შაბათ-კვირის ვარჯიშიც საკმარისია — ახალი კვლევა ადასტურებს ფიზიკური აქტივობის სარგებელს დიაბეტიანებისთვის
ფიზიკური აქტივობა უდავოდ სასარგებლოა, მაგრამ ბევრს უჩნდება კითხვა: აქვს თუ არა მნიშვნელობა, როდის და რა სიხშირით ვვარჯიშობთ? უახლესი კვლევა აჩვენებს, რომ შაბათ-კვირას ვარჯიშიც კი საკმარისია ჯანმრთელობისთვის სერიოზული სარგებლის მისაღებად — განსაკუთრებით დიაბეტით დაავადებული ადამიანებისთვის.
ფიზიკური აქტივობა და დროის პრობლემა
დღეს, როცა ადამიანების უმეტესობას გადატვირთული გრაფიკი აქვთ, რეგულარული ვარჯიში ხშირად რთულად განსახორციელებელია. ბევრი მხოლოდ შაბათ-კვირას ახერხებს სპორტულ აქტივობას, რაც დამკვიდრებული ტერმინით “Weekend Warrior”-ად ითვლება. თუმცა, შეიძლება თუ არა, რომ კვირაში მხოლოდ ერთ ან ორ დღეს ვარჯიშმა იგივე სარგებელი მოიტანოს, რაც ყოველდღიურმა აქტივობამ?
კვლევის შესახებ – ვისზე გაკეთდა აქცენტი
მეცნიერებმა გააანალიზეს 51,650 ზრდასრული ადამიანის მონაცემი, რომლებიც მეორე ტიპის დიაბეტით იყვნენ დაავადებულნი. ეს დაავადება დიდწილად დაკავშირებულია ინსულინრეზისტენტობასთან, რომელსაც ფიზიკური აქტივობა ამცირებს.
მონაწილეები ოთხ ჯგუფად დაყვეს:
-
სავსებით ინაქტიური პირები – ვინც საერთოდ არ ვარჯიშობდა
-
მინიმალურად აქტიურები – ვინც კვირაში რეკომენდებულ 150 წუთზე ნაკლებს ვარჯიშობდნენ
-
დასკვნითად აქტიურები – ვინც 150 წუთს არანაკლებ სამი სესიით ანაწილებდნენ
-
Weekend ვარჯიშის მიმდევრები – ვინც 150 წუთიან აქტივობას ერთ ან ორ დღეში ასრულებდნენ
რა აჩვენა კვლევამ – სიკვდილიანობის შემცირება ფიზიკური აქტივობის ფონზე
ყველა ფიზიკური დატვირთვის მქონე ჯგუფში, სიკვდილიანობის მაჩვენებელი შედარებით დაბალი აღმოჩნდა იმ ადამიანებთან შედარებით, ვინც საერთოდ არ ვარჯიშობდა.
-
მათ, ვინც 150 წუთს კვირის განმავლობაში ანაწილებდა, სიკვდილიანობის რისკი 17%-ით იყო შემცირებული
-
გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებით გამოწვეული სიკვდილიანობა ამავე ჯგუფში 19%-ით შემცირდა
-
ხოლო ყველაზე მოულოდნელი შედეგი დაფიქსირდა Weekend ჯგუფში — მათ სიკვდილიანობის მაჩვენებელი 21%-ით ნაკლები ჰქონდათ
“ადამიანებს უჭირთ კვირის განმავლობაში რეგულარული ფიზიკური აქტივობით დაკავება და ამის მიზეზი ხშირად შეზღუდული დროა”, — აღნიშნეს მკვლევრებმა.
ამის დასაძლევად, ზოგიერთი ადამიანი ფიზიკურ აქტივობას მხოლოდ ერთ-ორ დღეს უთმობს.
მკვლევრებმა დიაბეტით დაავადებული 51 650 ზრდასრული ადამიანის მონაცემები შეაჯამეს. მათ ისინი შემდეგნაირად დაყვეს:
პირველი ჯგუფი — ისინი ვინც საერთოდ არ ვარჯიშობდა.
მეორე ჯგუფი — ისინი ვინც კვირაში რეკომენდებულ 150 წუთზე ნაკლებს ვარჯიშობდნენ.
მესამე ჯგუფი — ისინი ვინც, 150 წუთიან ვარჯიშს სამი სესიით ასრულებდნენ.
მეოთხე ჯგუფი — ისინი ვინც 150 წუთიან ვარჯიშს ერთ ან ორ სესიაში ასრულებდნენ.
ეს მიგვანიშნებს, რომ თუნდაც მხოლოდ შაბათ-კვირას ვარჯიში არამხოლოდ ეფექტიანია, არამედ შესაძლოა უკეთესი შედეგიც მოიტანოს, ვიდრე გაუნაწილებელი და მოუმზადებელი აქტივობა მთელი კვირის განმავლობაში.
რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი დიაბეტიანებისთვის?
მეორე ტიპის დიაბეტი ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ქრონიკული დაავადებაა მსოფლიოში, რომლის მართვაშიც დიდი როლი აქვს ფიზიკურ დატვირთვას. ვარჯიში:
-
აუმჯობესებს უჯრედების მგრძნობელობას ინსულინის მიმართ
-
ეხმარება წონის რეგულაციაში
-
ამცირებს ანთებით პროცესებს
-
დადებითად მოქმედებს ფსიქოემოციურ მდგომარეობაზე
კვლევის ავტორების თქმით:
“მნიშვნელობა არ აქვს, ყოველდღე ვვარჯიშობთ თუ მხოლოდ შაბათ-კვირას — მთავარია, რომ ვარჯიშობთ. ფიზიკური აქტივობა ნებისმიერი ფორმით სასარგებლოა და მნიშვნელოვანია, თუნდაც მცირე დოზით დაიწყოთ.”
რატომ უნდა დავიწყოთ დღესვე:
-
მხოლოდ 150 წუთი ფიზიკური აქტივობა კვირაში საკმარისია ჯანმრთელობის დასაცავად
-
შეგიძლიათ ეს დრო ორ დღესაც გადაანაწილოთ — 75/75 წუთი შაბათსა და კვირას
-
დადებითი შედეგები მოიცავს არა მხოლოდ ფიზიოლოგიურ, არამედ მენტალურ სარგებელსაც
როგორ ჩავტიოთ ვარჯიში შაბათ-კვირაში:
-
სწრაფი სიარული ან რბენა – პარკში, ტრასაზე ან მოლში
-
ველოსიპედი ან ცურვა – ეფექტური და სახალისო აქტივობები
-
ჯგუფური ვარჯიშები – მეგობრებთან ერთად, რაც დამატებით მოტივაციას იძლევა
-
ონლაინ ვარჯიშის სესიები – სახლიდან გაუსვლელად, დროის ეფექტიანი გამოყენება
დასკვნა
თუ დრო არ გაქვს ყოველდღიური ფიზიკური აქტივობისთვის — ნუ იდარდებ. შაბათ-კვირის აქტიური მოძრაობაც კი საკმარისია, რომ მნიშვნელოვნად შეამცირო სიკვდილიანობის რისკი, დაიცვა გული და სისხლძარღვები და გააუმჯობესო ინსულინის მეტაბოლიზმი. მთავარი ისაა, რომ გააქტიურდე და მოძებნო დრო, თუნდაც მხოლოდ ერთი-ორი დღით კვირაში.
კვლევა ჟურნალ Annals of Internal Medicine-ში გამოქვეყნდა.
iPhone: https://apps.apple.com/fr/app/sheni/id6746877342?l=en-GB
Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi