2025 წელს პაპილომავირუსის 9-კომპონენტიანი ვაქცინა უკვე ხელმისაწვდომია სახელმწიფო პროგრამით!
რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი?
ადამიანის პაპილომავირუსი (HPV) ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ინფექციაა, რომელიც სქესობრივი გზით გადადის. მისი ზოგიერთი შტამი იწვევს საშვილოსნოს ყელის კიბოს, პენისის კიბოს და გენიტალურ მეჭეჭებს (კონდილომებს). მსოფლიოში ყოველწლიურად 600,000-ზე მეტი ადამიანი ავადდება HPV-თან დაკავშირებული ონკოლოგიური დაავადებებით (1). ამიტომ პაპილომავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია არა მხოლოდ ინდივიდუალური ჯანმრთელობისთვის, არამედ საზოგადოებრივი ჯანმრთელობისთვისაც გადამწყვეტი მნიშვნელობისაა.
რა არის ახალი 2025 წელს?
2025 წელს საქართველოში სახელმწიფო პროგრამის ფარგლებში პირველად იქნება ხელმისაწვდომი HPV-ის 9-კომპონენტიანი ვაქცინა, რომელიც იცავს პაპილომავირუსის ცხრა შტამისგან: 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 და 58. აქამდე პროგრამით გამოყენებული იყო მხოლოდ 4-კომპონენტიანი ვაქცინა.
ვისთვის არის ვაქცინაცია ხელმისაწვდომი?
- ქალებისთვის – 45 წლის ჩათვლით
- კაცებისთვის – 26 წლის ჩათვლით
რატომ უნდა გავიკეთოთ ვაქცინა?
HPV-ის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია საუკეთესო პრევენციული ზომაა. ის ხელს უწყობს საშვილოსნოს ყელის კიბოს, პენისის კიბოს, ანალური კიბოს და სხვა დაავადებების რისკის მკვეთრ შემცირებას (2).
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე აღნიშნავს:
“ჩვენ დღეს გვაქვს უნიკალური შესაძლებლობა, რომ საქართველოში სრულად ავირიდოთ HPV-თან დაკავშირებული ონკოლოგიური დაავადებები. თითოეული ვაქცინირებული ადამიანი არამარტო თავის თავს, არამედ საზოგადოებასაც იცავს. ეს არის ინვესტიცია ჩვენს მომავალში.”
როგორ ჩავიტაროთ ვაქცინაცია?
ვაქცინაცია ტარდება იმუნიზაციის კაბინეტებში, რომლებიც მდებარეობს სხვადასხვა ამბულატორიაში. პროცესის გასამარტივებლად დაგჭირდებათ პირადობის მოწმობა და სახელმწიფოს დაფინანსებით მომსახურება უფასოა.
გლობალური პერსპექტივა და საქართველოს გამოცდილება
HPV-ის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია წარმატებით ხორციელდება 100-ზე მეტ ქვეყანაში, მათ შორის ევროპასა და ამერიკაში. მაგალითად, ავსტრალიაში ვაქცინაციის პროგრამის დაწყებიდან მხოლოდ ათ წელიწადში, საშვილოსნოს ყელის კიბოს შემთხვევები 50%-ით შემცირდა (3). საქართველოში ვაქცინაციის პროგრამა 2019 წელს დაიწყო და ათასობით გოგონა და ახალგაზრდა ქალი უკვე დაცულია.
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე ხაზგასმით ამბობს:
“ყველა ოჯახმა უნდა იცოდეს, რომ HPV-ის ვაქცინა უსაფრთხოა და ეფექტიანი. ვაქცინაცია არის მარტივი ნაბიჯი, რომელიც შეგვიძლია გადავდგათ ჩვენი შვილებისა და ჩვენი მომავლის დასაცავად.”
გამოწვევა და შესაძლებლობა
სამწუხაროდ, საქართველოში საზოგადოების ნაწილი ჯერ კიდევ სკეპტიკურად უყურებს ვაქცინაციას. ამის მთავარი მიზეზი ინფორმაციის ნაკლებობაა. ამიტომ მნიშვნელოვანია საზოგადოების განათლება და ვაქცინაციის პროგრამების აქტიური მხარდაჭერა.
მთავარი შეტყობინება
HPV-ის 9-კომპონენტიანი ვაქცინა ახალი შანსია საქართველოსთვის, რომ შევამციროთ კიბოს შემთხვევები და გავაუმჯობესოთ მოსახლეობის ჯანმრთელობა. თითოეულმა ჩვენგანმა უნდა გააკეთოს არჩევანი უკეთესი მომავლისთვის.
მიმართეთ ახლავე იმუნიზაციის კაბინეტს და დაიცავით საკუთარი თავი და ოჯახი!
მონაცემები და წყაროები:
1. World Health Organization. Human papillomavirus (HPV) and cervical cancer. https://www.who.int/…/human-papillomavirus-(hpv)-and…. Published July 27, 2022. Accessed: January 19, 2025.
2. Centers for Disease Control and Prevention. HPV Vaccine Effectiveness. https://www.cdc.gov/hpv/hcp/vaccine-effectiveness.html. Published December 15, 2022. Accessed: January 19, 2025.
3. Cancer Council Australia. Cervical cancer elimination in Australia. https://www.cancer.org.au/cervical-cancer-elimination. Published August 2023. Accessed: January 19, 2025.
4. Ministry of Health of Georgia. HPV vaccination program. https://www.moh.gov.ge. Published January 2025. Accessed: January 19, 2025.
5. Global HPV Vaccine Coverage. https://www.unicef.org/immunization/hpv. Published 2024. Accessed: January 19, 2025.
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე
საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი. ის არის ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) ექსპერტი, Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი და გაეროს გენერალური მდივნის დამოუკიდებელი ანგარიშვალდებულების პანელის ყოფილი წევრი. მას აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება როგორც საქართველოში, ისე საერთაშორისო დონეზე, ჯანდაცვის სფეროში, მათ შორის საავადმყოფოების მართვის, ხარისხის გაუმჯობესების, კომპეტენციის სტანდარტებისა და საერთაშორისო ჯანდაცვის პროექტების განხორციელებაში.