პლაცენტა – რა იცით მის შესახებ?

პლაცენტა: ყველაფერი, რაც უნდა იცოდეთ ორსულობის დროს

“ბავშვის ადგილი” – სწორედ ასე უწოდებენ ამ მეტად მნიშვნელოვან ორგანოს, რომელიც ქალის ორგანიზმში სულ რამდენიმე თვე ცოცხლობს, მაგრამ გაცილებით ხანგრძლივი და მნიშვნელოვანი მომავალი სიცოცხლის ნორმალურ განვითარებას უდებს სათავეს. პლაცენტა – რა იცით მის შესახებ?

პლაცენტას ფუნქცია და მნიშვნელობა ორსულობის დროს

პლაცენტა ერთ-ერთი ძირითადი ორგანოა, რომელიც ნაყოფის ნორმალურ განვითარებას უზრუნველყოფს. მისი ფუნქციები მრავალფეროვანია:

• ჟანგბადის და საკვები ნივთიერებების მიწოდება ნაყოფს
• ნახშირორჟანგის და მეტაბოლიზმის პროდუქტების გამოდევნა
• ჰორმონების გამომუშავება: პლაცენტა გამოიმუშავებს ორსულობისთვის საჭირო ჰორმონებს, მათ შორის პროგესტერონს, ქორიონულ გონადოტროპინს, კორტიკოსტეროიდებს და სხვა.
• იმუნური დაცვა: პლაცენტა უზრუნველყოფს ნაყოფის იმუნურ დაცვას და ხელს უშლის სხვადასხვა ინფექციის გავრცელებას.

პლაცენტაციის პროცესი ორსულობის მე-4 კვირას იწყება და მე-10-12 კვირისთვის მთავრდება. პლაცენტა სწორედ იმ ადგილას წარმოიქმნება, სადაც ხდება განაყოფიერებული კვერცხუჯრედის ჩანერგვა, ნიდაცია. უმეტესად – საშვილოსნოს წინა კედლის ზედა მესამედში, ზოგჯერ – უკანა კედელში ან ფუძეზე. თუმცა ნიდაციის საწყის წერტილს დიდი კლინიკური მნიშვნელობა არ აქვს. უფრო მნიშვნელოვანია პლაცენტის საბოლოო მდებარეობა, რომელიც უდიდესწილად განსაზღვრავს მშობიარობის გზას და, საზოგადოდ, ორსულობის დასასრულს.

პლაცენტური უკმარისობა და მისი მიზეზები

პლაცენტური უკმარისობა ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული გართულებაა ორსულობის დროს. მას აქვს რამდენიმე მიზეზი:

• საშვილოსნოს პათოლოგიები: ენდომეტრიოზი, მიომა, ორრქიანი საშვილოსნო.
• დედის დაავადებები: შაქრიანი დიაბეტი, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები.
• ინფექციები ორსულობის პირველ ტრიმესტრში.
• გესტოზი (ნეფროპათიები): ამ მდგომარეობაში პლაცენტური სისხლის მიმოქცევა ირღვევა, რაც ნაყოფს ჟანგბადისა და საკვები ნივთიერებების ნაკლებობას უქმნის.

პლაცენტის პრობლემები და მათი მართვა

პლაცენტის წინამდებარეობა

პლაცენტა ნორმალურად საშვილოსნოს ზედა მესამედში იჭედება, მაგრამ შესაძლებელია მისი შეჩერება საშვილოსნოს ქვედა სეგმენტში. პლაცენტის წინამდებარეობა შეიძლება იყოს სრულ და არასრულ სახით:

• სრული წინამდებარეობა: პლაცენტა მთლიანად ფარავს საშვილოსნოს შიგნითა პირს, რის გამოც ბუნებრივი გზით მშობიარობა შეუძლებელია.
• არასრული წინამდებარეობა: გართულებებთან ერთად შესაძლებელია ბუნებრივი მშობიარობა.

პლაცენტის ნაადრევი აცლა

პლაცენტის ნაადრევი აცლა შესაძლოა მოხდეს ორსულობის ნებისმიერ ეტაპზე, მიუხედავად მისი ნორმალური მიმაგრებისა. ამას იწვევს:

• გესტოზი
• ძლიერი სისხლდენა
• ძლიერი ტკივილი და მუცლის დაჭიმულობა.

პლაცენტის სიმწიფის ხარისხი და მისი მნიშვნელობა

პლაცენტა მატულობს და ხდება უფრო მტკიცე ორსულობის მიმდინარეობისას. განასხვავებენ პლაცენტის სიმწიფის ოთხ ხარისხს:

• ნულოვანი სიმწიფე (28-30-ე კვირამდე)
• პირველი სიმწიფე (30-34-ე კვირამდე)
• მეორე სიმწიფე (34-38-ე კვირამდე)
• მესამე სიმწიფე (37-ე კვირიდან)

ეს ხარისხები განსაზღვრავს პლაცენტური ფაზის ასაკს და მის ეფექტურობას.

დიაგნოსტიკა და მკურნალობა

პლაცენტური უკმარისობის დიაგნოსტიკა ადრეულ ეტაპზე შესაძლებელია. ექოსკოპიური გამოკვლევა არის ყველაზე უსაფრთხო და ინფორმაციული მეთოდი, რომელიც პლაცენტაში ცვლილებებს ადრეულ პერიოდში, როგორც თრომბოზებს და ინფარქტის კერებს, ისე სიმწიფის ხარისხსაც ავლენს.

მკურნალობა იწყება მიზეზის დადგენით. თუ სისხლის მიმოქცევის გაუმჯობესება შესაძლებელია, გამოიყენება შესაბამისი მედიკამენტები. ხოლო თუ ორსულობის განმავლობაში დაზიანებები სერიოზულია, შესაძლოა საჭირო გახდეს საკეისრო კვეთით მშობიარობა.

დასკვნა

პლაცენტა ორსულობის დროს მნიშვნელოვანი ორგანოა, რომლის სწორად ფუნქციონირებამ უნდა განსაზღვროს როგორც ორსულობის მიმდინარეობა, ისე ნაყოფის ჯანმრთელობა. მისი პრობლემების ადრეული დიაგნოსტიკა და სათანადო მკურნალობა საშუალებას იძლევა, რომ ორსულობა წარმატებით დასრულდეს.

SheniEkimi.ge

#drpkhakadze

See Full Bio