საშინელი კადრები სამედიცინო მარაგების საწყობიდან — მტვერი, სიბინძურე და სრული უპასუხისმგებლობა!
ავტორი: პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, მედიცინის დოქტორი (PhD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH)
საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე | sheniekimi.ge
რა ვიხილეთ ბოლო დღეებში?
ბოლო დღეებში სოციალურ ქსელებში გავრცელდა ვიდეოები და ფოტოები, რომლებიც ცალსახად აჩვენებს სამედიცინო მარაგების — შპრიცების, ხელთათმანების, ბინტებისა და სხვა ერთჯერადი დისპოზიტივების — შენახვის უკიდურესად არასათანადო პირობებს.
კადრებში ჩანს მტვრით დაფარული იატაკი, დაუცველი ყუთები, ღია ფანჯრები და ზოგ შემთხვევაში — არც კარი, არც ნიშანი, რომელიც მიუთითებს, რომ ეს ადგილი სამედიცინო დანიშნულების საწყობია.
ასეთი გარემო მხოლოდ დაუდევრობის გამოვლინება კი არ არის — ეს არის პირდაპირი საფრთხე პაციენტის ჯანმრთელობისა და სიცოცხლისთვის.
რატომ არის ეს მიუღებელი?
სამედიცინო დისპოზიტივები გამოიყენება უშუალოდ პაციენტთან კონტაქტში. ამიტომ მათი სისუფთავე და სტერილურობა სიცოცხლის მნიშვნელობის საკითხია.
თუ პროდუქტი ინახება მტვრიან, ნესტიან ან ბინძურ გარემოში, ის უკვე აღარ არის უსაფრთხო გამოყენებისთვის.
საერთაშორისო სტანდარტები (WHO GSDP, ISO 13485, AAMI ST79, CDC Guidelines) მკაფიოდ განსაზღვრავს მინიმალურ მოთხოვნებს:
• დახურული, სუფთა და მშრალი გარემო;
• ტემპერატურის მუდმივი კონტროლი (არაუმეტეს 24°C) და ტენიანობა ≤70%;
• პროდუქტების მკაფიო მარკირება და დაცვა ნესტის, მტვრისა და მღრღნელებისგან;
• რეგულარული დეზინფექცია და პერსონალის გადამზადება;
• ტრაცებადობის უზრუნველყოფა და პერიოდული ინსპექტირება.
ასეთი პირობების დარღვევა ნიშნავს, რომ პროდუქტი შესაძლოა გახდეს ინფექციის წყარო, განსაკუთრებით იმ კლინიკებში, სადაც პაციენტები იმყოფებიან იმუნოსუსტირებულ ან პოსტოპერაციულ მდგომარეობაში.
ვის ეკისრება პასუხისმგებლობა?
საწყობების მდგომარეობაზე პასუხისმგებლობა ეკისრება:
• სახელმწიფო ზედამხედველობის ორგანოებს — ჯანდაცვის სამინისტროს, შრომის ინსპექციას, სურსათის ეროვნულ სააგენტოს;
• ასევე სამედიცინო პროდუქციის მომწოდებელ კომპანიებს, რომლებიც ვალდებულნი არიან ჰქონდეთ ISO 13485 ან GMP-ის შესაბამისი სერტიფიკატები.
თუ კომპანია ვერ ამტკიცებს ამ სტანდარტების დაცვას, მისი პროდუქციის გამოყენება უნდა იყოს მკაცრად შეჩერებული და დაწესდეს სანქციები.
რას გვასწავლის ეს შემთხვევა?
ეს შემთხვევა ცხადად აჩვენებს, რომ საქართველოში ჯერ კიდევ არ არის დამკვიდრებული კულტურა, სადაც სისუფთავე, ხარისხი და სტანდარტების დაცვა აღიქმება ჯანდაცვის სისტემის საფუძვლად.
სტერილურობა იწყება არა ოპერაციული ოთახიდან, არამედ საწყობიდან.
თუ საწყობი არ არის სუფთა და კონტროლირებადი, ოპერაციაც ვერ იქნება უსაფრთხო.
აუცილებელია:
• რეგულარული სახელმწიფო ინსპექციები;
• საწყობების მდგომარეობის საჯარო ანგარიშგება;
• საერთაშორისო სტანდარტების სავალდებულო დანერგვა ყველა მომწოდებელ კომპანიაში.
კითხვა და პასუხი
რატომ არ შეიძლება სამედიცინო მარაგების შენახვა ჩვეულებრივ საწყობში?
რადგან მტვერი, ტენი და ტემპერატურის მერყეობა არღვევს პროდუქტის სტერილობას და პაციენტისთვის ქმნის ინფექციის რისკს.
რა პირობები უნდა აკმაყოფილებდეს შესაბამისი საწყობი მინიმუმად?
დახურული კარებები, ვენტილაცია, ტემპერატურისა და ტენიანობის კონტროლი, სისუფთავე და დაცვა მღრღნელებისა და მავნებლებისგან.
ვინ უნდა აკონტროლებდეს ამ პროცესს?
როგორც სახელმწიფო ზედამხედველობის ორგანოები, ისე თავად კომპანია, რომელსაც მოეთხოვება ISO 13485-ის შესაბამისი დოკუმენტაცია და რეგულარული თვითშემოწმება.
გაიგე მეტი და შეაფასე შენი კლინიკის ან კომპანიის საწყობი!
შეამოწმე ოფიციალური სტანდარტები და მოთხოვნები:
გადმოწერე აპლიკაცია “შენი ექიმი” – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!
მიიღე სანდო და აქტუალური ინფორმაცია ჯანმრთელობის შესახებ – საქართველოდან და მთელი მსოფლიოდან.
Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi
შენი ექიმი – ცოდნა ჯანმრთელობისთვის.
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე — დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH) და მედიცინის დოქტორი (PhD) — არის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი, რომელსაც აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება როგორც საქართველოში, ისე საერთაშორისო დონეზე.
წყაროები
1. ISO 13485:2016 — Medical devices – Quality management systems – Requirements for regulatory purposes.
2. WHO. Good Storage and Distribution Practices for Medical Products. Geneva: World Health Organization; 2020.
3. CDC. Guidelines for Disinfection and Sterilization in Healthcare Facilities. Atlanta: CDC; 2019.
4. AAMI ST79:2023. Comprehensive guide to steam sterilization and sterility assurance in health care facilities.
5. EU MDR 2017/745, Article 14 – Obligations of Distributors.
გადმოწერე აპლიკაცია „შენი ექიმი“ – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!
მიიღე სანდო და აქტუალური ინფორმაცია ჯანმრთელობის შესახებ – საქართველოდან და მთელი მსოფლიოდან.
iPhone: https://apps.apple.com/fr/app/sheni/id6746877342?l=en-GB
Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi
შენი ექიმი – ცოდნა ჯანმრთელობისთვის.
