ფსორიაზის მართვა პაციენტის გამოცდილებით ✨️
ფსორიაზი ქრონიკული, არაგადამდები, თუმცა ფიზიკურად და ემოციურად დამთრგუნველი დაავადებაა. საქართველოში ამ დრომდე ფსორიაზით დაავადებული ადამიანები ხშირად მარტო რჩებოდნენ საკუთარ ბრძოლა დიაგნოზის მიღების შემდეგ მათი ყოველდღიურობა მრავალ გამოწვევას უკავშირდება. სწორედ ამ ადამიანებისთვის ჩამოაყალიბა ქეთევან ფირცხალავამ ფსორიაზით დაავადებულთა ასოციაცია „ალფა“, რომელიც მიზნად ისახავს ცნობიერების ამაღლებას, სწორი ინფორმაციის გავრცელებას და მხარდამჭერი პლატფორმის შექმნას. ქეთი თავადაც წლებია, ამ დაავადებას ებრძვის და თავის გამოცდილებას სხვა პაციენტებს უზიარებს.
– ქალბატონო ქეთი, თქვენ თავადაც გაქვთ ფსორიაზი. როგორ გაგიჩნდათ ასოციაციის ჩამოყალიბების იდეა?
– დიახ, უკვე 30 წელია, რაც ფსორიაზი მაქვს და ამ წლების განმავლობაში საკუთარ თავზე ვიგრძენი, რამდენად მნიშვნელოვანია სწორი მკურნალობა, ექიმთან ურთიერთობა და ემოციური მხარდაჭერა. თავდაპირველად მხოლოდ დახურულ ონლაინ ჯგუფებში ვაზიარებდი გამოცდილებას. შემდეგ ისე მოხდა, რომ ყველაზე აქტიური მონაწილე გავხდი და სულ უფრო მეტი ადამიანი მომმართავდა კითხვებით. ვხვდებოდი, რომ მხოლოდ ჩემი პირადი პასუხები საკმარისი აღარ იყო – საჭირო გახდა ორგანიზებული გაერთიანება და სწორედ ასე დავაფუძნე ასოციაცია „ალფა“.
– როგორ აფასებთ ფსორიაზის მკურნალობას საქართველოში?
– სამწუხაროდ, ბევრი ადამიანი ჯერ კიდევ მიმართავს ექიმბაშებსა და არატრადიციულ მეთოდებს, რასაც ხშირად სავალალო შედეგამდე მიჰყავს პაციენტები. კანი ჩვენი ყველაზე დიდი და შემწოვი ორგანოა – რასაც კანზე ვისვამთ, საბოლოოდ ღვიძლამდე აღწევს. ამიტომაც საჭიროა მკურნალობა მხოლოდ ექიმის მეთვალყურეობით.
არ მოვიაზრებ არატრადიციულში ჰომეოპათიას – პირიქით, მე თავად მივიღე ჰომეოპათიური მკურნალობა და საკმაოდ კარგ შედეგსაც მივაღწიე. ჰომეოპათია არ იყენებს ჰორმონებს, რაც ფსორიაზის შემთხვევაში მნიშვნელოვანია. თუმცა მკურნალობა ინდივიდუალურად უნდა აირჩიოს ექიმმა და არავითარ შემთხვევაში თვითნებურად!
– რამდენად დიდ როლს თამაშობს ფსორიაზის მართვაში ცხოვრების წესი?
– უზარმაზარ როლს. ფსორიაზი პირდაპირ უკავშირდება ადამიანის ემოციურ მდგომარეობას, რაც მის გამწვავებაზეც აისახება. ჯანსაღი ცხოვრების წესი ამცირებს სიმპტომებს, ხელს უწყობს რემისიას და ზოგად ჯანმრთელობაზე მოქმედებს დადებითად.
პირველ რიგში, კვებაა მნიშვნელოვანი. მე თავად ვიცავ ანთების საწინააღმდეგო დიეტას, რაც გულისხმობს ბევრი ფერადი ბოსტნეულისა და ხილის, ცხიმიანი თევზისა (ორგანის, თინუსის), ზეთისხილის ზეთისა და უჯრედისით მდიდარი საკვების მიღებას. ამავდროულად, აუცილებლად უნდა ავირიდოთ გადამუშავებული პროდუქტები, ცხიმიანი ხორცი, შაქარი, ტკბილეული და ალკოჰოლი – ეს ყველაფერი ხელს უწყობს ანთებით პროცესებს.
– ფიზიკური აქტივობა რამდენად მნიშვნელოვანია ამ დაავადების შემთხვევაში?
