დიდი ოდენობით შაქრის მიღება ბიოლოგიურ დაბერებასთან დააკავშირეს
როგორ გავლენას ახდენს საკვები ნივთიერებები და შაქარი?
ახალი კვლევა აჩვენებს, რომ ქალების უჯრედული ასაკი მათ მიერ მიღებული საკვების ტიპზეა დამოკიდებული. სპეციალისტებმა დაადგინეს, რომ საკვები ნივთიერებებით მდიდარი და ნაკლებად შაქრის შემცველი რაციონი ახალგაზრდულობის შენარჩუნებაში ხელს უწყობს. უჯრედების დაბერების პროცესის გაანალიზების შედეგად აღმოჩნდა, რომ ვიტამინებით, მინერალებით და ანტიოქსიდანტებით გაჯერებული რაციონი ბიოლოგიური დაბერების პროცესს აჩერებს, ხოლო შაქრის ჭარბი მოხმარება პირიქით, აჩქარებს.
საინტერესოა, როგორი გავლენა აქვს ამ ყველაფერზე შაქარს. აღმოჩნდა, რომ მისი დიდი დოზით მოხმარება საკვები ნივთიერებებით მდიდარი რაციონის მიერ დაბერების შენელების ეფექტს აჩერებს. მაგრამ ის მხოლოდ ამ პროცესის შეფერხებით არ შემოიფარგლება, არამედ დაბერებას აჩქარებს კიდეც.
კვლევის ფარგლებში, სპეციალისტებმა უჯრედების ასაკი დნმ-ის მოლეკულების ზედაპირის ცვლილებების ანალიზით შეაფასეს. ეს მეთოდი, რომელიც ეპიგენეტიკური მოდიფიკაციის საფუძველზე მუშაობს, კონკრეტული გენების აქტივობას ასახავს, მაგრამ დნმ-ის კოდს უცვლელად ტოვებს. მეთილის მახასიათებლების ცვლილება დროთა განმავლობაში ახდენს უჯრედების დაბერების პროცესზე გავლენას.
შაქრის გავლენა საინტერესო აღმოჩენა აღმოჩნდა: მაღალი დოზით მოხმარება აფერხებს საკვები ნივთიერებებით მდიდარი რაციონის მიერ დაბერების შენელების ეფექტს და უფრო მეტიც, დაბერებას აჩქარებს.
კვლევის მიხედვით, საუბარია იმ თავისუფალ შაქრებზე, რომლებიც პროდუქტებს დამზადებისას ემატება, როგორიცაა გამაგრილებელი სასმელები და საკონდიტრო ნაწარმი. ეს შაქრები განსხვავდება იმით, რაც ხილსა და ბოსტნეულში ბუნებრივად გვხვდება. მეცნიერთა თქმით, თავისუფალი შაქრების ამგვარი გავლენა ეპიგენეტიკურ დაბერებაზე ორივე კატეგორიაში, თეთრ და შავკანიან ქალებში, გამოვლინდა, რაც პირველად მოხდა.
კვლევაში 342 ქალის რაციონი შეისწავლეს და მათი დიეტები, მათ შორის ხმელთაშუაზღვისპირული რაციონი, რომელიც ვიტამინებითა და ანტიოქსიდანტებით მდიდარია, შეამოწმეს. ხმელთაშუაზღვისპირული დიეტა ხილით, ბოსტნეულით, მთლიანი მარცვლეულით და უჯერი ცხიმებითაა გაჯერებული. მონაწილე ქალების შაქრის მოხმარება 2.7-დან 316 გრამამდე მერყეობდა.
სპეციალისტებმა გამოყენებული საკვები ნივთიერებების ეპიგენეტიკური ინდექსი შეაფასეს, რაც ვიტამინებს, ანტიოქსიდანტებს და დნმ-ის შენარჩუნება-აღდგენას მოიცავდა. შემდეგ მათ უჯრედების ეპიგენეტიკური ასაკი გამოითვალეს.
კვლევის ავტორებმა დიეტასა და უჯრედულ დაბერებას შორის კავშირი გააშუქეს, რაც JAMA Network Open-ში გამოქვეყნდა. ამ ნაშრომმა დაადასტურა, რომ საკვები ნივთიერებების მდიდარი რაციონი ახალგაზრდულობას ინარჩუნებს, ხოლო თავისუფალი შაქრები დაბერების პროცესს აჩქარებს.