დეკანოზმა პეტრე კვარაცხელიამ ბავშვობა სამეგრელოში, წალენჯიხაში გაატარა. როგორც სულიერი მოძღვარი “პრაიმტაიმთან“ ჰყვება, ბავშვობაში განცდილი ის მძაფრი საშობაო თუ საახალწლო ემოციები დღემდე ცოცხლობს მასში და მარადიულად თავს ახსენებს.
მამა პეტრე მეგრულ ტრადიციებთან ერთად, დედის კულინარიულ შესაძლებლობებს იხსენებს და ბავშვობიდან წამოღებულ არომატსა და გემოს – “დათუნიას” არქმევს, რომელსაც ცხონებული დედა ბავშვობის ტკბილ მოგონებებად უცხობდა…
დეკანოზი პეტრე კვარაცხელია: ვცხოვრობდი წალენჯიხაში. ჩემს ბავშვობაში, ზამთარში თოვლი აუცილებლად მოდიოდა. მშობლები მთელი წლის მანძილზე ზრდიდნენ ბურვაკს, რომელიც საშობაოდ, უზარმაზარ ღორად გადაიქცეოდა. სამეგრელოში ქრისტესშობას “ქირსეს” ეძახიან და ქირსეზე კლავდნენ ამ სპეციალურად საშობაოდ ნასუქებ ღორს. ეს ღორი იყო ძალიან დიდი, უზარმაზარი, ამიტომ მას კაცები კლავდნენ და წმენდნენ. შემდეგ ქალები კუჭნაწლავს ჯერ მდინარის ყინულივით ცივ წყალში გარეცხავდნენ, შემდეგ სახლში ადუღებული წყლით მთელი დღის მანძილზე რეცხავდნენ.
მეორე ეტაპზე უკვე მზადდებოდა მეგრული შაშხი, რომელიც ძალიან მარილდებოდა და მთელი წლის მანძილზე გვქონდა. მზადდებოდა მეგრელების საამაყო კუპატი, რომელიც ძველი მეგრული სანელებლებით იყო გაჯერებული. ასევე აკეთებდნენ კუჭმაჭს – ჯურჯანს (მეგრულად ასე ჰქვია).
მახსოვს, ერთი მნიშვნელოვანი დეტალი. შობის დღესასწაული, მიუხედავად იმისა, თუ რა ამინდი იყო, გნებავთ, ყელამდე თოვლიანი, მე ყოველთვის ნათელ, მზიან დღედ ჩამრჩა.
ეზოში მეგრულ ტაბაკს გაშლიდნენ და მოხარშულ ხორცს პირველად ამ მაგიდის ზედაპირზე დაყრიდნენ. იქვე იდგა ტყემლის ან ჭაჭის არაყი და საშობაო ღორის ხორცის პირველი დაგემოვნება სწორედ ტაბაკზე მიდიოდა. მერე, საღამოს, დედა მეზობლის ქალებთან ერთად გაშლიდა სუფრას… დაუვიწყარი პროცესი იყო.
დედა საოცარი კულინარი გახლდათ. განსაკუთრებულად მიყვარდა მისი მომზადებული ნამცხვარი “დათუნია”. არ ვიცი, მართლა არსებობდა თუ არა ასეთი ნამცხვარი, თუ დედას კულინარიული გამოგონება იყო, ერთი კი არის – მთელი ბავშვობა მომყვებოდა “დათუნია” თავისი დაუვიწყარი გემოთი. ზემოდან კაკაო ჰქონდა, შუაგულში თეთრი კრემი და მთელ-მთელი ნიგვზებით იყო… საოცრება… ვიდრე დედა გარდაიცვლებოდა, ყველა დაბადების დღეზე ვთხოვდი, დედა, “დათუნია” გამომიცხე, ხომ იცი, ჩემთვის შენგან მთავარი საჩუქარი, ეს ნამცხვარია-მეთქი… სრულად
მასალის გამოყენების პირობები
