სიბრძნის კბილები: თვისებები, გართულებები და პრობლემები
შესავალი
სიბრძნის კბილები არის რიგით მესამე მოლარეები, რომლებიც 18-25 წლის ასაკში ამოიჭრება. მათ უწოდებენ “სიბრძნის” კბილებს, რადგან ისინი ადამიანის ცხოვრების იმ მომენტში ამოდის, როცა ადამიანი ბავშვობიდან მოწიფულობაში გადადის. თუმცა, ბევრი ადამიანი განიცდის სიბრძნის კბილებთან დაკავშირებულ პრობლემებს, რადგან ეს კბილები ხშირად არასწორად ამოდის ან იწვევს გართულებებს.
რა არის სიბრძნის კბილები?
სიბრძნის კბილები ესაა მოლარეები, რომლებიც მხოლოდ ზრდასრულ ასაკში ამოდის. ისინი ბუნებრივად დაკავშირებულია ფსიქიკასთან, მაგრამ თანამედროვე მეცნიერება სიბრძნის კბილებს ატავიზმად მოიხსენიებს, რადგან ისინი თანამედროვე ადამიანის ორგანიზმში ნაკლებად საჭირო და ხშირად პრობლემურია.
სიბრძნის კბილების ატავიზმი
უფრო რბილი საკვების გამოყენების გამო (შედარებით ჩვენს წინაპრებთან, რომლებსაც შეეძლოთ პრაქტიკულად უმი ხორცის ჭამა) ჩვენი ყბის ზომა დაახლოებით 12 მმ-ით შემცირდა. ყბის ზომის შემცირება 12 მმ-ით იწვევს კბილების არასწორ მდებარეობას.
სტატისტიკა
ზრდასრული ადამიანების 92%-ს ამოჭრილი აქვს ყველა, ოთხივე სიბრძნის კბილი. აქედან 78%-ში გვხვდება სიბრძნის კბილების გართულებები, როგორიცაა შეშუპება, ტკივილი და მეზობელ კბილებზე ზეწოლა. მხოლოდ 9%-ში არ ყალიბდება სიბრძნის კბილები, ხოლო 6 კბილი ძალიან იშვიათად ამოიჭრება.
სიბრძნის კბილების არასწორი მდებარეობის მიზეზები
- სარძევე კბილების არარსებობა, რომელიც საჭიროა სიბრძნის კბილების ადგილმდებარეობის მოსამზადებლად.
- კბილების „მეზობლობა“, როდესაც სიბრძნის კბილები არ აქვთ „მეზობლებს“, რომლებიც ხელს უშლიან მათ გადაადგილებას.
- ყბის ძვლოვანი ქსოვილის სრულად ჩამოყალიბება ზრდასრულ ასაკში, რაც ართულებს კბილის ნორმალურ ზრდას.
გართულებები და პრობლემები
- პერიკორონარიტი
პერიკორონარიტი არის სიბრძნის კბილის ირგვლივ არსებული ქსოვილების ანთება, რომელიც გამოწვეულია კბილის გაძნელებული ამოჭრით. ამ დროს კბილის გვირგვინი ბოლომდე ვერ ჭრის ღრძილს, რაც იწვევს ინფექციის განვითარების პირობებს.სიმპტომები:
- ქსოვილების შეშუპება
- ძლიერი ტკივილი
- ჩირქოვანი ანთება
- პირიდან ცუდი სუნი
- კარიესი
სიბრძნის კბილები ხშირად განიცდიან კარიესს, რადგან მათი სათანადო ჰიგიენური მოვლა ძნელია. იშვიათია სიბრძნის კბილების სწორად დაცვა შესაძლებელი. - დისტოპია
დისტოპია კბილის ატიპიურ ადგილმდებარეობას ნიშნავს. სიბრძნის კბილი შეიძლება იყოს წინა ან უკანა მიმართულებით გადახრილი, რაც მეზობელ კბილებზე ზეწოლას იწვევს. ხშირად ამას მოჰყვება მეზობელი კბილის ფესვის დაზიანება.
სიბრძნის კბილებთან დაკავშირებული პრობლემები და მკურნალობა
სიბრძნის კბილების არასწორი ადგილმდებარეობის ან არასასიამოვნო სიმპტომების დროს აუცილებელია მიმართოთ სტომატოლოგს. სწორად მკურნალობა და სიბრძნის კბილების მოცილება კარგია ჯანმრთელობისთვის და თავიდან აგაცილებთ გართულებებს.
დასკვნა
სიბრძნის კბილების არასწორი ადგილმდებარეობისა და გართულებების დროს აუცილებელია დროული მკურნალობა. შესაბამისად, სტომატოლოგთან კონსულტაცია და ზედმიწევნითი ჰიგიენა არის ამ კბილების სწორად მოვლის მთავარი კომპონენტები.
სიბრძნის კბილები რიგით მესამე დიდი ძირითადი კბილებია, რომლებიც 18-25 წლის ასაკში ამიჭრება
სიბრძნის კბილის არასწორი მდებარეობის მიზეზებია:
➡ სარძევე წინამორბედის არარსებობა, რომელიც ადგილს მოუმზადებდა სიბრძნის კბილს;
➡ სიბრძნის კბილებს ცალი მხრიდან არ აქვთ მეზობელი კბილი, რომელიც ხელს შეუშლიდა მის გადაადგილებას დისტალური მიმართულებით;
➡ ამოჭრა იწყება ისეთ პერიოდში, როდესაც ყბის ძვლოვანი ქსოვილი მთლიანად ჩამოყალიბებულია, რაც ართულებს კბილის ნორმალურ ზრდას
სიბრძნის კბილის არასწორი მდებარეობა იწვევს პერიკორონარიტს – სიბრძნის კბილის ირგვლივმდებარე ქსოვილების ანთებას.
პერიკორონარიტის ძირითადი სიმპტომებია:
ქსოვილების შეშუპება სიბრძნის კბილის ირგვლივ;
ძლიერი ტკივილი;
ჩირქოვანი ანთება;
პირიდან ცუდი სუნი.
სიბრძნის კბილისა და მეზობელი კბილის კარიესი
