ქუთაისის “შ.პ.ს. ჯანმრთელობის ეროვნული ორგანიზაციის” ექიმი ეპიდემიოლოგი, რუსუდან ხაჭაპურიძე საზოგადოებას მიმართავს:
ხელის ჰიგიენის როლი ინფექციების გავრცელებაში
სხვადასხვა ინფექციური დაავადებების გავრცელებაში ხელის ჰიგიენას გადამწყვეტი როლი ეკისრება. დადგენილია რომ ჩვეულებრივ ხელზე ყოველ 1 კვადრატულ სანტიმეტრზე 100–1000 მიკროორგანიზმია, რომლის 10% კანის ღრმა შრეებშია მოთავსებული, დიდი რაოდენობით არის მოტავსებული ბრჩხილების არეში.
ევროპის საავადმყოფოებში ყოველწლიურად 5 მილიონი ინფექცია გვხვდება, შემთხვევათა 70%, არ იცავდა ხელის ჰიგიენას, რამაც განაპირობა დამატებით 25 მილიონი საწოლდღე და 13–24 მილიარდი ევროს ეკონომიკური ტვირთი.
დაუბანელ ხელზე გვხვდება კონკრეტული ინდივიდისათვის დამახასიატებელი (ე.წ. რეზიდენტური) და ტრანზიტორული მიკროფლორა.
რეზიდენტური მიკროორგანიზმებია : Corynebacterium spp(დიფტეროიდები), Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus aureus.
ტრანზიტორული მიკროორგანიზმები – E. coli, Klebsiella spp., Pseudomonas spp., Salmonella spp, სხვა გრამ(-) მიკრობები,
- aureus, C. Albicans, როტავირუსები
სამედიცინო პერსონალის ხელის ჰიგიენას გადამწყვეტი მნისვნელობა ენიჭება სამედიცინო მანიპულაციასთან ასოცირებული (სმაი) ინფექციების გავრცელებაში.
კანის დაზიანებულ ადგილებში შეიძლება კოლონიზირდეს მიკრობთა მდგრადი(ჰოსპიტალური) ფორმები, რომლებიც აყალიბებენ პერსონალის ხელის რეზიდენტულ(მაგრამ არა ნორმალურს) ფლორას. ამ შემთხვევაში პერსონალის ხელები არის როგორც ინფექციის გავრცელების ფაქტორი, ასევე-რეზერვუარი.
მიკრობების კოლონიზირება კანზე
- პაციენტის დაუზიანებელი კანის 1სმ2 -ზე არის S. aureus, Pseudomonas spp, Klebsiella spp, Acinetobacter spp 100 მილიარდი კოლონომაფ. ერთეული
- ყოველდღიურად კანს სცილდება 1 მილიონი გარქოვანებული ნაწილაკი, რომელიც შეიცავს სიცოცხლისუნარიან მიკროორგანიზმებს (staphylococcus, enterococcus და სხვ)
- ე.წ. სუფთა მანიპულაციებისას მედპერსონალის ხელი კონტამინირდება მაგ. Klebsiella spp 100–1000 კ.ე.
- იზოლირებული პალატიდან გამოსვლისას 15%-ში მედპერსონალის ხელი კონტამინირებულია S. aureus 10 000 კ.ე.
- სამედიცინო დაწესებულებაში მედპერსონალის ხელი 29%-ში არის S. aureus მატარებელი და 17–30% -ში გრამ (-) ბაქტერიებს ―ფრჩხილების არეში 1სმ2-ზე არის 75-ჯერ მეტი მიკრობი, ვიდრე ხელის დანარჩენ არეებში
ტრანსმისიისას მიკრობები არ იღუპებიან და ინარჩუნებენ გამრავლების უნარს!
- ხელზე მოხვედრილი მიკრობები 2-30 წუთში იწყებენ გამრავლებას და კოლონიების ფორმირებას
- პროცედურის/მანიპულაციის ჩატარების შემდეგ ხელის ჰიგიენა უნდა ჩატარდეს მაქსიმალურად სწრაფად
არასწორი ჰიგიენის შედეგად ხელები რჩება დაბინძურებული!
- ხელი რჩება დაბინძურებული, თუ არასაკმარისი მოცულობით ვიყენებთ ჰიგიენის საშუალებებს, ან არ ვიცავთ დამუშავების ხანგრძლივობას.
- მხოლოდ საპნით და წყლით დაბანისას ტრანზიტორული მიკროფლორა არ სცილდება სრულად, საჭიროა დამატებით ხელის დეზინფექტანტით დამუშავება.
ხელის დაბანის სამი დონე არსებობს :
ჩვეულებრივი დაბანა – საპნითა და თბილი წყლის გამოყენებით.
ხელის ჰიგიენური დაბან – ჩვეულებრივი დაბანის შემდეგ ხდება ანტისეპტიკით ხელის დამუშავება.
ქირურგიული დაბანა – ვიყენებთ ანტისეპტიკს ორჯერადად ხელის დაბანის შემდეგ.
მასალის გამოყენების პირობები
