავნა, ვაჟი მიხეილი კი – გიმნაზიის პანსიონში ცხოვრობდა.

ზინაიდა ვორობეცს დიდი ღვაწლი მიუძღვის საქართველოში პიანისტური საშემსრულებლო ხელოვნების დანერგვასა და განვითარებაში. საკონცერტო გამოსვლებში ის მეუღლეს საფორტეპიანო თანხლებას უწევდა.

1890-იან წლებში ფილიმონი ხელმძღვანელობდა ქართლ-კახურ გუნდს, შემდეგ დასავლეთ საქართველოს გუნდს. გუნდის წევრებს ასწავლიდა მუსიკის თეორიასა და დამწერლობას. მაქსიმე შარაძის, არისტო ქუთათელაძისა და ექვთიმე თაყაიშვილის ინიციატივით, ფილიმონი საგალობლების ჩასაწერად ოზურგეთში გაემგზავრა. აქ მან 5 532 საგალობელი ჩაიწერა.

1895 წელს გამოსცა მუსიკის სახელმძღვანელო – „სახელმძღვანელო ნოტებისა და მისი კანონების შესწავლისათვის“. ასევე, გამოსცა საგალობლების ექვსი კრებული. დაწერილი აქვს ვოკალური და საფორტეპიანიო ნაწარმოებები.

გარდაიცვალა 1911 წლის 12 ივლისს სოფელ ბახმაროში. დაკრძალეს ოზურგეთის ბაღში, ამჟამად საფლავი დაკარგულია.

საქართველოს ეკლესიის წმიდა სინოდმა, ეკლესიისა და სამშობლოს წინაშე გაწეული ღვაწლისა და თავდადებისათვის, ფილიმონ ქორიძე შერაცხა წმიდანთა დასში, წოდებით – წმიდა ფილიმონ მგალობელი, ერისათვის თავდადებული.

ჟურნალი თბილისელები

მასალის გამოყენების პირობები
მსგავსი პოსტები
რა უნდა მიირთვათ სლოვაკეთში

რა უნდა მიირთვათ სლოვაკეთში

5 July, 2024
სად უნდა წახვიდეთ სლოვაკეთში თქვენი ინტერესების მიხედვით

სად უნდა წახვიდეთ სლოვაკეთში თქვენი ინტერესების მიხედვით

28 June, 2024
10 საუკეთესო სამოგზაურო მიმართულება ჩრდილოეთ მაკედონიაში

10 საუკეთესო სამოგზაურო მიმართულება ჩრდილოეთ მაკედონიაში

27 June, 2024
დამატებით მეთოდიკებს, რომლებსაც იყენებენ კლასიკურ ძალისმიერ ვარჯიშებთან ერთად, ასევე შეუძლია მაქსიმალურად გაზარდოს ძალის მატება

დამატებით მეთოდიკებს, რომლებსაც იყენებენ კლასიკურ ძალისმიერ ვარჯიშებთან ერთად, ასევე შეუძლია მაქსიმალურად გაზარდოს ძალის მატება

ივლისი 4, 2024
ახალ ალგორითმს გულის გაჩერების პროგნოზირება შეუძლია

ახალ ალგორითმს გულის გაჩერების პროგნოზირება შეუძლია

ივლისი 4, 2024
ჰოსპიტალური სერვისების დაფინანსების რეფორმის შედეგების გაანალიზება და და რეფორმის წინაშე მდგარი გამოწვევები

ჰოსპიტალური სერვისების დაფინანსების რეფორმის შედეგების გაანალიზება და და რეფორმის წინაშე მდგარი გამოწვევები

ივლისი 4, 2024
ნაკრების წევრებმა ბიძინა ივანიშვილისა და ფონდ „ქართუსგან”, ჯილდოს სახით, 30 მილიონი ლარი უკვე მიიღეს

ნაკრების წევრებმა ბიძინა ივანიშვილისა და ფონდ „ქართუსგან”, ჯილდოს სახით, 30 მილიონი ლარი უკვე მიიღეს

5 ივლისი 2024
„მე გახლავართ ცოცხალი მაგალითი იმ ადამიანისა, რომელიც მადლიერია ბიძინასი იმისთვის, რაც კარგი გაუკეთებია ბევრისთვის და მათ შორის ჩემთვის…“ – ხუხაშვილი

„მე გახლავართ ცოცხალი მაგალითი იმ ადამიანისა, რომელიც მადლიერია ბიძინასი იმისთვის, რაც კარგი გაუკეთებია ბევრისთვის და მათ შორის ჩემთვის…“ – ხუხაშვილი

