როდესაც ღრმა ძილში ხართ, გონებამ შეიძლება წარმოიდგინოს ნათელი სცენები, როგორიცაა გამოგონილი სერიული მკვლელის დევნა ან მოულოდნელი შეხვედრა ყოფილთან. რატომ ხდება ეს, განმარტავს ნეირომეცნიერი.
2004 წელს Gallup-ის გამოკითხვის თანახმად, რომელშიც მონაწილეობდა 1003 ზრდასრული, ამერიკელების მხოლოდ 8%-მა თქვა, რომ არასოდეს ამახსოვრდება სიზმრები გაღვიძების შემდეგ. ეს ნიშნავს, რომ ადამიანების 92% ხედავს სიზმრებს ან ყოველ ღამე, კვირაში ან თვეში რამდენჯერმე, ან ძალიან იშვიათად. ნეიროქირურგი და ნეირომეცნიერი დოქტორი რაჰულ ჯანდიალი წლების განმავლობაში ეძებდა პასუხს კითხვაზე, – რატომ ვხედავთ სიზმრებს. ”დარწმუნებით შემიძლია ვთქვა, რომ სიზმრები წარმოიქმნება ჩვენი ტვინიდან, კერძოდ, მისი ელექტრული აქტივობიდან,” – წერს ის თავის წიგნში “აი, რატომ ხედავთ სიზმრებს”. CNBC წერს იმ თეორიებზე, რომლებსაც ჯანდიალი თავის წიგნში აყენებს, როგორც შესაძლო მიზეზებს, რის გამოც გაქვთ სიზმრები.
მუქარის რეპეტიცია
ერთ-ერთი თეორია იმის შესახებ, თუ რატომ ვხედავთ სიზმრებს, არის ის, რომ ეს არის „საფრთხის ერთგვარი რეპეტიცია, საფრთხის ამოცნობისა და მათზე უსაფრთხო რეაგირების პრაქტიკის საშუალება“, წერს ჯანდიალი.
იფიქრეთ სიზმარზე, რომელშიც ვიღაც მოგსდევთ – სიზმარი შეიძლება გახდეს თქვენთვის ერთგვარი ტრენინგი იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა მოიქცეთ ამ სიტუაციაში რეალურ ცხოვრებაში. ”ამ თეორიაში სიზმრები ვირტუალურ სიმულაციას ჰგავს, სადაც ჩვენ შეგვიძლია გამოვცადოთ სხვადასხვა რეაქცია და წარმოვიდგინოთ შედეგები”, – ამბობს ექსპერტი.
ჯანდიალს მაგალითად მოჰყავს კვლევა, რომელშიც ნეირომეცნიერების პროფესორმა დოქტორმა იზაბელ არნულფმა თავის სტუდენტებს ჰკითხა მათი სიზმრების შინაარსი მნიშვნელოვანი გამოცდის წინა ღამეს. შედეგებმა აჩვენა, რომ „სტუდენტები, რომლებსაც გამოცდა ესიზმრებოდათ, ხშირად გამოცდაზე 20 პროცენტით უკეთესად აბარებდნენ გამოცდას, ვიდრე ისინი, ვისაც არასდროს დასიზმრებიათ ის“, მიუხედავად იმისა, დადებითი იყო თუ არა სიზმარი.
თერაპია
სხვა თეორია ვარაუდობს, რომ „სიზმრებს აქვს თერაპიული ღირებულება, მოქმედებს როგორც ღამის თერაპევტი, გვეხმარება შფოთვის გამომწვევი ემოციების დამუშავებასა და ინტერნალიზებაში“. ხანდახან სიზმრები საშუალებას გაძლევთ შეხვდეთ პრობლემებს პირისპირ, რომლებიც გაწუხებთ რეალურ ცხოვრებაში.
როზალინდ კარტრაიტის მიერ ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ განქორწინებული ქალები, რომლებიც დეპრესიიდან გამოვიდნენ, საუკეთესოდ იმახსოვრებდნენ დრამატულ სიზმრებს, რომლებიც მათ ცხოვრებაში ძველი და ახალი გამოცდილების ერთობლიობას წარმოადგენდა.
„კარტრაიტმა დაასკვნა, რომ ახლახან განქორწინებული სუბიექტები ძილში ამუშავებდნენ თავიანთ უარყოფით გრძნობებს ყოფილი მეუღლის მიმართ“, – წერს ჯანდიალი.
ტვინის ფუნქციონირება
მარტივი თეორია იმის შესახებ, თუ რატომ გვესიზმრება სიზმრები, არის ის, რომ სიზმრები შეიძლება სასარგებლო იყოს „ტვინის სიფხიზლის შესანარჩუნებლად მაშინაც კი, როცა გვძინავს“. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ძილის დროს ტვინში მიმდინარე პროცესები შეიძლება სასარგებლო იყოს მისი ფუნქციონირებისთვის და გონებრივი სიმახვილის შესანარჩუნებლად.
თეორია, რომელიც დაკავშირებულია ტვინის ფუნქციონირების ამ ყოვლისმომცველ იდეასთან, „ვარაუდობს, რომ სიზმრებს აქვთ ევოლუციური უპირატესობა, რადგან გონებრივი აქტივობის თანმხლები აფეთქებები მხარს უჭერს ნერვული ქსელების დახვეწას და მოქმედებს როგორც ერთგვარი ცეცხლის დამწყები ტვინისთვის“, – თქვა ჯანდიალმა. . ”ამ გზით, თუ გავიღვიძებთ, ტვინი სწრაფად გახდება ფხიზელი და აქტიური.
კრეატიულობა
ჯანდიალის აზრით, საინტერესო ჰიპოთეზა სიზმრების მიზეზების შესახებ არის ის, რომ სიზმრებს შეუძლიათ „გაააქტიურონ უფრო მოქნილი და შემოქმედებითი აზროვნება“, რამაც შეიძლება შეცვალოს გონების სტანდარტული ხედვა რეალურ ცხოვრებაში. ძილის დროს „ადრენალინის გამოყოფა მცირდება“, რაც საშუალებას მოგცემთ გამორთოთ „ბრძოლა-ან გაქცევის“ რეაქცია, რამაც შესაძლოა სხვაგვარად ხელი შეგიშალოთ ახალი, შიშის გამომწვევი შესაძლებლობების განხილვაში. გარკვეული ოცნების თემები დაგეხმარებათ „სამყაროში ნავიგაციაში მთელი მისი სირთულით და მოგცეთ საუკეთესო შანსი, გაუმკლავდეთ ყველაზე ფართო სპექტრს პრობლემებისა, რომელთა წინაშეც შეიძლება აღმოჩნდეთ“.
ნეიროქირურგის თქმით, თუნდაც ყველა თეორიისა და ვრცელი კვლევის მიუხედავად, „არ არსებობს ერთი თეორია იმის შესახებ, თუ რატომ აქვთ ადამიანებს სიზმრების მოთხოვნილება“. ”ფაქტობრივად, მტკიცებულებები ვარაუდობენ, რომ ყველა ეს თეორია ამა თუ იმ ხარისხით არის ჭეშმარიტი, ურთიერთდაკავშირებული და ურთიერთდამოკიდებული,” – თქვა ჯანდიალმა.
მასალის გამოყენების პირობები
