გონებრივი პროცესების თვალსაზრისით, დაბერების პროცესის დასაწყისი აღინიშნება 25-დან 35 წლამდე ასაკში.
ასაკთან ერთად ტვინის მოცულობა თანდათან მცირდება, განსაკუთრებით შუბლისა და საფეთქლის წილებში, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან მაღალ ფსიქიკურ ფუნქციებზე, როგორიცაა დაგეგმვა, გადაწყვეტილების მიღება და მეხსიერება. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანში ნეირონების რაოდენობა გარკვეულ ასაკამდე შედარებით სტაბილური რჩება, ტვინი დაბერებისას თანდათან კარგავს მათ.
ეს გამოწვეულია დაბერების ბუნებრივი პროცესებით და შეიძლება გამწვავდეს ისეთი ფაქტორებით, როგორიცაა სტრესი, ფიზიკური აქტივობის ნაკლებობა და ავადმყოფობა.
თეთრი ნივთიერება, რომელიც შედგება მიელინირებული აქსონებისაგან, რომლებიც აკავშირებენ ნერვულ უჯრედებს და უზრუნველყოფენ მათ შორის სიგნალის გადაცემას, ასევე განიცდის ცვლილებებს. ასაკთან ერთად მიელინი მცირდება და სინაფსური კავშირების რაოდენობა (აქსონების შეხების წერტილები სხვა ნეირონებთან) მცირდება, რაც ამცირებს ნეირონებს შორის სიგნალის გადაცემის სიჩქარეს და სიზუსტეს.
ტვინის ვარჯიშის მრავალი მეთოდი არსებობს, მათ შორის წიგნების კითხვა, თავსატეხების ამოხსნა და კომპიუტერული აპლიკაციების გამოყენება, რომლებიც უზრუნველყოფენ ინტერაქტიულ გამოწვევებს მეხსიერების, ყურადღების და ანალიტიკური უნარების განვითარებაში. ყველა ეს მეთოდი ხელს შეუწყობს ტვინის დაბერების შენელებას.
11 პროდუქტი, რომლის მიღებაც შეაფერხებს დემენციის პროცესების განვითარებას:
- მსხალი,
- ზეითუნის ზეთი,
- ღვინო (მხოლოდ მცირე რაოდენობით და წითელი),
- პომიდვრის საწებელი,
- სალათის ფურცლები,
- პარკოსნები,
- ჩაი,
- ისპანახი,
- ბროკოლი,
- ფორთოხალი,
- პომიდორი.ტვინის დაბერება არის სიბერით განპირობებული ტვინში თანდათანობითი ცვლილებების პროცესი. ეს ცვლილებები არის ცვლილებები, რომლებიც ხდება ყველა ადამიანში ასაკის მატებასთან ერთად და ცვლილებები, რომლებიც განვითარებულია სპეციფიკური დაავადებების (მათ შორის, არაღიარებული) გამო.
ტვინის დაბერება არის ძირითადი რისკ-ფაქტორი ნეიროდეგენერაციული დაავადებების უმეტესობისთვის, მათ შორის მსუბუქი კოგნიტური დაქვეითება და დემენციასთან დაკავშირებული დაავადებები (როგორიცაა ალცჰაიმერის დაავადება, ცერებროვასკულური დაავადება, პარკინსონის დაავადება, ამიოტროფიული გვერდითი სკლეროზი).
დაბერება დაკავშირებულია ბევრ ფიზიკურ, ბიოლოგიურ, ქიმიურ და ფსიქოლოგიურ ცვლილებასთან, რომელიც ხდება თავის ტვინში.
მეცნიერები ცდილობენ ამომწურავად აღწერონ ეს ცვლილებები კონცეპტუალური მოდელების გამოყენებით. ამის მაგალითია 2009 წელს შექმნილი “Scaffolding Theory of Aging and Cognition” (STAC). STAC მოდელი დაფუძნებულია ისეთ ფაქტორებზე, როგორიცაა ნეირონული ცვლილებები თეთრ ნივთიერებაში, დოფამინის დაქვეითება და დიდი ნახევარსფეროების ქერქის განლევა. CT სკანირებამ დაადგინა, რომ ასაკთან ერთად, ტვინის პარკუჭები ფართოვდება. მოგვიანებით მაგნიტურ-რეზონანსულმა ტომოგრაფიამ აჩვენა ტვინის მოცულობის ასაკთან დაკავშირებული რეგიონალური შემცირება.
მოცულობის ეს შემცირება არ არის ერთგვაროვანი: ტვინის ზოგიერთი უბანი მცირდება წელიწადში 1%-მდე, ხოლო სხვა უბნები შედარებით სტაბილური რჩება სიცოცხლის ბოლომდე. ტვინი ძალიან რთულია და შედგება სხვადასხვა უბნისა და ქსოვილის ტიპებისგან. თავის ტვინის სხვადასხვა ქსოვილის სხვადასხვა ფუნქცია სხვადასხვა ხარისხით განიცდის ასაკთან დაკავშირებულ ცვლილებებს.