როდესაც საქართველოს ტოვებენ, გულით ერთი რამ ყველა ქართველს თან მიაქვს — სამშობლოს სიყვარული. წლები გადის, ქვეყანა იცვლება, მაგრამ გული ისევ საქართველოს ეკუთვნის. ამის დასტურია ენთონი ქარანაძე — ემიგრანტის შვილი, რომელიც ამერიკის შეერთებულ შტატებში დაიბადა და გაიზარდა, თუმცა არასოდეს დაუვიწყებია, რომ ქართველი გახლავთ.
ენთონი ქარანაძემ, რომელიც University at Buffalo-ში ლინგვისტიკას სწავლობს, მოამზადა სასწავლო პრეზენტაცია ქართული ენის, კულტურისა და ტრადიციების შესახებ. ეს არამხოლოდ აკადემიური სამუშაოა, არამედ პატრიოტული ჟესტიც — საქართველოს პოპულარიზაცია ამერიკულ საუნივერსიტეტო სივრცეში.
ქართველობის დაცვა – თაობიდან თაობამდე
ენის თაობაზე საუბრისას ენთონი ამბობს:
„ქართული ენა მსოფლიოში უნიკალურია — მისი ისტორია, ფონეტიკა და გრამატიკა იმდენად განსხვავებულია, რომ სხვა ენებთან შედარება რთულია. ქართული ენა ჩვენი იდენტობის სიმბოლოა.“
მისი პრეზენტაციის ერთ-ერთი ნაწილი ეძღვნებოდა ქართველურ ენებს, ქართულ ანბანს, ქართული ლიტერატურის უმნიშვნელოვანეს ძეგლს — “ვეფხისტყაოსანს”, ქართულ ცეკვებს, ტრადიციულ საკვებსა და პურის კულტს. ეს ყველაფერი იმდენად სიღრმისეულად იყო შესწავლილი, რომ ნათლად ჩანს — ეს არ არის უბრალო დავალება, ეს გულით გაკეთებული სამშობლოსადმი მიძღვნილი საქმეა.
ქართული პური და სტუმრის სიწმინდე
ქართულ ტრადიციებში პურს ღრმა სიმბოლური დატვირთვა აქვს. ენთონის სიტყვებით:
„პური მხოლოდ საკვები არ არის — ეს არის რწმენის, სიწმინდისა და სტუმართმოყვარეობის სიმბოლო. საქართველოში მას არასოდეს გადაყრიან, ყოველთვის ცდილობენ მის შენახვასა და პატივისცემას.“
ფოლკლორი და ცეკვა — ქართული სიამაყე
ენთონის პრეზენტაციაში ცალკე ადგილი დაეთმო ქართულ ტრადიციულ ცეკვებსა და მუსიკას. განსაკუთრებით ხაზი გაესვა იმ ფაქტს, რომ NASA-მ ქართველი ხალხის მრავალხმიანი სიმღერა “ჩაკრულო” აირჩია და „Voyager“-ის ოქროს დისკზე მოათავსა, როგორც კაცობრიობის კულტურის წარმომადგენელი ხმა.
“ვეფხისტყაოსანი” — ერის სული
შოთა რუსთაველის შედევრი ენთონის შეფასებით არის:
„რელიგიის გარეშე “ბიბლია” — წიგნი, რომელიც ერის ევოლუციისა და სულიერი სიძლიერის მუდმივი თანამდევია.“
მისი შეფასებით, წიგნის გადარჩენა და თაობიდან თაობაზე გადაცემა ქართული ენისა და კულტურის უკვდავების ერთ-ერთი მტკიცებულებაა.
გიორგი ფხაკაძის კომენტარი:
„ენთონი ქარანაძე მაგალითია იმისა, რომ ქართველობა გეოგრაფიაზე არ არის დამოკიდებული. ემიგრაციაში დაბადებულმა ახალგაზრდამ შეძლო საქართველოს პოპულარიზაცია ამერიკის უნივერსიტეტში. ასეთი ისტორიები უნდა გავავრცელოთ, რადგან ეს გვაამაყებს და გვახსენებს, რომ საქართველო ყველგან არის, სადაც ქართველის გული ფეთქავს.“
– პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე.
„შენი ემიგრანტი“ წარმოგიდგენთ ადამიანებს, რომლებიც მართალია, შორს დაიბადნენ, მაგრამ საქართველო არასდროს დაუვიწყებიათ. ენთონი ქარანაძე ამის ნათელი მაგალითია — როგორ შეიძლება ემიგრაციაში დაბადებულმა, მაგრამ ქართული ფესვებით აღზრდილმა ახალგაზრდამ, თავისი ქვეყანა უცხოეთში პოპულარიზაციის ღირსეულ გზაზე დააყენოს.
📌 წყაროები:
– Anthony Karanadze, The Georgian Language: Differentiation and Distribution, University at Buffalo
– https://georgia.to/georgian-bread/
– https://mygeotrip.com/georgian-national-dances
– https://goldenrecord.org/#universum
– https://www.bbc.com/news/world-europe-17301647
➡️ გაიგეთ მეტი:
🔹 შენი ემიგრანტი – ემიგრანტების ცხოვრება და გამოცდილება: www.sheniemigranti.ge
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე,
საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი; WHO-ს ექსპერტი; Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი და გაეროს გენერალური მდივნის ყოფილი მრჩეველი. მას აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება ჯანდაცვის სექტორში, როგორც საქართველოში, ასევე – საერთაშორისო დონეზე.