– ძალიან მნიშვნელოვანია. ფიზიკური აქტივობა ამცირებს სტრესს, აუმჯობესებს იმუნურ რეაგირებას და ხელს უწყობს წონის კონტროლს. ჭარბწონიან პაციენტებში ფსორიაზის გამწვავების რისკი საგრძნობლად იზრდება. რეკომენდებულია კვირაში მინიმუმ 5-ჯერ 30 წუთიანი ზომიერი ვარჯიში – სეირნობა, ცურვა, იოგა.
– ფსიქოემოციური მდგომარეობა ფსორიაზის მართვაში რამდენად მნიშვნელოვანია?
– სტრესი ერთ-ერთი მთავარი გამწვავების ფაქტორია. ამიტომაც ვარჯიშთან ერთად რეკომენდებულია მედიტაცია, სიღრმისეული სუნთქვის ვარჯიშები, ფსიქოლოგთან კონსულტაცია და ზოგადად, ემოციური ჰიგიენა. აუცილებელია, ფსორიაზით დაავადებულებმა იცოდნენ, რომ ეს მხოლოდ კანის დაავადება არ არის – ის ცხოვრების წესია, რომელიც გულისხმობს საკუთარ თავზე ზრუნვას.
– რა შეგიძლიათ გვითხრათ ძილის, მოწევისა და მზეზე ყოფნის მნიშვნელობაზე?
– ძილი ფუნდამენტურია. ღამეში 7–8 საათი მშვიდი ძილი აუმჯობესებს იმუნურ პასუხს და ამცირებს ანთებით პროცესებს.
რაც შეეხება მოწევას – ფსორიაზის მქონე ადამიანებისთვის მოწევა მკვეთრად უარყოფითად მოქმედებს. ასევე – ალკოჰოლი, განსაკუთრებით გამწვავების ფაზაში.
მზის სხივები ზომიერად სასარგებლოა. ფსორიაზის სამკურნალოდ განსაკუთრებით UVB სხივებია ეფექტური. მაგრამ აქაც ზომიერებაა საჭირო – გადამეტებული გარუჯვა ან დამწვრობა ფსორიაზის გამწვავების რისკს ზრდის. ალტერნატივად შესაძლებელია ფოტოთერაპია ექიმის მეთვალყურეობით.
– ახლა უკვე ოფიციალურად დარეგისტრირებული ასოციაცია გაქვთ. როგორია თქვენი მომავალი გეგმები?
– ჩვენი მიზანია, არა მხოლოდ ცნობიერების ამაღლება, არამედ კონკრეტული ცვლილებების დანერგვა სისტემაში – ამ პროცესში ბატონმა გიორგი ფხაკაძემ დიდი მხარდაჭერა გამიწია. მინდა, რომ ისეთი პროგრამები, როგორიც აჭარის ჯანდაცვის სამინისტრომ დანერგა – უფასო პრეპარატებით – დანერგილ იქნეს საქართველოს ყველა რეგიონში. უკვე დავიწყე წერილების წერა სხვადასხვა უწყებაში და ველოდები გადაწყვეტილებას.
ასოციაცია „ალფა“ არა მხოლოდ ფსორიაზით დაავადებულებისთვის არის, არამედ ყველა იმ ადამიანისთვის, ვინც მზად არის, იბრძოლოს საკუთარი ჯანმრთელობისთვის პასუხისმგებლობით.
– რას ეტყოდით იმ ადამიანებს, ვინც ახლა გაიგო თავისი დიაგნოზი და შეშინებულია?
– პირველი – არ შეგეშინდეთ! ფსორიაზი არ არის სასიკვდილო, ის მართვადია. ჰყავდეთ პროფესიონალი ექიმი გვერდით, არ აჰყვნენ მითებს და “გამოსაცდელ მალამოებს”.
მეორე – იზრუნეთ საკუთარ თავზე, იმსახურებთ ჯანმრთელობას და კეთილდღეობას.
მესამე – თქვენ მარტო არ ხართ. ერთად შეგვიძლია შეცვლა – ცნობიერების, მხარდაჭერის და მკურნალობის მიმართულებით.
ფსორიაზი მართვადია. ჯანსაღი ცხოვრების წესი, სწორი კვება, ემოციური სტაბილურობა და ექიმის რჩევების გათვალისწინება სიმპტომების კონტროლის მთავარი გზაა. ქეთი ფირცხალავას ინიციატივა ფსორიაზით დაავადებული ადამიანებისთვის იმედისა და მხარდაჭერის სივრცეს ქმნის. ახლა ისინი უკვე ერთად იბრძვიან უკეთესი ხვალინდელი დღისთვის.