რენული ანემია- საუბრობს “ჯანმრთელობის ეროვნული ორგანიზაციის”ექიმი, ქეთევან თავაძე:
თირკმელების ქრონიკული დაავადების მე-4, მე-5 სტადიის მქონე პაციენტების უმრავლესობას აღენიშნება ნორმოციტული ნორმოქრონული ანემია.
ახასიათებს შემდეგი სიმპტომები:
საერთო სისუსტე, დაღლილობა, თავბრუხვევა,სუნთქვის გახშირება, ძილის დარღვევა. რენული ანემია პაციენტების ავადობისა და სიკვდილიანობის მნიშვნელოვანი ფაქტორებია. თ.ქ.დ დროს ანემიის განვითარების წამყვანი პათოფიზიოლოგიური მექანიზმია დაავადებული თირკმელების მიერ ერითროპოეტინის გამომუშავების შემცირება.ერითროპოეტინის დეფიციტის გარდა,რენული ანემიის განვითარება შეიძლება მრავალი სხვა ფაქტორი უწყობდეს ხელს.
ერითროპოეზის დაქვეითება, ერითროციტების სიცოცხლის ხანგრძლივობის შემცირება, რკინის დეფიციტი, ფოლიუმის მჟავის და B12 ვიტამინის დეფიციტი, ალუმინით ქრონიკული ინტოქსიკაცია, ჰიპოთირეოზი, ჰემოგლობინოპათიები.
თ.ქ.დ მქონე პაციენტებში აუცილებელია ჰემოგლობინის რეგულარული კონტროლი.ანემია განისაზღვრება, როგორც ჰემოგლობინის მაჩვენებელი ნაკლებია 13,5გ/დლ მამაკაცებში,ქალებში ნაკლებია 12 გ/დლ.
ანემიის სიმძიმის, ტიპის დასადგენად უნდა ჩატარდეს კვლევები. ჰემოგლობინის განსაზღვრა, ერითროციტების გამოკვლევა, რეტიკულოციტების რაოდენობის განსაზღვრა, ფერიტინის კონც. განსაზღვრა, ტრანსფერინის გაჯერების ინდექსი, C-რეაქტიული ცილის განსაზღვრა, დიალიზის ადექვატურობის შეფასება.
ერითროპოეტინის დეფიციტის შედეგად განვითარებული რენული ანემიის დიაგნოზის დასმისთვის აუცილებელია ორი კრიტერიუმი. თირკმლების ფუნქციის მნიშვნელოვანი დაქვეითება. ლაბორატორიული გამოკვლევებით ანემიისა და სხვა მიზეზების გამორიცხვა.
გაიდლაინების მიხედვით ჰემოგლობინის სამიზნე კონცენტრაცია მეტია 11გ/დლ,სიფრთხილეა ,საჭირო როცა ეს მაჩვენებელი აჭარბებს 13გ/დლ.
დიდი მნიშვნელობა აქვს რკინის შემცველობის განსაზღვრას.ფერიტინი მედია 100მკმლ/ლ,ტრანსფერინის გაჯერების ინდექსი მეტია 20 .რკინის ანალიზის შესასწავლად სისხლი აღებული უნდა იყოს ინტრავენური რკინის გაკეთებიდან ერთი კვირის შემდეგ,ფერიტინის რეკომენდირებული ზედა ზღვარია 800 მკგ/ლ,ფერიტინის მაღალი მაჩვენებელი მიუთითებს რკინით ინტოქსიკაციას და ჰემოსიდეროზის განვითარების რისკს.ფერიტინი მიეკუთვნება მწვავე ფაზის პროტეინს და ანთებამ შეიძლება გაზარდოს 2-4 ჯერ,ფერიტინთან ერთად უნდა განისაზღვროს C-რეაქტიული ცილა,რენული ანემიის მკურნალობის დროს საჭიროა-რენული ანემიის კორექცია,ჰემოტრანსფუზიის მინიმუმამდე დაყვანა,ურემიის სიმპტომების გაუმჯობესება.
