როგორი უნდა იყოს ბავშვის კვება გაზაფხულზე
ჯანმრთელობისათვის აუცილებელი სასარგებლო ნივთიერებები
საუბრობს ექიმი ნუტრიციოლოგი, კვების ეროვნული ცენტრის დირექტორი მარი მალაზონია გადაცემაში“პირადი ექიმი” :
„ზამთარსა და ზაფხულს შორის გარდამავალი პერიოდი დგება. ორგანიზმი ცდილობს, ზამთრის “საჩუქრებისაგან” გათავისუფლდეს და ზაფხულისთვის მოემზადოს. ზამთრის “საჩუქართა” შორისაა: კვების რაციონი, კვების რეჟიმი და ულუფა.
ყველა იმ პროდუქტს, რომლებშიც სხვადასხვა დანამატია, ერთი მთავარი ხიბლი აქვს – ის ბავშვებს იზიდავს. ფერითაც, სუნითაც, გემოვნური თვისებებითაც, კონსისტენციითაც… რაც მთავარია, სიამოვნების განცდით, რომელსაც მსგავსი პროდუქტები აღძრავს. ბავშვები არა მარტო ზამთრის პერიოდში, არამედ სხვა დროსაც მიირთმევენ.
გაზაფხულზე ხომ ახალი პროდუქტები, ახალი ხილი, ბოსტნეული შემოდის და სწორედ ამით შეგვიძლია, ჩავანაცვლოთ სიამოვნება და ზამთრის კვების მოდელი ინერციით არ გავაგრძელოთ. ასეთი მოდელი არც ზამთარშია გამართლებული, მაგრამ ადამიანთა უმრავლესობა სწორედ ასე იქცევა. ხშირად ცხოველური წარმოშობის პროდუქტებს, ცხოველურ ცილებს, ცხიმებს იყენებენ. ასეთ შემთხვევაში, ჩვენს ორგანიზმში უამრავი ნაერთი გროვდება, რომლებიც გაწმენდას მოითხოვს. ეს ეხება მშრალი ცილით დატვირთვის შემთხვევაში პროდუქტების მოხმარებასაც. ლობიოს, თავისი ცილოვანი შემადგენლობით, B ჯგუფის ვიტამინებით, რკინით, უდავოდ ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. მაგრამ, თუ ჩვენ ზამთრის განმავლობაში ბევრ მშრალ ლობიოს, ხორცეულს, ცხიმიან პროდუქტს მივიღებთ, ჩვენს ორგანიზმს მეტი ძალისხმევა დასჭირდება, რომ გაზაფხულზე გასუფთავდეს.
მეთოდებში შედის:
- უპირველეს ყოვლისა, წყლის ადეკვატური მოხმარება. უნდა გავითვალისწინოთ, გაზაფხულის დადგომა ორგანიზმის არა მარტო გაწმენდას, არამედ გაზრდილ ტემპერატურასთან ორგანიზმის ადაპტაციას გულისხმობს. გარემოს ტემპერატურა იმატებს, უფრო მეტ დროს გარეთ ვატარებთ, უფრო აქტიურები ვხდებით და ორგანიზმის მოთხოვნილება წყალზე იზრდება. ეს მოხმარებული წყლის რაოდენობაზე აუცილებლად უნდა აისახოს. თუ შარდი ჩამუქდა, ეს იმას ნიშნავს, რომ ორგანიზმს უფრო მეტი სითხის მოხმარება სჭირდება.
- ამ სეზონზე წყალუხვი პროდუქტებიც უნდა გავითვალისწინოთ. წყალუხვია ხილი და ბოსტნეული. განსაკუთრებით წყალუხვი შეიძლება სეზონურად აქტიური პროდუქტები იყოს. ამ მხრივ ამერიკის კვებისა და დიეტ-აკადემიის მიერ ბავშვებისთვის, საგაზაფხულოდ შემუშავებულ რეკომენდაციებს საგანგებოდ გამოვყოფდი.
- ბავშვებისთვის ჩვენს მიწა-წყალზე მოყვანილი სეზონური, წყალუხვი პროდუქტები მნიშვნელოვანია. ხშირად, ზამთარში, თოვლიან ამინდშიც შეგვიძლია მარწყვის მირთმევა, ან ისპანახის დაგემოვნება. მაგრამ, თუ ბუნებრივი ციკლის შესაბამისად ვიმსჯელებთ, მაშინ სწორედ ახლაა დრო, როდესაც მწვანეფოთლოვანი მცენარეები ცოცხლდებიან. ამ პროდუქტებში ფოლიუმის მჟავა, C ვიტამინი, K ვიტამინი, A ვიტამინის წინამორბედი ნივთიერებები – კაროტინები და უამრავი მინერალია. მათ შორის, მაგნიუმი, კალციუმი, რკინა და მანგანუმიც კი. ისპანახი, ან საზამთრო 95-99% წყალს შეიცავს. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ ბავშვის რაციონში ამ პროდუქტების ჩართვა ძალიან მნიშვნელოვანია. ისპანახი ნიგვზით იქნება, მცირე რაოდენობით მცენარეულ ცხიმთან, სმუზის, ან სალათის შემადგენელი ფორმით, ძალიან მნიშვნელოვანი პროდუქტია.
- ჭარხალი და ჭარხლის ფოთოლი ამ სეზონზე ერთ-ერთი ყველაზე მდიდარი და სასარგებლო პროდუქტია.
- მარწყვისა და ალუბლის სწორი გამოყენება არ დაგავიწყდეთ. ალუბალი მელატონინის ბუნებრივი შემავსებელია, რაც ბავშვის ძილისათვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია. მარწყვი იოდის წყაროა და ესეც ძალიან მნიშვნელოვანია.
- ტყემალი და ალუჩა С ვიტამინით, K ვიტამინით, სხვადასხვა სახის მინერალითაა დატვირთული და ამავე დროს, სისხლის ბუნებრივად გამათხელებლებს შეიცავს, რაც ტემპერატურის მატებასთან, დათბობასთან ერთად სისხლის შესქელებისაგან მნიშვნელოვნად გვიცავს.
- არ დაგვავიწყდეთ მცენარეული ბოჭკო, – ბავშვის ნაწლავს, ტვინსა და ყველა სისტემას, მათ შორის, გუნება-განწყობასაც აწესრიგებს.