იწყება ორგანოების რეგენერაციის ეპოქა? – მეცნიერებმა თაგვს დაზიანებული ყური აღუდგინეს

მეცნიერებმა თაგვს დაზიანებული ყური აღუდგინეს – იწყება ორგანოების რეგენერაციის ეპოქა?

ავტორი: პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის ხელმძღვანელი
sheniekimi.ge | ოფიციალური სამედიცინო საინფორმაციო პლატფორმა
🧬 თაგვის ყური ხელახლა ამოიზარდა — გენური გადართვის მეშვეობით
ჩინელმა მეცნიერებმა ბიოლოგიის ეროვნული ინსტიტუტიდან (National Institute of Biological Sciences) მნიშვნელოვანი გარღვევა დააფიქსირეს — მათ შეძლეს თაგვის დაზიანებული ყურის სრული რეგენერაცია მხოლოდ ერთი გენური გადართვის მეშვეობით, რაც იმედის სხივს ქმნის მომავლისთვის: შეძლებს კი ადამიანის სხეულიც იგივე?
კვლევისას აღმოჩნდა, რომ ვიტამინი A-ს ერთ-ერთი ფორმის — რეტინოინის მჟავის (retinoic acid) ნაკლებობა ზღუდავდა თაგვებსა და ვირთხებში დაზიანებული ყურის აღდგენას. მეცნიერებმა ჩარევით გაააქტიურეს გენური გზა, სახელად Aldh1a2, რომელიც ამ მჟავის სინთეზზე აგებს პასუხს.
🔬 როგორ მუშაობს პროცესი?
• აქტივაცია მოხდა პირდაპირ გენურ დონეზე, დაზიანების ადგილზე
• რეტინოინის მჟავის მიწოდებით უჯრედებმა მიიღეს სიგნალი ზრდისა და აღდგენის დასაწყებად
• შედეგი? ყურის სრული რეგენერაცია – მათ შორის ხრტილოვანი ქსოვილი, კანი და სისხლძარღვები
ეს მოვლენა ადრე ე.წ. „ევოლუციურად გამორთულ გენურ გადამრთველად“ ითვლებოდა ძუძუმწოვრებში — ანუ ფუნქცია, რომელიც წარსულში ჰქონდათ ორგანიზმებს, მაგრამ დროთა განმავლობაში დაკარგეს. ამჯერად კი ეს ფუნქცია ხელახლა იქნა გააქტიურებული.
🌍 implications: რას ნიშნავს ეს ადამიანისთვის?
მიუხედავად იმისა, რომ თაგვის ყური პატარა სტრუქტურაა, ის შედგება სხვადასხვა ქსოვილისგან: კანის, ხრტილის, სისხლძარღვების.
მისი სრული აღდგენა უჩვენებს, რომ ორგანიზმს აქვს პოტენციალი თვითგანკურნებისკენ, თუკი საჭირო მოლეკულები და გენები სწორად გააქტიურდება.
ამ მიღწევამ გააჩინა შეკითხვა:
შეიძლება თუ არა ადამიანის ორგანოების — ღვიძლის, თირკმლის ან გულის — რეგენერაცია გენური გადართვის გზით?
მეცნიერები ფრთხილობენ და აღნიშნავენ, რომ ადამიანის ორგანოები ბევრად უფრო დიდია და რთული სტრუქტურაც აქვთ, მაგრამ პრინციპულად მექანიზმი ერთი და იგივეა.
📌 დასკვნა
✅ მეცნიერებმა დაამტკიცეს, რომ სხეულს ბუნებრივად შეუძლია რეგენერაცია — თუკი გენური სისტემა სწორად იმართება

✅ Aldh1a2 და რეტინოინის მჟავა შესაძლოა გახდეს მომავლის რეგენერაციული თერაპიის საფუძველი
✅ თაგვის ყურის აღდგენა მხოლოდ დასაწყისია — მომავალში შესაძლოა შევძლოთ ადამიანის ორგანოების აღდგენა ჭრილობის ან დაავადების შემდეგ
❓💬 ხშირად დასმული კითხვები
რა არის Aldh1a2?
ეს გენი პასუხისმგებელია ვიტამინ A-სგან რეტინოინის მჟავის წარმოებაზე — რომელიც რეგენერაციის პროცესისთვის აუცილებელია.
რატომ არ ხდება ბუნებრივად ყურის აღდგენა ადამიანში?
ევოლუციური პროცესის შედეგად ზოგიერთ ძუძუმწოვარს შეუჩერდა ეს უნარი — თუმცა გენები კვლავ არსებობენ, უბრალოდ გამორთულია.
შეიძლება თუ არა ამ კვლევამ გახსნას გზა ორგანოთა რეგენერაციისკენ?
პრინციპულად კი — თუმცა რეალურ კლინიკურ პრაქტიკამდე ჯერ კიდევ მრავალი ნაბიჯია საჭირო, მათ შორის ადამიანის კვლევები.
არის ეს მკურნალობის ფორმა უკვე ხელმისაწვდომი?
ჯერ არა — ეს მხოლოდ საწყისი ეტაპის ლაბორატორიული კვლევაა, რომელიც ამჟამად თაგვებზეა გამოცდილი.

📚 წყაროები (Vancouver სტილით)
1. Hu D, et al. Activation of Aldh1a2 re-enables ear regeneration in mice via retinoic acid signaling. Cell Regeneration. 2024;13(1):25–34. doi:10.1186/s13619-024-00047-6
2. National Institute of Biological Sciences, Beijing. Gene switch controls ear regeneration in mammals. Press release, 2024.
3. ScienceDaily. Scientists regrow mouse ear using genetic signal. Published 2024 Apr. Available from: https://www.sciencedaily.com/relea…/2024/04/240412112344.htm
📲 გადმოწერე აპლიკაცია “შენი ექიმი” – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!
✔ მიიღე სანდო და უახლესი ინფორმაცია ჯანმრთელობის შესახებ საქართველოდან და მთელი მსოფლიოდან
🔹 iPhone: https://apps.apple.com/app/sheniekimi/id6746522706
🔹 Android: https://play.google.com/store/apps/details…
📡 Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე — დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH) და მედიცინის დოქტორი (PhD) — არის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი, რომელსაც აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება როგორც საქართველოში, ისე საერთაშორისო დონეზე.
#drpkhakadze #აქხარისხია #შენიექიმი #accreditationge #გიორგიფხაკაძე #შენიამბები #sheni #sheniambebi Giorgi Pkhakadze @highlight SheniEkimi.ge • შენი ექიმი SheniAmbebi.ge • შენი ამბები SheniAcademia DrPkhakadze SheniSilamaze.ge • შენი სილამაზე

SheniEkimi.ge

დამოუკიდებელი, აპოლიტიკური და ნეიტრალური მედია — ფაქტებზე დაფუძნებული სანდო ინფორმაცია. შენთვის და შენი საქართველოსთვის. #აქხარისხია #drpkhakadze #sheniambebi

See Full Bio