ერითროპოეტინის საწყისი დოზა დამოკიდებულია პაციენტის წონაზე,ანემიის ხარისხზე,მიზეზზე. საწყისი დოზა 50-100ერთ/კგ კვირაში 2-3 ჯერ.შესაძლებელია მკურნალობა ორი მიდგომით.დასაწყისში მცირე დოზის გამოყენება და შემდეგ ზრდა საჭიროებისამებრ ან მაღალი დოზით დაწყება და თანდათან კლება.ორგანიზმში შეყვანა ხდება ინტრავენურად ან კანქვეშ. ჰემოგლობინის შემოწმება საჭიროა 2-4 კვირაში ერჯერ.
საწყისი მატება უნდა იყოს 1-2 გ/დლ თვეში, თუ არ ხერხდება დოზა უნდა გაიზარდოს 25%. და თუ ჰემოგლობინმა აიწია სწრაფად ზედმეტად სასურველია სასურველია დოზის შემცირება 25-50%-ით შემანარჩუნებელ ფაზაში როცა ჰემოგლობინი სტაბილურია ანალიზი საჭიროა 1-2 თვეში.
ერითროპოეტით მკურნალობის გვერდითი მოვლენებია არტერიული ჰიპერტენზია,გენერალიზებული კრუნჩხვები,გრიპის მაგვარი სიმპტომები,თრომბოზებისკენ მიდრეკილება,ერითროპოეტინის საწინააღმდეგო ანტისხეულების წარმოქმნა.
რკინის თერაპია-რკინა აუცილებელია ჰემოგლობინის წარმოქმნისთვის, რკინის დეფიციტისას მნიშვნელოვანია შემდეგი ფაქტორების გათვალისწინება, სისხლის ქრონიკული დანაკარგი ჰემოდიალიზზე მყოფ პაციენტებში,რომლებსაც წელიწადში 2000მგ ინტრავენური რკინა ესაჭიროება, რკინის პერორალური მედიკამენტები ვერ უზრუნველყოფს რკინის დეფიციტს. ერითროპოეტინით მკურნალობა ხშირად რკინის დეფიციტს განაპირობებს .ინტრავენური რკინა აუმჯობესებს ერითროპოეზზს.
ჰემოტრანსფუზია მაქსიმალურად უნდა იქნეს აცილებული.პრაქტიკაში ერითროპოეტინის მასტიმულირებელმა აგენტებმა მკვეთრად შეამცირეს ჰემოტრანსფუზიის საჭიროება ჰემოტრანსფუზია უნდა ხდებოდეს მხოლოდ გადაუდებელ შემთხვევებში-ჰემორაგიით შედეგად განვითარებული მწვავე ანემია,ანემიის თანმხლები სიმპტომების არსებობისას სტენოკარდია ქოშინი.ჰემატოლოგიური დაავადების განპირობებული რეზისტენტობა ერითროპოეტინის მიმართ,ერითროპოეტინის საწინააღმდეგო ანტისხეულების წარმოქმნის შედეგად განვითარებული აპლაზიური ანემია.
აქვე მინდა ასღვნიშნო, რომ ამ და სხვა ნეფროლოგიური პრობლემების მოსაგვარებლად შეგიძლიათ გვეწვიოთ შპს“ ჯანმრთელობის ეროვნულ ორგანიზაციას“. ისარგებლოთ ექიმთან ვიზიტით, ლაბორატორიული და რადიოლოგიური კვლევებით
ქ. ქუთაისი, გ.ტაბიძის 72-დ.
ქ.ოზურგეთი, ერისთავის ქ. 22
ვებ-გვერდი: https://nhoge.com/
ვიზიტის დაგეგმვის ან დამატებითი ინფორმაციისთვის მოგვწერეთ, ან დაგვიკავშირდით:
ტელ: 551166516,
E-mail: help@nhoge.com
გისურვებთ ჯანმრთელობას!
#drpkhakadze #sheniekimi
მასალის გამოყენების პირობები