სისხლის ანალიზები – საინფორმაციო ბუკლეტი (დიაგნოსტიკა)
სისხლის ანალიზები წარმოადგენს ერთ-ერთ ყველაზე გავრცელებულ და უმნიშვნელოვანეს დიაგნოსტიკურ მეთოდს, რომელიც ექიმებს ეხმარება თქვენი ჯანმრთელობის შესახებ სანდო ინფორმაციის მიღებაში. ეს ბუკლეტი დაგეხმარებათ გაიგოთ, რატომ არის აუცილებელი სისხლის ანალიზები, როგორ უნდა მოემზადოთ და რას უნდა ელოდოთ პროცესისა და შედეგებისგან.
რატომ ტარდება სისხლის ანალიზები?
სისხლის ანალიზი ეხმარება ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის შეფასებას და სხვადასხვა დაავადების გამოვლენას. ექიმს შეუძლია აღმოაჩინოს ისეთი მდგომარეობები, როგორიცაა ანემია, დიაბეტი, ინფექციები, ღვიძლის და თირკმლების პრობლემები და სხვა.
დიაგნოზის დასმა და დაავადებების გამოვლენა
სისხლის ანალიზი იძლევა მონაცემებს ისეთი დაავადებებისა და მდგომარეობების შესახებ, რომელთა სიმპტომები ჯერ არ არის გამოჩენილი. ანალიზით შეიძლება გამოვლინდეს ანთებითი პროცესები, ჰორმონული დისბალანსები და ინფექციები.
მკურნალობის ეფექტიანობის შეფასება
თუ თქვენ მკურნალობთ კონკრეტულ დაავადებას, ექიმს შეუძლია ანალიზების მეშვეობით შეაფასოს, რამდენად ეფექტურია მკურნალობა და საჭიროა თუ არა მკურნალობის მეთოდების კორექტირება.
როგორ მოვემზადოთ სისხლის ანალიზისთვის?
ზოგიერთი სისხლის ანალიზისთვის აუცილებელია, რომ 8-12 საათით ადრე არაფერი მიირთვათ. ეს ძირითადად ეხება გლუკოზის, ქოლესტერინის და სხვა მეტაბოლიზმის ტესტებს. წყლის დალევა ნებადართულია, თუმცა სჯობს თავი აარიდოთ საკვებს და სასმელებს, როგორიცაა ყავა, ჩაი ან წვენი.
მედიკამენტების მიღება
თუ იღებთ რაიმე მედიკამენტს, აუცილებელია ამის შესახებ ექიმის ინფორმირება. ზოგიერთი მედიკამენტი შეიძლება გავლენას ახდენდეს ტესტის შედეგებზე, ამიტომ ზოგჯერ საჭიროა მათი მიღების შეწყვეტა ტესტამდე.
სპეციფიკური ინსტრუქციები
ექიმის მითითებები: ტესტის ჩატარებამდე მიჰყევით ექიმის ყველა მითითებას. ზოგჯერ შესაძლოა საჭირო გახდეს დამატებითი მითითებები, რომელიც დამოკიდებული იქნება იმაზე, თუ რა ტიპის ტესტს გაივლით.
რას უნდა ველოდოთ სისხლის ანალიზის დროს?
როგორ მიმდინარეობს პროცედურა? სისხლის ანალიზი ტარდება ლაბორატორიაში ან კლინიკაში. ნემსის საშუალებით მცირე რაოდენობის სისხლი აღებული იქნება თქვენი ვენიდან, რომელიც ჩვეულებრივ იდაყვის მოხრის არეში მდებარეობს. პროცედურა გრძელდება რამდენიმე წუთი და უმტკივნეულოა, თუმცა შესაძლოა მცირეოდენი დისკომფორტი იგრძნოთ ნემსის ჩხვლეტისას.
შესაძლო გართულებები – ზოგიერთ პაციენტს შესაძლოა აღების ადგილას მცირე სიწითლე ან დაჭიმულობა ჰქონდეს, რაც მალე გაივლის. იშვიათ შემთხვევებში შესაძლებელია სისხლჩაქცევები. თუ რაიმე განსაკუთრებული გართულება შეამჩნიეთ, აუცილებლად აცნობეთ თქვენს ექიმს.
გავრცელებული სისხლის ანალიზები
არსებობს მრავალი სახის სისხლის ტესტი, რომელიც სხვადასხვა ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამოვლენაში ეხმარება ექიმებს:
სრული სისხლის ანალიზი (CBC) – ამოწმებს სისხლის ძირითად კომპონენტებს, მათ შორის, თეთრ და წითელ უჯრედებს, ჰემოგლობინს და სხვ.
გლუკოზის ტესტი – ზომავს სისხლში შაქრის დონეს და ეხმარება დიაბეტის დიაგნოზში.
ლიპიდური პანელი – განსაზღვრავს ქოლესტერინის და ტრიგლიცერიდების დონეს.
ღვიძლის ფუნქციის ტესტი – ზომავს ღვიძლის მუშაობის სხვადასხვა მაჩვენებლებს.
როდის მივიღებ შედეგებს?
ანალიზის შედეგები მზად იქნება რამდენიმე საათიდან რამდენიმე დღემდე ვადაში, ეს დამოკიდებულია კონკრეტულ ტესტზე. თქვენი ექიმი განახებთ შედეგებს და განიხილავთ შემდეგ ნაბიჯებს.
როდესაც მიიღებთ სისხლის ანალიზის შედეგებს, ექიმი აგიხსნით, რას ნიშნავს თითოეული მაჩვენებელი და რა გავლენას ახდენს თქვენი ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე. ზოგიერთ შემთხვევაში, შესაძლოა დამატებითი ტესტები ან მკურნალობის ცვლილებები იყოს საჭირო.
დასკვნა
სისხლის ანალიზი არის ერთ-ერთი ყველაზე ინფორმაციული და მნიშვნელოვანი პროცედურა, რომელიც ექიმებს ეხმარება თქვენი ჯანმრთელობის დეტალური სურათის შექმნაში. სწორად მომზადებით და შედეგების ყურადღებით განხილვით, ეს ტესტები მაქსიმალურად სასარგებლო გახდება თქვენი ჯანმრთელობისთვის. თუ რაიმე დამატებითი კითხვა გაქვთ, მიმართეთ თქვენს ექიმს.
გამოყენების ინსტრუქცია: დააკლიკეთ ბმულს PDF ფაილისთვის. ფაილი A4 ფორმატშია და მარტივად დაიბეჭდება ფერად პრინტერზე. ამობეჭდეთ და განათავსეთ თქვენს დაწესებულებაში. სურვილის შემთხვევაში, დაამატეთ თქვენი ლოგო. გამოყენება არის სრულიად უფასო.
მნიშვნელოვანი შენიშვნა: მასალა განკუთვნილია საგანმანათლებლო მიზნებისთვის და არ ცვლის პროფესიონალურ სამედიცინო რჩევას.
მომზადებულია: “საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის” მიერ “საქართველოს პაციენტთა საბჭოს ინიციატივის” ფარგლებში.
სისხლის ანალიზები (დიაგნოსტიკა)
მასალის გამოყენების პირობები
