ცხვირის ქექვა შესაძლოა დემენციის რისკს ზრდიდეს – მეცნიერების ახალი აღმოჩენა

ცხვირის ქექვა შესაძლოა დემენციის რისკს ზრდიდეს: მეცნიერების ახალი აღმოჩენა

ცხვირის ქექვას შესაძლოა სერიოზული შედეგები ჰქონდეს. ავსტრალიასა და აშშ-ში მომუშავე მეცნიერთა კვლევამ აჩვენა, რომ გარკვეულ ბაქტერიებს, მათ შორის Chlamydia pneumoniae-ს, შეუძლიათ ცხვირიდან პირდაპირ ტვინში შეღწევა ყნოსვითი ნერვის მეშვეობით. ეს პროცესი განსაკუთრებით გაადვილდება მაშინ, როდესაც ცხვირის ლორწოვან გარსზე ზიანია მიყენებული – რაც ხშირ შემთხვევაში ცხვირის ქექვით ხდება.

კვლევა, რომელიც 2022 წელს გამოქვეყნდა, აჩვენებს, რომ ასეთი ბაქტერიული შეღწევა შესაძლებელია ძალიან სწრაფად – სულ რაღაც 72 საათში. ცდები ჯერ თაგვებზე ჩატარდა, მაგრამ მეცნიერები უკვე ამზადებენ კვლევას ადამიანებშიც, რათა დაადგინონ იგივე მექანიზმი მოქმედებს თუ არა ადამიანურ ორგანიზმშიც.

ერთ-ერთი წამყვანი მკვლევრის თქმით, ცხვირის ღრუში არსებულ თხელს ეპითელურ ფენას დამცავი ფუნქცია აქვს და მისი დაზიანების შემდეგ იქმნება ე.წ. “კარიბჭე”, რომელიც შესაძლოა ბაქტერიებისთვის ნეიროსისტემაში შეღწევის საშუალება გახდეს.

აღნიშნული ბაქტერია (Chlamydia pneumoniae) ხშირად ასოცირდება პნევმონიასთან, თუმცა ის ასევე აღმოჩენილია ალცჰაიმერის დაავადების მქონე ადამიანების ტვინში, რაც აძლიერებს კავშირს ბაქტერიალურ ინფექციასა და დემენციის ტიპის ნეიროდეგენერაციულ დარღვევებს შორის.

მიუხედავად იმისა, რომ დამატებითი კვლევებია საჭირო ადამიანებზე დასკვნის საბოლოოდ დასადასტურებლად, მეცნიერები რეკომენდაციას იძლევიან, რომ ადამიანებმა თავი შეიკავონ ცხვირის ქექვისგან და არ შეარყიონ ცხვირის ღრუს ბუნებრივი დამცავი ბარიერი.

როგორ ავიცილოთ თავიდან შესაძლო რისკი:

• მოერიდეთ ცხვირის ქექვას, განსაკუთრებით ბინძური ხელებით

• არ გამოიყენოთ არასტერილური საშუალებები ცხვირის წმენდისას

• თუ გაწუხებთ ცხვირის ხშირი გაღიზიანება ან ქავილი, მიმართეთ სპეციალისტს და ნუ მიმართავთ თვითმკურნალობას

• შეინარჩუნეთ ცხვირის ლორწოვანის ბუნებრივი ბალანსი – მოერიდეთ გადაჭარბებულ შრობად საშუალებებს

ეს კვლევა გვიჩვენებს, რომ ყოველდღიური ჩვევებიც კი, რომლებიც უსაფრთხოდ გვეჩვენება, შესაძლოა დაკავშირებული იყოს ისეთ სერიოზულ გართულებებთან, როგორიცაა დემენცია ან ალცჰაიმერის დაავადება. შესაბამისად, მნიშვნელოვანია სიფრთხილის გამოჩენა და კარგი ჰიგიენური ჩვევების განვითარება.

წყა­რო

გადმოწერე აპლიკაცია „შენი ექიმი“ – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!