წონის დაკლების ინიექციები: სარგებელი თუ საფრთხე?
დღესდღეობით, წონის დაკლების ინიექციები პოპულარობას იძენს მათ შორის, ვინც სწრაფად სურს ზედმეტი კილოგრამების მოშორება. თუმცა, მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ, რომ ასეთი მეთოდები შესაძლოა ჯანმრთელობისთვის სერიოზულ რისკებს შეიცავდეს, განსაკუთრებით, თუ ისინი არასწორად გამოიყენება.
გლობალური სტატისტიკა
მსოფლიოში სიმსუქნე და ჭარბი წონა სერიოზულ პრობლემად რჩება. ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) მონაცემებით, 2016 წელს მოზრდილთა 39% ჭარბწონიანი იყო, ხოლო 13% – სიმსუქნით იტანჯებოდა (1). ასევე, 2019 წელს 5 წლამდე ასაკის 38 მილიონი ბავშვი იყო ჭარბწონიანი ან სიმსუქნე (2). ეს მონაცემები მიუთითებს, რომ წონის მართვა გლობალური გამოწვევაა.
საქართველოში არსებული მდგომარეობა
საქართველოშიც სიმსუქნე და ჭარბი წონა მზარდ პრობლემას წარმოადგენს. “ავერსის კლინიკის” ენდოკრინოლოგის, ნინო გაბიძაშვილის ინფორმაციით, სიმსუქნე დაკავშირებულია შაქრიანი დიაბეტის, ლიპიდური ცვლის დარღვევებისა და გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარების მაღალ რისკთან (3). ეს ფაქტები კიდევ უფრო მწვავდება, როდესაც წონის დაკლების პრეპარატები გამოიყენება ექიმის ზედამხედველობის გარეშე, რაც ჯანმრთელობის სერიოზულ გართულებებს იწვევს.
გარდა ამისა, საქართველოში ხშირია ამ ინიექციების არაკანონიერი ექსპორტი და ადგილობრივად ექიმის დანიშნულების გარეშე გამოყენება, რაც დიდ პრობლემას წარმოადგენს.
რისკები და გვერდითი მოვლენები
წონის დაკლების ინიექციების გამოყენებამ შეიძლება გამოიწვიოს შემდეგი პრობლემები:
• ჰორმონული დისბალანსი: ზოგიერთი პრეპარატი მოქმედებს ჰორმონებზე, რაც იწვევს ენდოკრინული სისტემის დარღვევებს.
• გულისრევა და ღებინება: პრეპარატების მიღების შემდეგ ხშირია საჭმლის მომნელებელი სისტემის პრობლემები.
• გულ-სისხლძარღვთა გართულებები: პრეპარატები შეიძლება გავლენას ახდენდეს გულის ცემის სიხშირეზე და სისხლის წნევაზე.
პროფესორ გიორგი ფხაკაძის რეკომენდაციები
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე აღნიშნავს:
“წონის დაკლების ინიექციების გამოყენებამდე აუცილებელია კონსულტაცია კვალიფიციურ ექიმთან. მხოლოდ სპეციალისტმა შეიძლება განსაზღვროს, არის თუ არა ასეთი მეთოდი თქვენთვის უსაფრთხო და ეფექტური” (4).
ის ასევე ამატებს:
“აუცილებელია რეგულაციების და ზედამხედველობის გაძლიერება, რომ თავიდან ავიცილოთ ამ პრეპარატების არალეგალური ექსპორტი და ექიმის გარეშე გამოყენება. სწორი ინფორმირება გადამწყვეტია” (5).
დასკვნა
წონის დაკლების ინიექციები შესაძლოა მიმზიდველი ჩანდეს, მაგრამ მათი არასწორი გამოყენება სერიოზულ რისკებთან არის დაკავშირებული. მნიშვნელოვანია, რომ ადამიანები აცნობიერებდნენ ამ პრეპარატების გამოყენების საფრთხეებს და მიიღონ გადაწყვეტილებები ინფორმირებულად, ექიმის კონსულტაციით. გახსოვდეთ, ჯანმრთელობა უპირველეს ყოვლისა.
რეკომენდაციები
1. ექიმის კონსულტაციის გარეშე არ გამოიყენოთ ინიექციები.
2. აირჩიეთ ჯანმრთელი ცხოვრების წესი, რომელიც მოიცავს დაბალანსებულ კვებას და ფიზიკურ აქტივობას.
3. მოითხოვეთ რეგულაციების და ზედამხედველობის გამკაცრება ფარმაცევტული პროდუქტების ბაზარზე.
სანდო წყაროები
1. World Health Organization (WHO). Obesity and overweight. https://www.who.int/…/fact…/detail/obesity-and-overweight. Published: 2021. Accessed: January 22, 2025.
2. World Health Organization (WHO). Obesity in children. https://www.who.int/news/item/14-10-2019-obesity-in-children. Published: 2019. Accessed: January 22, 2025.
3. ავერსის კლინიკა. წონის კლების პრინციპები. https://www.aversi.ge/ka/cnobari/589/. გამოქვეყნდა: 2024. წვდომა: 2025 წლის 22 იანვარი.
4. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Weight-loss medications. https://www.cdc.gov/obesity/data/adult.html. Published: 2022. Accessed: January 22, 2025.
5. National Institute for Health and Care Excellence (NICE). Managing overweight and obesity in adults. https://www.nice.org.uk/guidance/cg189. Published: 2020. Accessed: January 22, 2025.
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე – საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი. ის არის ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) ექსპერტი, Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი და გაეროს გენერალური მდივნის დამოუკიდებელი ანგარიშვალდებულების პანელის ყოფილი წევრი. მას აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება, მათ შორის საავადმყოფოების მართვის, ხარისხის გაუმჯობესების და საერთაშორისო ჯანდაცვის პროექტების განხორციელებაში.