„შაქრის გარეშე“ ნიშნავს ჯანსაღს? – მწარე სიმართლე დიეტურ პროდუქტებზე!
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე
საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე
შაქრის შემცვლელები, რომლებიც გავრცელებულია „დაიეტურ კეტჩუპებში“, გაზიან სასმელებში და ულუფა-იოგურტებში, შესაძლოა გაიძულებთ მეტი ჭამა და მოიმატოთ წონა.
ახალი კვლევა აჩვენებს:
ორგანიზმს შაქრის გემო აქვს – მაგრამ როცა კალორია არ მოყვება, ტვინი იბნევა და უფრო მეტ საკვებს ითხოვს.
კვლევის დეტალები:
კვლევა ჩატარდა სამხრეთ კალიფორნიის უნივერსიტეტში, 75 ადამიანის მონაწილეობით (ჯანმრთელები, ჭარბწონიანები და მსუქნები).
შედარებული იყო 3 ტიპის სასმელი:
1. უბრალო წყალი
2. სუკრალოზით ტკბილი სასმელი (0 კალორია)
3. ნამდვილი შაქრით ტკბილი სასმელი
MRI სკანმა აჩვენა:
სუკრალოზი ააქტიურებს ტვინის იმ ზონებს, რომლებიც შიმშილს აკონტროლებს (ჰიპოთალამუსი).
განსაკუთრებით ძლიერი რეაქცია აღენიშნათ ჭარბწონიან მონაწილეებს და ქალებს.
რა მოხდება, როცა ტვინი ელოდება კალორიას და არ იღებს?
ტვინი ირთვება „გადატვირთვის რეჟიმში“:
– ვერ ხვდება რა მოხდა
– იწყება მექანიზმი: „მეტი მჭირდება“
სისხლის ანალიზებმა აჩვენა:
- შაქარი ასტიმულირებს მადის დამთრგუნველ ჰორმონებს
- სუკრალოზი კი ვერ ახდენს მსგავს ეფექტს!
შედეგად – თავს ისევ მშივრად გრძნობთ, ჭამთ მეტს და წონას იმატებთ!
რატომ არის ეს სერიოზული?
დღეს საქართველოში სულ უფრო მეტი ადამიანი მიმართავს ე.წ. “დაიეტურ” პროდუქტებს – გაზიანი სასმელები „შაქრის გარეშე“, ფიტნეს-დესერტები, 0-კალორიული სიროფები…
მაგრამ რეალურად, ხშირ შემთხვევაში:
– ისინი არ აქრობენ შიმშილს
– ხელს უწყობენ ჭარბად ჭამას
– და საბოლოოდ მოიტანს იმ შედეგს, რის თავიდან აცილებასაც ცდილობთ – ჭარბწონას და მეტაბოლურ დარღვევებს
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე ამბობს:
- „შაქრის შემცვლელი არ ნიშნავს ჯანსაღს!
- ტვინი ვერ იტყუება – თუ მის მოლოდინს არ ემთხვევა მიღებული კალორია, ის კომპენსაციას მოითხოვს.
- შედეგად, ჩვენ ვსვამთ 0 კალორიას – მაგრამ ვჭამთ 300-500 კალორით მეტს დღის განმავლობაში!“
რას გირჩევთ პროფესორი?
- არ მოტყუვდეთ „შაქრის გარეშე“ ეტიკეტებით
- აირჩიეთ ბუნებრივი ტკბილი საკვები (ხილი, თესლი, სავსე მარცვლეული)
- უმჯობესია მცირე დოზით ნამდვილი შაქარი, ვიდრე ქიმიურად მართული “0 კალორიული” შეცვლილი ტკბილეულობა
- ყურადღებით იყავით ბავშვების და მოზარდების რაციონშიც – ტვინის განვითარებაზე ეს ზეგავლენა განსაკუთრებით საგრძნობია
კვლევის წყარო:
Page KA, et al. “Artificial sweeteners trigger hunger signals in the brain.”
Published in Nature Metabolism, March 2025
(ბმული სრული გამოქვეყნებისთანავე დაემატება)
sheniekimi.ge – შენი ექიმი
shenimedicina.ge – შენი მედიცინა
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე
დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH), მედიცინის დოქტორი (PhD); WHO-ს ექსპერტი | Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი | გაეროს გენერალური მდივნის ყოფილი მრჩეველი | საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე
#გიორგიფხაკაძე #drpkhakadze #შაქრისშემცვლელები #სუქნაბა #შიმშილი #დაიეტურიპროდუქტი #შენიექიმი #აქხარისხია @highlight Giorgi Pkhakadze @[61552603185704:2048:SheniEkimi.ge • http://xn--podalbard8ewa.ge/]
