გაეროს მოხსენება: დედამიწის ოზონის შრის აღდგენის გეგმა წარმატებით მუშაობს

დედამიწის ოზონის შრის აღდგენას 4 ათწლეული დასჭირდება – გაეროს ექსპერტების ანგარიშის შედეგები

გაეროს ექსპერტთა ჯგუფის ბოლო ანგარიშით, დედამიწის ოზონის შრის სრულ აღდგენას 4 ათწლეული დასჭირდება. BBC-ის მიერ გამოქვეყნებული ანგარიშის მიხედვით, თითქმის 99%-ით შემცირებული ოზონის შრის დამაზიანებელი ქიმიკატებისგან გამომდინარე, შრე თანდათანობით აღდგება, რაც ადამიანის ჯანმრთელობისთვის მომგებიანი ცვლილებების საფუძველს აწყობს.

ოზონის შრის აღდგენის პროგნოზი

სამომავლო ვადები:

• ანტარქტიკა: ოზონის შრე 1980 წლის დონეზე 2066 წლისთვის დაბრუნდება.
• არქტიკა: 2045 წლისთვის.
• მსოფლიოს დანარჩენი რეგიონები: 2040 წლამდე.

გაეროს გარემოს პროგრამის აღმასრულებელი მდივანი, მეგ სეკი, აღნიშნავს: „ოზონის შრის აღდგენა ნამდვილად ფანტასტიური მიღწევაა და მთელ პლანეტაზე პოზიტიური გავლენა აქვს.“

ოზონის შრის მნიშვნელობა

• ბუნებრივი ეკრანი: ოზონის შრე ატმოსფეროს ნაწილია, რომელიც მზის ულტრაიისფერი გამოსხივების მავნე ზემოქმედებისაგან იცავს პლანეტას და მთელ ბიოსფეროს.

მეცნიერების აღმოჩენა:

• პირველი ხვრელი: 1985 წელს აღმოჩენილი შრეში ხვრელი, რომლის დიამეტრი 1000 კილომეტრს აღემატებოდა, იყო მავნე ქიმიკატების გამოყენების შედეგი.

„მონრეალის პროტოკოლის“ გავლენა

ბრძოლა ქიმიკატების წინააღმდეგ:

• პროტოკოლი: 1987 წელს 46 სახელმწიფომ „მონრეალის პროტოკოლს“ მოაწერა ხელი, რომელიც მიზნად ისახავდა ფრეონის შემცველი ნივთიერებების გამოყენების შემცირებას.

შედეგები:

• შეცვლილი პოლიტიკა: მავნე ქიმიკატების ეტაპობრივი გაყვანა შესაძლებელი გახდა, რაც ეხმარება ოზონის შრის შენარჩუნებას და მზის ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედების შემცირებას.

გაეროს გარემოს პროგრამის მიერ გამოქვეყნებული ახალი ანგარიში აჩვენებს, რომ დედამიწის ოზონის შრის აღდგენის გეგმა წარმატებით მუშაობს. აქ არის დეტალური განმარტება:

რა არის ოზონის შრე?

ფუნქცია:

• ოზონის შრე არის დედამიწის ატმოსფეროს ნაწილი, რომელიც ბუნებრივად აქრობს მზის ულტრაიისფერი (UV) გამოსხივების უმეტესი ნაწილი, რომელიც მავნეა სიცოცხლისთვის.

გეგმის მიზნები და წარმატებები

მონრეალის პროტოკოლი:

• 1987 წელს მიღებული „მონრეალის პროტოკოლი“ არის საერთაშორისო შეთანხმება, რომელიც მიზნად ისახავდა ოზონის შრის დამაზიანებელი ქიმიკატების, როგორიცაა ფრეონები, გამოყენების შეზღუდვას.

გეგმის წარმატება:

• მავნე ქიმიკატების შემცირება: ანგარიში აჩვენებს, რომ თითქმის 99%-ით შემცირებულია ოზონის შრის დამაზიანებელი ქიმიკატების გამოყოფა, რაც საშუალებას აძლევს ოზონის შრეს აღდგეს.
• მცირე UV გამოსხივება: ოზონის შრის მდგომარეობის გაუმჯობესება მნიშვნელოვნად ამცირებს ადამიანებზე მავნე ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედებას.

გეგმის შედეგები და პროგნოზი

• ანტარქტიკა: ოზონის შრე 1980 წლის დონეზე 2066 წლისთვის დაბრუნდება.
• არქტიკა: 2045 წლამდე.
• მსოფლიოს დანარჩენი ნაწილები: 2040 წლამდე.

პოზიტიური შედეგები:

• ჯანმრთელობის გაუმჯობესება: შემცირებული UV გამოსხივება დადებით გავლენას მოახდენს მოსახლეობის ჯანმრთელობაზე, შემცირდება კანის კიბოსა და თვალების დაავადებების რისკი.
• ეკოსისტემის დაცვა: ოზონის შრის აღდგენა ხელს უწყობს ეკოსისტემების დაცვის გაწვდვას და ბუნებრივი ბალანსის შენარჩუნებას.

რა გავლენა აქვს

გლობალური თანამშრომლობა:

• გეგმა აჩვენებს, რომ საერთაშორისო თანამშრომლობა და ეფექტური პოლიტიკა შეუძლია გარემოს დაცვის წარმატებული მოდელის შექმნა.

უწყვეტი მონიტორინგი:

• მონიტორინგი და უახლესი მონაცემების გამოყენება საშუალებას იძლევა, რომ პროექტი წარმატებით განხორციელდეს და დროული ინფორმაციები მიაწოდოს.