„ტრიქინელოზის შემთხვევაც, ბოტულიზმის შემთხვევაც ზუსტად გარევაჭრობის ადგილებიდან მოდიოდა“-გარევაჭრობა და სურსათის უსაფრთხოება საქართველოში: რისკები და რეალური ფაქტები

⚠️ გარევაჭრობა და სურსათის უსაფრთხოება საქართველოში: რისკები და რეალური ფაქტები

ქუჩაში, ბაზარში ან არარეგისტრირებულ ლოკაციებზე საკვების შეძენა — ეს პრაქტიკა საქართველოში ჯერ კიდევ აქტუალურია, თუმცა სურსათის უსაფრთხოების სპეციალისტები განსაკუთრებით გამოყოფენ გარევაჭრობას, როგორც ერთ-ერთ ყველაზე საშიშ წყაროდ კვებითი მოწამვლებისა და ინფექციური დაავადებების გავრცელების მხრივ.

🗣️სურსათის უვნებლობის სფეროში გამოცდილი სპეციალისტი, ირაკლი არაბული აღნიშნავს, რომ ბოლო წლების ყველაზე მძიმე შემთხვევებიც — ტრიქინელოზი, ბოტულიზმი — სწორედ ქუჩის ვაჭრობას უკავშირდება.

📊 ოფიციალური მონაცემები: ვინ არღვევს სურსათის უვნებლობის სტანდარტებს?

2025 წლის პირველი კვარტლის ინსპექტირების შედეგების მიხედვით, სურსათის ეროვნულმა სააგენტომ შეამოწმა დაახლოებით 2,800 ბიზნესოპერატორი მთელი ქვეყნის მასშტაბით. აქედან:

• 111 ობიექტი დაჯარიმდა კრიტიკული დარღვევებისთვის

• კრიტიკული შეუსაბამობა ნიშნავს, რომ პროდუქტი რეალურ საფრთხეს უქმნის მომხმარებლის ჯანმრთელობას

• დარღვევები დაფიქსირდა პრაქტიკულად ყველა ტიპის სურსათის ობიექტში: მაღაზიები, ბაზრები, სწრაფი კვება, რესტორნები და ა.შ.

🥩 ხორცის გაყიდვა — სურსათის უვნებლობის ყველაზე სენსიტიური წერტილი

ინსპექტირების შედეგებით ირკვევა, რომ ყველაზე მეტი დარღვევა უკავშირდება ხორცის რეალიზაციის ობიექტებს, განსაკუთრებით კი იმ შემთხვევებში, როცა:

• ხორცი არ არის ვეტერინარული კონტროლით შემოწმებული

• დაკვლა არ მოხდა ლიცენზირებულ სასაკლაოზე

• არ არსებობს დოკუმენტაცია, რომელიც ადასტურებს ხორცის უვნებლობას

🔴 ასეთი ხორცი წარმოადგენს ჯანმრთელობისთვის პირდაპირ საფრთხეს — როგორც ინფექციური დაავადებების, ისე მძიმე მოწამვლების რისკის თვალსაზრისით.

🚫 ქუჩაში ვაჭრობა — ბოტულიზმისა და ტრიქინელოზის ხშირი წყარო

არაბული ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ ბოტულიზმისა და ტრიქინელოზის შემთხვევები საქართველოში უმეტესწილად უკავშირდება არაოფიციალურ ვაჭრობას — ანუ იმ ადგილებს, სადაც არც ვეტერინარული კონტროლი და არც სანიტარიული რეგულაციები სრულად არ სრულდება.

ქუჩაში შეძენილი საკვების რისკები მოიცავს:

• მოწამვლებს (ბაქტერიული, ქიმიური ან პარაზიტული გზით)

• ინფექციურ დაავადებებს, რომლებიც შესაძლოა სიცოცხლისთვის საშიში იყოს

• საკვების არასწორ შენახვას, რაც ამძიმებს რისკებს

✅ რა უნდა იცოდეს მომხმარებელმა?

სურსათის უვნებლობის სპეციალისტები ურჩევენ მომხმარებლებს, ყურადღება მიაქციონ შემდეგს:

• ყიდვა მოხდეს მხოლოდ ლეგალურად მოქმედი, რეგისტრირებული ობიექტებიდან

• მოითხოვეთ პროდუქტის ვეტერინარული დამადასტურებელი დოკუმენტები, განსაკუთრებით ხორცის ან რძის პროდუქტების შეძენისას

• არ შეიძინოთ უცნობი წარმოშობის კონსერვები, შაშხი ან სხვა არაპასტერიზებული პროდუქტი ქუჩიდან

🛡️ სახელმწიფო კონტროლის როლი

საქართველოში მოქმედი კანონმდებლობა ითვალისწინებს სურსათის კონტროლის სისტემას, რომელიც აქტიურად ამოწმებს ბიზნესოპერატორებს და ამავდროულად:

• ზღუდავს არალეგალურ ვაჭრობას

• ამყარებს სანიტარიულ ნორმებს

• უზრუნველყოფს მოსახლეობის ინფორმირებას

თუმცა, სპეციალისტების თქმით, ყველაზე მნიშვნელოვანი რგოლი მაინც მომხმარებელია, რომელსაც სწორი არჩევანის გაკეთება შეუძლია — საკუთარი ჯანმრთელობის დაცვის მიზნით.