5 ივლისი 2024
რადიო „პოზიტივის“ დღის ამბები 4 ივლისს

რადიო „პოზიტივის“ დღის ამბები 4 ივლისს

4 ივლისი 2024
ინტერიერის დიზაინი მათთვის, ვისაც ფეხბურთი ძალიან უყვარს

ინტერიერის დიზაინი მათთვის, ვისაც ფეხბურთი ძალიან უყვარს

ივლისი 4, 2024
რობოტი მტვერსასრუტების გავლენა დასუფთავების ინდუსტრიაზე

რობოტი მტვერსასრუტების გავლენა დასუფთავების ინდუსტრიაზე

ივლისი 4, 2024
როგორ უნდა შეუსაბამოთ სხვადასხვა ტიპის პატერნი ერთმანეთთან

როგორ უნდა შეუსაბამოთ სხვადასხვა ტიპის პატერნი ერთმანეთთან

ივლისი 3, 2024
ერთიანი ეროვნული გამოცდები იწყება

ერთიანი ეროვნული გამოცდები იწყება

ივლისი 3, 2024
რამდენად კალორიულია ჩირი და ვინ უნდა შეიკავოს თავი გამომშრალი ხილის მიღებისგან?

რამდენად კალორიულია ჩირი და ვინ უნდა შეიკავოს თავი გამომშრალი ხილის მიღებისგან?

ივნისი 27, 2024
საქართველოში 552 ათასი დოლარის საზამთრო შემოვიდა

საქართველოში 552 ათასი დოლარის საზამთრო შემოვიდა

ივნისი 27, 2024
რეზო გაბრიაძის დაბადების დღე ქუთაისში აღინიშნება

რეზო გაბრიაძის დაბადების დღე ქუთაისში აღინიშნება

ივნისი 28, 2024
21 მარტის ასტროლოგიური პროგნოზი

21 მარტის ასტროლოგიური პროგნოზი

მარტი 21, 2024
პროდუქტები -რომლებიც გაიაფდა ივნისში

პროდუქტები -რომლებიც გაიაფდა ივნისში

ივლისი 4, 2024
ზაფხულის სეზონზე ხილის შეძენა ფუფუნებაა – ფასები ბაზრიდან

ზაფხულის სეზონზე ხილის შეძენა ფუფუნებაა – ფასები ბაზრიდან

ივლისი 4, 2024
როგორ შევინახოთ ფქვილი,  რომ არ გაფუჭდეს

როგორ შევინახოთ ფქვილი, რომ არ გაფუჭდეს

ივლისი 4, 2024
როგორ მოვამზადოთ სახის ნიღაბი- ხაჭოსგან

როგორ მოვამზადოთ სახის ნიღაბი- ხაჭოსგან

ივლისი 4, 2024
მოდური პედიკური -როგორია 2024 წლის ზაფხულის ტენდენციები

მოდური პედიკური -როგორია 2024 წლის ზაფხულის ტენდენციები

ივლისი 4, 2024
რამ შეიძლება გამოიწვიოს სახეზე გამონაყარი

რამ შეიძლება გამოიწვიოს სახეზე გამონაყარი

ივლისი 4, 2024
რა უნდა გაითვალისწინოთ საფრანგეთში ჩასვლისას

რა უნდა გაითვალისწინოთ საფრანგეთში ჩასვლისას

4 ივლისი 2024
სად მდებარეობს ქართული ტაძრები საფრანგეთში

სად მდებარეობს ქართული ტაძრები საფრანგეთში

4 ივლისი 2024
ყველაფერი, რაც პასპორტზე უნდა იცოდეთ

ყველაფერი, რაც პასპორტზე უნდა იცოდეთ

4 ივლისი 2024
ვაკის რაიონში დასასვენებელი სივრცის რეაბილიტაცია განხორციელდა

ვაკის რაიონში დასასვენებელი სივრცის რეაბილიტაცია განხორციელდა

ივლისი 4, 2024
ძველი და ახალი ბინების ფასი -თბილისში

ძველი და ახალი ბინების ფასი -თბილისში

ივლისი 4, 2024
საქართველოს ეროვნულ ნაკრებს  ღირსების ორდენი გადაეცა

საქართველოს ეროვნულ ნაკრებს ღირსების ორდენი გადაეცა

ივლისი 3, 2024

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

spot_img

ხშირად ნახვადი